ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΙΑ ΔΙΑΙΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ ΣΟΥ 7 ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΟΤΕΡΟ

Ποτέ δεν είναι αργά να ξεκινήσεις τη δίαιτα αυτή και να κάνεις ένα δώρο στον εγκέφαλό σου, διατηρώντας τον σε εγρήγορση για πολλά ακόμα χρόνια.

Λογικό είναι να ανησυχούμε όταν ακούμε ξανά και ξανά ότι τα περιστατικά άνοιας αναμένεται να αυξηθούν κατακόρυφα τα επόμενα χρόνια και να αναζητάμε τρόπους για να αποτρέψουμε την πρόωρη γήρανση του εγκεφάλου μας. Υπάρχουν όμως και καλά νέα: το 90% των περιπτώσεων άνοιας μπορεί να προληφθεί, αν καθιερώσουμε συγκεκριμένες συνήθειες στον τρόπο ζωής μας.

Η διατροφή μας, για παράδειγμα, είναι καθοριστική στη λειτουργία του εγκεφάλου και πλέον έχουμε τις έρευνες που εγγυώνται ότι συγκεκριμένες δίαιτες σχετίζονται άμεσα με καλύτερη γνωστική λειτουργία, ενώ μπορούν και να επιβραδύνουν τη γνωστική εξασθένιση που σχετίζεται με την ηλικία.

Επικρατέστερη αυτών είναι η λεγόμενη δίαιτα MIND (Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay ή Μεσογειακή-DASH Παρέμβαση για τη Νευροεκφυλιστική Καθυστέρηση), η οποία μπορεί να παίξει ρόλο στην προστασία του εγκεφάλου από τη νόσο Αλτσχάιμερ και ευρύτερα την άνοια. Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα που ακολουθούσαν για χρόνια αυτή τη δίαιτα καθυστέρησαν σημαντικά τη γήρανση του εγκεφάλου τους – χαρακτηριστικά, φάνηκε να έχουν κατά 7,5 χρόνια νεότερο εγκέφαλο από συνομήλικα άτομα που δεν τρέφονταν έτσι.

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΔΙΑΙΤΑΣ MIND ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΟΙ ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΗ ΦΛΕΓΜΟΝΗ ΚΑΙ ΤΟ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ, ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΒΛΑΒΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ.

Ακόμα κι αν κανείς ξεκινήσει τη δίαιτα αυτή αργότερα στη ζωή του, έχει οφέλη, σύμφωνα με νέα μελέτη που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Διατροφής. Άτομα δηλαδή που ξεκίνησαν τη MIND στα 50 και την ακολούθησαν για μια δεκαετία εμφάνισαν 25% μικρότερο κίνδυνο άνοιας στα 60. Άλλα στοιχεία έδειξαν ότι γυναίκες μέσης ηλικίας με παχυσαρκία που ακολούθησαν αυστηρή MIND για τρία χρόνια βελτιώσαν σημαντικά τη μνήμη εργασίας τους, τη μνήμη λεκτικής αναγνώρισης και τη συγκέντρωσή τους, σε σύγκριση με γυναίκες που ακολούθησαν απλά δίαιτα περιορισμένων θερμίδων. Τέλος, υπάρχει μελέτη του Απριλίου 2025 που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Child Neuropsychology, σύμφωνα με την οποία παιδιά ηλικίας 7-13 ετών που η διατροφή τους προσομοιάζει στη MIND έχουν «σημαντικά μειωμένες πιθανότητες για ΔΕΠΥ», σε σχέση με παιδιά που η διατροφή τους απέχει πολύ από αυτήν.

iStock

Ποια είναι, λοιπόν, τα μυστικά της MIND που προστατεύει τόσο τον εγκέφαλο; Το γεγονός ότι οι τροφές που περιλαμβάνει μειώνουν τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες, τα οποία είναι και τα δύο επιβλαβή για τον εγκέφαλο.

Ποια δίαιτα προστατεύει τον εγκέφαλό σου;

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η MIND δεν είναι μια αυστηρή δίαιτα, αλλά ένας τρόπος ζωής και ένα πλαίσιο που βοηθά το μυαλό και το σώμα. Βασίζεται σε ένα σύστημα βαθμολόγησης που αξιολογεί πόσο πιστά την ακολουθεί κανείς: πόσα φρούτα και λαχανικά τρώει, πόσα καλά λιπαρά και άπαχη πρωτεΐνη, κατά πόσο αποφεύγει τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα, τα κορεσμένα λιπαρά κ.ο.κ. Όσο περισσότερο ακολουθεί αυτά τα πρότυπα διατροφής, τόσο υψηλότερο σκορ έχει.

Όπως γράφει σε άρθρο η Christy Tangney, καθηγήτρια διατροφολογίας του Rush University Medical Center στο Σικάγο, «ένα από τα καλά αυτής της δίαιτας είναι ότι ακόμα κι αν δεν την ακολουθείς εντελώς πιστά, μπορείς να δεις οφέλη. Εξάλλου, είναι πολύ πιο ελαστική από την τυπική μεσογειακή ή DASH δίαιτα».

iStock

Από ποιες τροφές αποτελείται

Τα βασικά συστατικά της δίαιτας MIND είναι:

• τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, λάχανο, σέσκουλο, ρόκα),
• τα πολύχρωμα λαχανικά (σπαράγγια, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, καρότα και πιπεριές),
• τα μούρα (όλα τα είδη),
• το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο,
• οι ξηροί καρποί (αμύγδαλα, καρύδια και φιστίκια Αιγίνης),
• τα δημητριακά ολικής αλέσεως (το καστανό και άγριο ρύζι, η κινόα, το κριθάρι, η βρώμη),
• τα ψάρια,
• τα πουλερικά (λευκό κρέας).

Και, ναι, το κρασί επιτρέπεται με μέτρο.

Η δίαιτα αυτή ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αποφεύγουν (ή, τουλάχιστον, να περιορίζουν) το κόκκινο κρέας και τα επεξεργασμένα κρέατα, το βούτυρο και τη μαργαρίνη, τα τυριά με πλήρη λιπαρά, τα αρτοσκευάσματα και γενικά τα γλυκά, το fast food και τα τηγανητά.

Όπως τονίζει η Tangney, «ένας από τους μεγάλους μας στόχους είναι να μειώσουμε την πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και προστιθέμενης ζάχαρης», επειδή προάγουν τη φλεγμονή, η οποία είναι καταστροφική για τον εγκέφαλο.

iStock

Η MIND, στον αντίποδα, καταπολεμά τη φλεγμονή: Τα λαχανικά και τα μούρα που προτείνει έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φλαβονοειδή, τα οποία έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση.

Παράλληλα το ψάρι, στο οποίο δίνει έμφαση η δίαιτα MIND, θεωρείται εδώ και καιρό μια από τις πιο υγιεινές για τον εγκέφαλο τροφές, επειδή έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που βοηθούν στην προστασία των νευρώνων από βλάβες. «Η νευροφλεγμονή είναι αυτή που οδηγεί σε δυσλειτουργία τον εγκέφαλο όσο μεγαλώνουμε, καθώς και σε βλάβη των νευρικών κυττάρων και κυτταρικό θάνατο», λέει η Tangney.

Τέλος, η MIND είναι πλούσια σε φυτικές ίνες αλλά και σε ποικιλία φυτικών τροφών που θρέφουν το μικροβίωμα του εντέρου με θετικό τρόπο, ώστε να παρέχει στον οργανισμό περισσότερα προστατευτικά βακτήρια και λιγότερα επιβλαβή. Αυτό έχει, φυσικά, επίδραση και στην υγεία του εγκεφάλου.

ΑΚΟΜΑ ΚΙ ΑΝ ΚΑΝΕΙΣ ΞΕΚΙΝΗΣΗ ΤΗ ΔΙΑΙΤΑ ΑΥΤΗ ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ, ΕΧΕΙ ΟΦΕΛΗ.

Όπως ανέφερε μελέτη, η δίαιτα αυτή μπορεί να επηρεάσει τον συνολικό όγκο του εγκεφάλου, αλλά και να ενισχύσει τις συνολικές γνωστικές λειτουργίες, όπως η λεκτική μνήμη, η οπτική μνήμη, η ταχύτητα επεξεργασίας, η λεκτική κατανόηση και ο συντονισμός. Η Uma Naidoo, διευθύντρια διατροφικής ψυχιατρικής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και συγγραφέας του «This Is Your Brain on Food», εξηγεί αναφορικά με τη μελέτη αυτή ότι «οι πολυφαινόλες και άλλα αντιοξειδωτικά διατηρούν τον όγκο του ιππόκαμπου και την ακεραιότητα της λευκής ουσίας».

Η ίδια τονίζει ότι αυτά που τρώμε έχουν μεγάλη επίδραση τόσο στον εγκέφαλο όσο και στο σώμα μας, ειδικά όταν είμαστε συνεπείς: «Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για την υγεία του εγκεφάλου είναι η συνολική ποιότητα και η συνέπεια της διατροφής, μέρα με τη μέρα, χρόνο με τον χρόνο».