AP Photo Lefteris Pitarakis

Ο STEPHEN HAWKING ΕΙΧΕ ΜΟΝΟ ΤΡΕΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ

Λίγα χρόνια πριν πεθάνει, ο Stephen Hawking αποκάλυψε στα παιδιά του τρεις κανόνες με τους οποίους πορεύτηκε στη ζωή.

Η ζωή και το έργο του Stephen Hawking (1942–2018) γεννούν το ενδιαφέρον όσο λίγων προσωπικοτήτων αντίστοιχου βεληνεκούς. Ο κορυφαίος θεωρητικός της φυσικής, κοσμολόγος και συγγραφέας ήταν μόλις 21 όταν διαγνώστηκε με Αμυοτροφική Πλευρική Σκλήρυνση (γνωστή ως ALS), μια προοδευτική νευροεκφυλιστική διαταραχή που επηρεάζει τους κινητικούς νευρώνες στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Η κατάσταση αυτή σε δύο χρόνια κατά μέσο όρο οδηγεί σε μυϊκή αδυναμία, παράλυση και τελικά αναπνευστική ανεπάρκεια. Ο ίδιος έζησε πάνω από 50 χρόνια μετά τη διάγνωση.

Οι ειδικοί λένε πως υπάρχουν διάφοροι λόγοι που συνέβαλαν στο να ζήσει ο Hawking πολύ παραπάνω από το προσδόκιμο της νόσου: ο τύπος ALS που είχε ήταν βραδείας εξέλιξης, ο ίδιος είχε πρόσβαση σε ιατρική φροντίδα επί 24ωρου βάσης, ενώ μπορεί να βοήθησε και το γεγονός ότι εμφάνισε τη νόσο τόσο νωρίς.

Ωστόσο, έκανε και ο ίδιος κάτι σημαντικό: Προσπαθούσε πάντα να διαχειρίζεται τα συμπτώματα, ειδικά την αναπνοή και την κατάποση, ενώ είχε μεγάλη θέληση για ζωή. Σε βιογραφία του έχει αναφέρει: «Οι προσδοκίες μου έπεσαν στο μηδέν όταν ήμουν 21. Από τότε και μετά ό,τι ζούσα ήταν ένα bonus». Έχει πει επίσης: «Το θύμα θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να βάλει τέλος στη ζωή του αν θέλει. Εγώ, όμως, πιστεύω πως αυτό θα ήταν μεγάλο λάθος. Γιατί όπου υπάρχει ζωή, υπάρχει ελπίδα».

Οι 3 κανόνες για τη ζωή σύμφωνα με τον Stephen Hawking

Στην πορεία της όχι εύκολης αλλά γεμάτης μεγάλες στιγμές ζωής του, ο Stephen Hawking έμαθε πολλά και κατέληξε σε ορισμένα συμπεράσματα που αξίζει να γνωρίσει και να αξιοποιήσει καθένας. Σε συνέντευξη που είχε δώσει το 2010 στην Diane Sawyer , ο ίδιος εκμυστηρεύτηκε 3 συμβουλές ζωής που έχει δώσει στα παιδιά του:

1. «Να θυμάσαι να κοιτάζεις ψηλά, τα αστέρια, όχι κάτω τα πόδια σου»

Κοιτάζοντας τα αστέρια συνειδητοποιείς ότι ανήκεις σε κάτι πολύ μεγαλύτερο, πολύ πιο μυστηριώδες και εντελώς άγνωστο. Αυτό σου δημιουργεί μια προοπτική. Όταν σε απορροφάει αποκλειστικά η δική σου ζωή, αρχίζεις να πιστεύεις ότι είσαι πολύ πιο σημαντικός από όσο πραγματικά είσαι και γίνεσαι εγωιστής. Όταν όμως απομακρύνεσαι από το «εγώ» σου, καταλαβαίνεις ότι είσαι απλά ένας θεατής που ζει σε έναν πλωτό πλανήτη, τοποθετημένο σε ένα επικό σκηνικό που απλώνεται στο άπειρο.

Ο Stephen Hawking είχε μόνο τρεις κανόνες για τη ζωή
AP Photo/Bebeto Matthews

Ή, όπως πολύ όμορφα έχει περιγράψει ο αστρονόμος Carl Sagan, αποκαλώντας τη Γη «μια θολή, γαλάζια κουκίδα στο σύμπαν»:

Κοίτα ξανά αυτή την κουκκίδα. Είναι αυτή εδώ. Αυτό είναι το σπίτι μας. Αυτοί είμαστε εμείς. Πάνω σε αυτήν όλοι όσοι αγαπάμε, όλοι όσοι γνωρίζουμε, όλοι όσοι έχουμε ακούσει ποτέ, κάθε άνθρωπος που υπήρξε ποτέ έζησε εδώ τη ζωή του...

Η Γη είναι μια πολύ μικρή σκηνή σε μια απέραντη κοσμική αρένα... Οι στάσεις μας, η φανταστική μας αυτο-σημασία, η αυταπάτη ότι έχουμε κάποια προνομιακή θέση στο σύμπαν, αμφισβητούνται από αυτό το σημείο θαμπού φωτός. Ο πλανήτης μας είναι μια μοναχική κουκκίδα στο μεγάλο κοσμικό σκοτάδι που μας περιβάλλει.

Θυμήσου, λοιπόν, πού και πού να κοιτάζεις ψηλά, στα αστέρια. Αν μη τι άλλο, θα σου θυμίσουν πόσο μικροί είμαστε όλοι εμείς εδώ κάτω.

Ο Stephen Hawking είχε μόνο τρεις κανόνες για τη ζωή
AP Photo/Evan Agostini

2. «Ποτέ μην εγκαταλείπεις τη δουλειά»

Αυτός ο κανόνας ζωής του Hawking θα μπορούσε να έρχεται σε πλήρη αντίθεση με ό,τι πρεσβεύουμε οι περισσότεροι σήμερα: Ανυπομονούμε να τελειώσουμε τη δουλειά, να έρθει το Σαββατοκύριακο, να βγούμε νέοι σε σύνταξη. Αυτό που εννοούσε, όμως, θυμίζει πολύ την ιαπωνική φιλοσοφία του ικιγκάι, σύμφωνα με την οποία το να δουλεύεις πάνω σε κάτι που αγαπάς και σε «γεμίζει» είναι τελικά το νόημα της ζωής και αυτό που σε κάνει να θες να ξυπνάς κάθε πρωί.

Αν μάλιστα καταφέρνεις να έχεις και ένα εισόδημα κάνοντας αυτό που αγαπάς, τότε γιατί να το εγκαταλείψεις;

3. «Αν έχεις την τύχη να βρεις την αγάπη, να θυμάσαι ότι είναι εκεί και να μην την εγκαταλείψεις»

Είναι πολύ εύκολο να εφησυχάσεις σε μια σχέση. Δεν είναι, όμως, καθόλου εύκολο να κοιτάζεις το ίδιο άτομο κάθε μέρα και να το εκτιμάς το ίδιο. Αυτό χρειάζεται δουλειά.

Αν έχεις, λοιπόν, την τύχη να βρεις την αγάπη –κάτι που, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ένα σπάνιο και ευτυχές συμβάν– θα πρέπει να την προστατεύσεις. Το «αγαπώ» είναι ρήμα ενεργητικό: Απαιτεί χρόνο, αφοσίωση, ενέργεια.

Ο Stephen Hawking είχε μόνο τρεις κανόνες για τη ζωή
Invision/AP Joel Ryan

Η αγάπη και ο έρωτας, άλλωστε έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη ζωή του Stephen Hawking: To 1965 παντρεύτηκε την Jane Wilde, με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά. Χώρισαν 30 χρόνια μετά, λόγω της τρομερά επιβαρυμένης υγείας του και της αυξανόμενης φήμης του.

Αμέσως μετά το διαζύγιο, ο Hawking παντρεύτηκε την αποκλειστική νοσοκόμα του, με την οποία λέγεται πως είχαν μια αμφιλεγόμενη σχέση – υπήρχαν υποψίες ότι τον κακοποιούσε, χωρίς ωστόσο ο Hawking να υποβάλει ποτέ κάποια μήνυση. Χώρισαν το 2006, ενώ ο Hawking δεν σταμάτησε ποτέ να έχει στενές σχέσεις με την πρώτη γυναίκα του, καθώς και με τα παιδιά του, μέχρι τον θάνατό του.

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.