ΔΕΝ ΘΑ ΠΙΣΤΕΨΕΙΣ ΣΕ ΤΙ ΞΟΔΕΥΕΙΣ 20 ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΣΟΥ
Τα στοιχεία είναι τρομακτικά: Ξοδεύουμε τουλάχιστον 20 χρόνια της ζωής μας σε μια συγκεκριμένη συνήθεια που δεν μας κάνει καν χαρούμενους!
Αν υπήρχε ένα drone πάνω από το κεφάλι καθενός μας, το οποίο να παρακολουθεί 24 ώρες το 24ωρο την κάθε μας στιγμή, θα κατέληγε σε συμπεράσματα που πιθανότατα θα μας σόκαραν: To πόσες ώρες πραγματικά κοιμόμαστε κάθε βράδυ, για παράδειγμα. Το πόση ζάχαρη τρώμε συνολικά μέσα σε μια μέρα. Το πόσους ανθρώπους κάνουμε να χαμογελούν (ή να θυμώνουν) όταν εμείς δεν βλέπουμε. Αυτό, όμως, που πραγματικά θα μας άφηνε με το στόμα ανοιχτό είναι ο αδιανόητα πολύς χρόνος που περνάμε κοιτάζοντας την οθόνη του κινητού μας!
Αυτό ήταν ένα από τα θέματα που συζήτησαν μεταξύ άλλων σε ένα πολύ ενδιαφέρον podcast η συγγραφέας, διάσημη podcaster και δικηγόρος Mel Robbins και ο Dr. Adam Alter, καθηγητής Marketing στο Πανεπιστήμιο Stern της Νέας Υόρκης και επίσης συγγραφέας. Στόχος ήταν να προτείνουν διάφορα επιστημονικά τεκμηριωμένα hacks που μπορούν να κάνουν τη ζωή μας καλύτερη, όπως:
- το να περνάμε περισσότερο χρόνο στη φύση,
- να περιβαλλόμαστε από συγκεκριμένα χρώματα στους χώρους που κινούμαστε για να είμαστε πιο ήρεμοι ή ευδιάθετοι (όπως το πράσινο, το μπλε και, σύμφωνα με πιο πρόσφατες μελέτες, το ροζ),
- να χρησιμοποιούμε έναν καθρέφτη όταν θέλουμε να είμαστε πιο ειλικρινείς με τον εαυτό μας, καθώς το να κοιταζόμαστε σε αυτόν τακτικά μας κάνει να σκεφτόμαστε πιο βαθιά.
Ανάμεσα σε αυτά ο Dr. Alter αναφέρθηκε στη διάρκεια χρήσης των οθονών, η οποία στις μέρες μας ξεπερνά κάθε προηγούμενο, με επιπτώσεις που προβληματίζουν.
Περνάμε 20 χρόνια της ζωής μας «σκρολάροντας» στο κινητό
«Είσαι κουρασμένος, λες θα πάω για ύπνο νωρίς γιατί αύριο έχω δουλειά και πρέπει να ξυπνήσω νωρίς, και καταλήγεις να περνάς τις επόμενες δύο ώρες σκρολάροντας στο κινητό σου – γιατί;», λέει η Mel Robbins, περιγράφοντας μια σκηνή που οι περισσότεροι από εμάς επαναλαμβάνουμε πολλά βράδια της εβδομάδας.
Η απάντηση για τον Dr. Alter δεν είναι δύσκολη. «Στο τέλος μιας δύσκολης ημέρας είμαστε εξαντλημένοι, οπότε το σκρολάρισμα στο κινητό μας δημιουργεί μια αίσθηση άνεσης και αξιοπιστίας. Τη στιγμή εκείνη δεν περιμένει κανείς τίποτα από εσένα. Δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι. Απλά κινείς το δάχτυλό σου στην οθόνη – και αυτό είναι όλο», λέει ο ίδιος, αναφερόμενος τόσο στο ψυχαγωγικό σκρολάρισμα κατά το οποίο «χαζεύεις» αστεία reels μερικών δευτερολέπτων, όσο και στο λεγόμενο doomscrolling, κατά το οποίο έρχεσαι σε επαφή κυρίως με αρνητικές ειδήσεις.
Πώς σταματάει αυτό; τον ρωτάει η Robbins.
«Χρειάζεται απλά να βρεις κάτι που δεν σε κάνει να νιώθεις κενός και λυπημένος. Αυτό είναι το μοναδικό που χρειάζεται να αναρωτηθείς: Νιώθω καλύτερα, πιο χαρούμενος, σαν η ζωή μου να έχει περισσότερο νόημα έπειτα από αυτό; Ή νιώθω χειρότερα; Σαν να είμαι άδειος; Γιατί αυτό λένε οι άνθρωποι όταν περνούν πάρα πολύ χρόνο σκρολάροντας: Νιώθουν κάπως άδειοι».
Και μετά νιώθεις και κάπως ανόητος που έχασες τόσο χρόνο, τον οποίον αν προσθέσεις, συσσωρευτικά σε βάθος χρόνο, αποτελεί ένα μεγάλο μέρος της ζωής σου, συνεχίζει η Robbins.
«20 χρόνια – έχει υπολογιστεί ότι για τον καθέναν μας αυτό το σκρολάρισμα θα καταλάβει κατά μέσο όρο περίπου 15 με 20 χρόνια της ζωής μας», απαντά ο ειδικός, αφήνοντας την συνομιλήτριά του απόλυτα σοκαρισμένη. Όπως εξηγεί, ο ίδιος έχει πραγματοποιήσει σειρά μελετών που έχουν οδηγήσει σε αυτό το συμπέρασμα, καθώς και στην αναγνώριση, εκ μέρους των χρηστών οθονών, ότι ο χρόνος που περνούν σε αυτές είναι υπερβολικός και θα έπρεπε να είναι μικρότερος.
Τα καλά νέα είναι, συνεχίζει, ότι όλο και περισσότεροι οργανισμοί, δομές (π.χ. σχολεία) και κοινωνικές ομάδες κάνουν τα τελευταία χρόνια βήματα για να μειωθεί η χρήση οθονών, ειδικά από τα παιδιά. Στο εξωτερικό το κίνημα αυτό έχει αποκτήσει μεγάλο ρεύμα, αλλά και στην Ελλάδα το «Περιμένουμε ως το Γυμνάσιο» φαίνεται να αφορά όλο και περισσότερους γονείς.
ΕΝΑΣ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΖΗΣΟΥΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΖΗΣΟΥΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΧΡΟΝΑ.
Η σημασία του να περνάς χρόνο σε ένα άχρονο περιβάλλον
Η αντιπρόταση του Dr. Alter, προκειμένου να κερδίζουμε μέρος του χρόνου που αναπόφευκτα χάνουμε καθημερινά στις οθόνες είναι να «βγαίνουμε» όσο πιο συχνά μπορούμε από τη συνειδητοποίηση της τρέχουσας κατάστασής στην οποία ζούμε.
Όπως λέει, «οι οθόνες και τα media μας θυμίζουν ανά πάσα ώρα και στιγμή ότι ζούμε στο 2025 και ότι συμβαίνουν όσα συμβαίνουν γύρω μας. Ένας τρόπος να ζήσουμε καλύτερα είναι να ζήσουμε περισσότερο άχρονα – να περνάμε, δηλαδή, ένα μέρος της ημέρας μας σε ένα άχρονο περιβάλλον, ένα περιβάλλον χωρίς ρολόγια, deadlines και ημερομηνίες. Ένα τέτοιο περιβάλλον είναι η φύση – π.χ. το να κάθεσαι σε ένα δάσος είναι κάτι που θα μπορούσες να κάνεις και 100.000 χρόνια πριν».
Κι αν δεν μπορείς να βρεθείς εύκολα στην καθημερινότητά σου στο δάσος, προσθέτει, μπορείς να δημιουργήσεις μια άχρονη κατάσταση όταν π.χ. κλείνεις τα μάτια και χάνεσαι στις δικές σου σκέψεις. Ή ακόμα κι όταν ανοίγεις μια συζήτηση με ένα αγαπημένο πρόσωπο που κάθεται απέναντί σου.
Επίσης, η σωματική δραστηριότητα είναι ένας εξαιρετικός τρόπος όχι μόνο να απομακρυνθείς από τις οθόνες, αλλά και να ανακάμψεις σωματικά από τις τόσες ώρες ακινησίας μπροστά από αυτές.
Όπως καταλήγει ο Dr. Alter, «αν το σκεφτείς λίγο παραπάνω, όταν αναρωτιέσαι τι χρειάζεσαι πραγματικά για να ζεις καλύτερα, οι απαντήσεις συνήθως βρίσκονται σε όλες αυτές τις άχρονες δραστηριότητες που αναφέρω, οι οποίες είναι μακραίωνες και διαχρονικές».