ΝΕΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΙΧΟΠΤΩΣΗ ΚΑΝΕΙ ΤΑ ΜΑΛΛΙΑ ΝΑ ΞΑΝΑΦΥΤΡΩΣΟΥΝ

Μια νέα τοπική θεραπεία κατά της τριχόπτωσης, που ακόμα βρίσκεται σε στάδιο δοκιμών, αναμένεται να φέρει επανάσταση στην αντιμετώπιση της φαλακρότητας, «ξυπνώντας» τους ανενεργούς θύλακες των τριχών.

Περίπου το 50% των ανδρών θα έχει κάποιου βαθμού αραίωση στα μαλλιά έως την ηλικία των 50, φτάνοντας το 80% αν συμπεριλάβουμε όλες τις ηλικίες. Και οι γυναίκες θα χάσουν μαλλιά· 40% αναμένεται να αντιμετωπίσουν μικρότερο ή εντονότερο πρόβλημα στην πορεία της ζωής τους. Η «φαλάκρα» ή ανδρογενετική αλωπεκία, όπως είναι η ιατρική ονομασία της προοδευτικής τριχόπτωσης από διάφορους ορμονικούς και γενετικούς παράγοντες, ποτέ δεν υπήρξε ευχάριστη για τον άνθρωπο. Γι’ αυτό αναζήτησε από την αρχαιότητα τρόπους να την καταπολεμήσει.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έτριβαν τα κεφάλια τους με μείγματα από χουρμάδες, πατούσες σκύλων και οπλές γαϊδάρων ή διάφορα ζωικά και φυτικά λίπη, ενώ λέγεται πως ο Ιπποκράτης πρότεινε μια θεραπεία με περιττώματα περιστεριών, χρένο, παντζάρι, όπιο και διάφορα μπαχαρικά. Οι Κέλτες πειραματίζονταν με ποντίκια σε βάζα και οι ιθαγενείς Αμερικανοί στράφηκαν στον χυμό της γιούκας για ενίσχυση της τριχοφυΐας. Στη Βικτωριανή και Εδουαρδιανή εποχή, χάπια με αιμοσφαιρίνη από αίμα ταύρου υπόσχονταν πλούσια και γερά μαλλιά.

Ας προσπεράσω κάποιες δεκαετίες για να φτάσω στο σήμερα. Το 1988, ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ενέκρινε ως τοπική θεραπεία (λοσιόν ή αφρός) κατά της τριχόπτωσης τη μινοξιδίλη, δραστική ουσία που αναπτύχθηκε το '50 ως πιθανή θεραπεία για τα έλκη και εγκρίθηκε το ‘70 ως αντι-υπερτασικό. Η μινοξιδίλη προάγει την τριχοφυΐα αυξάνοντας την αιμάτωση στο τριχωτό της κεφαλής, οπότε και την παροχή θρεπτικών συστατικών στα τριχοθυλάκια.

iStock

Το 1997, ακολούθησε η έγκριση της από του στόματος φιναστερίδης, ουσίας που αναστέλλει τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε διϋδροτεστοστερόνη (DHT), κυρίως υπεύθυνο ανδρογόνο για την ανδογενετική αλωπεκία, επιτρέποντας στις τρίχες να συνεχίσουν να αναπτύσσονται κανονικά. Και τα δύο φάρμακα είναι εγκεκριμένα στην Ευρώπη και την Ελλάδα, με τη φιναστερίδη να μην συστήνεται ή να αντεδείκνυται σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και εγκύους, λόγω κινδύνων από την επίδρασή της στις ορμόνες.

Πλέον, οι ελπίδες στρέφονται στο μόριο PP405, τοπική θεραπεία σε υγρή μορφή που μπορεί να «ξυπνήσει» τα ανενεργά βλαστοκύτταρα και αναμένεται να εγκριθεί μετά το 2027. Το περιοδικό TIME το συμπεριέλαβε στη λίστα με τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις και εφευρέσεις του 2025.

Ξυπνώντας τα κοιμισμένα τριχοθυλάκια

Κανονικά, τα μαλλιά περνούν κυκλικά από φάσεις ενεργής ανάπτυξης και ξεκούρασης, οι οποίες ρυθμίζονται από τα βλαστοκύτταρα του τριχοθυλακίου. Στην ενεργητική φάση, ανανεώνουν το τριχοθυλάκιο και ξεκινά η παραγωγή νέας τρίχας, ενώ στην αδράνεια η τρίχα σταματά να μεγαλώνει και τελικά πέφτει. Παράγοντες όπως μια ασθένεια, το έντονο στρες ή η κληρονομικότητα μπορούν να κρατήσουν τα βλαστοκύτταρα ανενεργά.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας (UCLA) διαπίστωσαν ότι τα βλαστοκύτταρα των τριχοθυλακίων έχουν διαφορετικό μεταβολισμό ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Όταν είναι ενεργά, παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα γαλακτικού (lactate), ενός μορίου με πρωταγωνιστικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας χωρίς οξυγόνο. Αντιθέτως, τα αδρανή βλαστοκύτταρα παραμένουν σε λήθαργο λόγω μιας πρωτεΐνης που τα εμποδίζει να ξεκινήσουν νέα ανάπτυξη τρίχας.

iStock

Εδώ έρχεται το PP405, ένα μικρό μόριο που η ερευνητική ομάδα απομόνωσε και εφάρμοσε στη συγκεκριμένη πρωτεΐνη για την μπλοκάρει. Η αναστολή της δράσης της επέτρεψε στα βλαστοκύτταρα να παραγάγουν περισσότερο γαλακτικό, μιμούμενα τις συνθήκες των ενεργών κυττάρων, και να «ξυπνήσουν» τους θύλακες που παρέμεναν για καιρό ανενεργοί χωρίς να έχουν καταστραφεί (ακριβώς όπως δεν αφήνει σε ησυχία τους κατοίκους του Λος Άντζελες ο αυτοκινητόδρομος 405, από τον οποίο μάλλον πήρε και το όνομα).

Πιθανή εφαρμογή σε κάθε τύπο τριχόπτωσης

Η επιστημονική ομάδα εργάζεται πάνω στο PP405 εδώ και περίπου δέκα χρόνια. Το 2023 έγιναν οι πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους, οπότε παρατηρήθηκαν τα πρώτα ενθαρρυντικά αποτελέσματα από την τοπική εφαρμογή στο τριχωτό της κεφαλής κάθε βράδυ για μία εβδομάδα. Κυρίως, είχε φανεί ότι το PP405 μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη κανονικής, ολοκληρωμένης τρίχας, όχι απλά σε χνούδι, όπως με άλλες θεραπείες.

Αν και οι δοκιμές προς το παρόν εστιάζουν στην ανδρογενετική αλωπεκία, οι ερευνητές πιστεύουν πως θα αποδειχθεί χρήσιμο και για άλλους τύπους τριχόπτωσης, όπως στις περιπτώσεις χημειοθεραπειών, λοιμώξεων ή έντονου στρες, συμβάλλοντας στην καταπολέμηση μιας κατάστασης που επηρεάζει αποδεδειγμένα την ψυχική υγεία. Έρευνες επιβεβαιώνουν την ψυχική δυσφορία, το άγχος και την κατάθλιψη τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες που χάνουν μαλλιά.