ΠΩΣ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΤΡΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΠΩΣ ΝΙΩΘΕΙΣ

Η αμφίδρομη σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου είναι πλέον γνωστή. Αυτό που ίσως δεν ξέρεις είναι ότι οι τροφές που επιλέγεις μπορεί να επηρεάζουν τη διάθεσή σου.

Έχω παρατηρήσει πολλές φορές ότι αν για μερικές ημέρες αφεθώ σε «κακές» τροφές –καταφύγω σε σφολιάτα για πρωινό, φάω πίτσα το ένα βράδυ και burger το άλλο, υποκύψω ενδιάμεσα και σε γλυκά– η διάθεση και η ενέργειά μου πέφτουν κατακόρυφα. Σου ακούγεται υπερβολικό; Πριν από μερικά χρόνια θα συμφωνούσα κι εγώ μαζί σου, ωστόσο η επιστήμη αποδεικνύει πως δεν είναι η ιδέα μου: Ό,τι τρώμε μπορεί πράγματι να επηρεάσει τη διάθεσή μας.

Ο ανερχόμενος κλάδος της διατροφικής ψυχιατρικής κάνει ακριβώς αυτό: εξετάζει πώς η διατροφή επηρεάζει τον τρόπο που νιώθουν οι άνθρωποι. Στόχο έχει να υποστηρίξει τις θεραπείες που προτείνονται για ζητήματα ψυχικής υγείας με αλλαγές στη δίαιτα και τον τρόπο ζωής.

Ποια είναι η σύνδεση

Οι τροφές που επιλέγεις μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλό σου μέσω του γαστρεντερικού συστήματος –συγκεκριμένα μέσω του εντέρου– επειδή αυτό είναι στενά συνδεδεμένο με τον εγκέφαλο.

Το έντερο φιλοξενεί τρισεκατομμύρια ζωντανά μικρόβια με αμέτρητες λειτουργίες στο σώμα, όπως η σύνθεση νευροδιαβιβαστών που στέλνουν χημικά μηνύματα στον εγκέφαλο για τη ρύθμιση του ύπνου, του πόνου, της όρεξης, της διάθεσης και του συναισθήματος.

Στην πραγματικότητα, είναι τόσο περίπλοκο το δίκτυο αλληλεπιδράσεων μεταξύ των δύο, που το έντερο αποκαλείται συχνά «δεύτερος εγκέφαλος». Επίσημα, η σχέση μεταξύ των δύο ονομάζεται σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου ή άξονας εντέρου-εγκεφάλου.

Ποιες τροφές κάνουν τι;

Ποιος είναι, λοιπόν, ο ρόλος του φαγητού; Ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ότι οι τροφές που επιλέγουμε επηρεάζουν την υγεία των αποικιών μικροβίων του εντέρου, οι οποίες στη συνέχεια επηρεάζουν τον εγκέφαλό μας και επομένως την ψυχική και συναισθηματική μας υγεία.

– Οι τροφές που σε κάνουν να νιώθεις καλά

Σύμφωνα με τη διατροφική ψυχιατρική, το να ακολουθεί κανείς μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, είναι θεμελιώδες για καλή διάθεση.

Κάποιες έρευνες λένε πως αυτό σημαίνει να επιλέγουμε πολλά φρούτα και λαχανικά, τα οποία μειώνουν το στρες και προσφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή. Αυτός είναι ο λόγος που η Μεσογειακή διατροφή προκρίνεται πάντα ως ιδανική για την ψυχική υγεία. Έτσι, καλύτερη διάθεση φαίνεται πως έχουν όσοι καταναλώνουν συστηματικά και σχεδόν αποκλειστικά:

• Φρούτα
• Λαχανικά
• Ψάρια
• Καρπούς
• Όσπρια
• Ελαιόλαδο
• Γαλακτοκομικά

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

– Οι τροφές που σου χαλάνε τη διάθεση

Όπως σωστά είχα υποψιαστεί και περιέγραφα στην εισαγωγή, στη λίστα των τροφών που επιβαρύνουν την ψυχική υγεία και χαλάνε τη διάθεση περιλαμβάνονται τα junk – και όχι μόνο:

• Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα
• Τα πρόσθετα σάκχαρα
• Η υπερβολική καφεΐνη
• Το αλκοόλ
• Τα κορεσμένα λίπη
• Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες

Επιβαρυντικό είναι, επίσης, το να καταναλώνει κανείς αυτές τις τροφές άστατα, δηλαδή τσιμπολογώντας τις αδιάκοπα μέσα στη μέρα ή μένοντας πολλές ώρες νηστικός, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να πεινά και να τρώει χωρίς μέτρο ό,τι βρεθεί μπροστά του.

Μπορούμε να αντικαταστήσουμε τις παραπάνω τροφές με επιλογές από τη μεσογειακή διατροφή, όπως:

• Όχι υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα.
• Δημητριακά ολικής άλεσης αντί για επεξεργασμένους υδατάνθρακες.
• Ολόκληρα φρούτα αντί για χυμούς.
• Θαλασσινά ή κοτόπουλο αντί για κόκκινο κρέας.
• Νερό ή αφεψήματα βοτάνων αντί για αναψυκτικά.

Κάνοντας αυτό και μια στροφή στο mindful eating, δηλαδή το «φαγητό με επίγνωση», που μας βοηθά να παρατηρούμε πώς μας επηρεάζει η κάθε τροφή, θα μπορέσουμε πιο εύκολα να βελτιώσουμε την ψυχική υγεία μας μέσω της διατροφής.