ΟΙ 3 ΣΤΟΥΣ 4 ΓΟΝΕΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Νέα έρευνα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας ότι η ψυχική υγεία των γονέων χρειάζεται προσοχή ήδη από την εγκυμοσύνη.

Αμέτρητες φορές έχουμε επαναλάβει την τεράστια σημασία του να επισκέπτεται ένα ζευγάρι ειδικό ψυχικής υγείας πριν αποφασίσει να αποκτήσει παιδί. Είναι κάτι που στο παρελθόν θεωρείτο ανήκουστο, όμως στις μέρες μας κρίνεται απολύτως απαραίτητο: Η γονεϊκότητα είναι μάλλον η μεγαλύτερη πρόκληση που θα αντιμετωπίσει ένας άνθρωπος στη ζωή του. Και, όπως είχαμε αναφέρει σε παλαιότερη συζήτηση με την ψυχολόγο-ψυχαναλύτρια Δρ Μερόπη Μιχαλέλη, στις μέρες μας είναι πολύ πιο εφικτό να μιλά κανείς ανοιχτά για τις σχετικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει.

«Είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν έχουμε ολοκληρωμένες υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας στον δημόσιο τομέα. Δυστυχώς, στη χώρα μας είναι πιο εύκολο να ξοδεύονται δισεκατομμύρια για μέτρα αποκατάστασης της καταστροφής, αλλά όχι για υπηρεσίες πρώιμης θεραπευτικής παρέμβασης», είχε αναφέρει η Δρ Μιχαλέλη στην εν λόγω συνέντευξη. Την ίδια ώρα, καλούσε τα ζευγάρια να διερευνούν τι σημαίνει γι’ αυτά το να αποκτήσουν και να μεγαλώσουν ένα παιδί.

Οι αριθμοί που έρχονται από την Ευρώπη δεν είναι ενθαρρυντικοί. Για την ακρίβεια, νέα έρευνα έδειξε ότι περισσότεροι από τους 3 στους 4 γονείς (76% το ακριβές ποσοστό) παραδέχονται ότι αντιμετώπισαν προβλήματα ψυχικής υγείας είτε κατά τη διάρκεια είτε μετά την εγκυμοσύνη, κι όμως μόνο 1 στους 5 (17%) απευθύνθηκε σε κάποιον ειδικό για υποστήριξη.

3 ΣΤΟΥΣ 4 ΓΟΝΕΙΣ ΠΑΡΑΔΕΧΟΝΤΑΙ ΟΤΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΑΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΙΤΕ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΙΤΕ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ, ΑΛΛΑ ΜΟΝΟ 1 ΣΤΟΥΣ 5 ΑΠΕΥΘΥΝΘΗΚΕ ΣΕ ΕΙΔΙΚΟ.

Η έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 2.000 Βρετανοί γονείς παιδιών κάτω των πέντε ετών, έδειξε ότι ενώ το 89% των ανθρώπων γνωρίζει για την περιγεννητική ψυχική υγεία, το 65% δήλωσε ότι χρειάζεται περισσότερη εκπαίδευση και κατανόηση του θέματος, υπογραμμίζοντας ότι εξακολουθεί να υπάρχει ένα ταμπού στην ιδέα να επισκεφθούν οι γονείς κάποιον ειδικό.

Η περιγεννητική ψυχική υγεία είναι όρος που χρησιμοποιείται συνήθως για να περιγράψει τη συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση μιας μητέρας και ενός πατέρα από τη σύλληψη, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μέχρι τα πρώτα γενέθλια του παιδιού.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Οποιοσδήποτε μπορεί να είναι ευάλωτος σε επιδείνωση της περιγεννητικής ψυχικής υγείας του όλους αυτούς τους μήνες. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που μπορεί να θέσουν το άτομο σε υψηλότερο κίνδυνο να αντιμετωπίσει δυσκολίες. Αυτοί περιλαμβάνουν προηγούμενο ιστορικό ψυχικής ασθένειας ή τραύματος παιδικής ηλικίας, κάποια προηγούμενη τραυματική εμπειρία τοκετού, οικονομικές ανησυχίες ή και προβλήματα μέσα στη σχέση.

Οι περιγεννητικές ψυχικές παθήσεις που μπορεί να επηρεάσουν έναν γονιό –συνήθως τη μητέρα– κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά τα πρώτα χρόνια του μωρού περιλαμβάνουν:

• την επιλόχειο κατάθλιψη και το άγχος,
• την επιλόχειο ψύχωση,
• την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή ή τη διαταραχή μετατραυματικού στρες.

Έχει αποδειχτεί με έρευνες ότι η εγκυμοσύνη και τα πρώτα στάδια της φροντίδας ενός μωρού μπορεί να ασκήσουν τεράστια πίεση στην ψυχική υγεία και των δύο γονέων, ωστόσο οι περισσότεροι από αυτούς δίνουν σιωπηλά τις μάχες τους, είτε επειδή δεν ξέρουν πού να απευθυνθούν για βοήθεια είτε επειδή ντρέπονται να το κάνουν.

Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν μέρη για να απευθυνθεί κανείς, π.χ. το Ινστιτούτο για την προαγωγή της Ψυχικής Υγείας στην Εγκυμοσύνη και στα πρώτα χρόνια της Ζωής «Κοιτίδα». Ωστόσο, ακόμα και ο γυναικολόγος ή ο παιδίατρος μπορεί να παραπέμψει στον κατάλληλο ειδικό.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι στις μέρες μας δυνατότητες υπάρχουν και οφείλουμε να τις αξιοποιήσουμε, τόσο για εμάς όσο και για τα παιδιά μας.