ΠΩΣ ΚΑΤΑΛΑΒΑ ΟΤΙ ΠΗΓΑΙΝΑ ΣΕ ΚΑΚΟ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗ

Μπαίνοντας στη σχέση θεραπευτή-θεραπευόμενου, καλείσαι να αφήσεις τις άμυνές σου έξω από την πόρτα και να εμπιστευτείς απόλυτα τον ειδικό – αυτό είναι, εξάλλου, το κλειδί της επιτυχίας για τη δουλειά που έχεις αποφασίσει να κάνεις με τον εαυτό σου. Τι γίνεται όμως όταν ανακαλύπτεις στην πορεία ότι έχεις απέναντί σου έναν κακό ψυχοθεραπευτή; Εγώ δυστυχώς το έζησα από πρώτο χέρι.

Όπως προκύπτει από την προσωπική μου ιστορία, είχα ήδη μία γερή πείρα από την ψυχοθεραπεία πριν φτάσω να έχω απέναντί μου έναν κακό ψυχοθεραπευτή. Η πρώτη μου επίσκεψη σε ψυχολόγο έγινε όταν ήμουν στην εφηβεία. Μία επίμονη αυπνία, μαζί με το άγχος μου για τον πλανήτη και πώς θα τον βοηθήσω να σωθεί, οδήγησε την πολύ προοδευτική μητέρα μου να μας κλείσει ραντεβού σε μία φοβερή ψυχολόγο, η οποία έγινε συνοδοιπόρος μου μέχρι την ενηλικίωση.

Αργότερα απέκτησα εμπειρία από άλλους δύο ειδικούς, όταν αναζήτησα κάποιον να με στηρίξει σε φάσεις που αισθάνθηκα ότι χρειάζομαι καθοδήγηση. Επίσης, επισκέφτηκα δύο διαφορετικούς παιδοψυχολόγους σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, για θέματα που είχαν να κάνουν με τους δύο μου γιους.

Έτσι, είχα μάθει με τα χρόνια να μη χάνω καιρό και να μπαίνω κατευθείαν στο «ψητό» με κάθε νέο ειδικό που συναντούσα, ενώ αυτή η πείρα καλλιέργησε μέσα μου κι έναν μεγάλο σεβασμό προς το επάγγελμα. Παράλληλα, έγινα και αρκετά καλή στο να εντοπίζω τα αδύναμα σημεία του κάθε ειδικού, αν υπήρχαν, αλλά κυρίως να εστιάζω στα καλά.

Ο κακός ψυχοθεραπευτής

Θα έλεγε λοιπόν κανείς ότι φέρθηκα πολύ ανώριμα, όταν κάποια στιγμή έπεσα πάνω σε έναν πραγματικά κακό ψυχοθεραπευτή και, αντί να τον κόψω εξαρχής, συνέχισα να πηγαίνω στον ίδιο «ειδικό» για πάνω από δύο χρόνια (ναι, ξέρω ότι αυτή η τάση μου να αναλαμβάνω την ευθύνη για το χειριστικό αυτό άτομο είναι λάθος, αλλά…).

Η αλήθεια είναι ότι όταν ξεκίνησαν οι συνεδρίες μας είχα μία δυσπιστία, κάτι δεν κούμπωνε σωστά, αλλά αποφάσισα συνειδητά να αφεθώ. Κι ας με έλεγε «καλό μου κορίτσι» ενώ ήμασταν συνομήλικοι, κι ας είχε ένα παρουσιαστικό που αντίβαινε σε ότι θεωρούσα ότι πρέσβευε (μιλούσε για την παγίδα του χρήματος και το σύστημα, ενώ φορούσε κυρίως ρούχα με logo που «φώναζαν» το brand τους).

Κάτι η ανάγκη μου για κάποιον που θα με έπαιρνε από το χέρι και θα με πήγαινε παρακάτω, κάτι η σιγουριά του και η ευφυΐα με την οποία προσέγγιζε τα πράγματα, εκείνη την εποχή δεν ήθελα και πολλά εχέγγυα για να εμπιστευτώ κάποιον. Και την πάτησα.

Στην αρχή, πέρα από τις ανορθόδοξες μεθόδους που διατεινόταν και ο ίδιος ότι ακολουθούσε, όλα πήγαιναν καλά. Ως ολιστικός θεραπευτής, παράλληλα με τη συμβουλευτική μου έδινε κι ένα πρόγραμμα με διατροφή και συμπληρώματα που ήταν τσεκαρισμένα πολύ καλά. Το πράγμα άρχισε να «στραβώνει» όταν κάποιες προσωπικές πεποιθήσεις άρχισαν να μπαίνουν από τις χαραμάδες των συναντήσεών μας. Δηλώσεις που με παραξένευαν, όπως «τα ζευγάρια δεν κρατάνε για πάντα», ανακάλυψα αργότερα ότι είχαν να κάνουν με την προσωπική του ζωή, μιας και τότε περνούσε ένα άσχημο διαζύγιο.

Καταλύοντας τα όρια της ψυχοθεραπείας

Η σχέση μας με τον καιρό άρχισε να γέρνει προς τη φιλία. Οι «εξωθεραπευτικές» παρενθέσεις στις συναντήσεις μας έγιναν συχνές. Ο «ψυχοθεραπευτής» μου δήλωσε ότι δεν το συνήθιζε, αλλά έκρινε ότι εγώ ήμουν έτοιμη για κάτι τέτοιο και μου δήλωσε ότι μπορούσε πλέον να με εμπιστευτεί να μην μπερδέψω τη δουλειά που κάναμε στο γραφείο του με τις συμβουλές που άρχισε να μου ζητά ως κειμενογράφος και ειδικός σε θέματα επικοινωνίας, ή τη συνάντηση στην οποία με κάλεσε για να συζητήσουμε μαζί με έναν γνωστό του και τη νέα του σύντροφο για ένα καινούργιο επαγγελματικό εγχείρημα στον χώρο του τουρισμού.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Τα πράγματα έγιναν χειρότερα όταν άρχισε να με συμβουλεύει απροκάλυπτα τι να κάνω στις σχέσεις μου. Όλα τελείωσαν λίγο καιρό αφότου, μετά από δική μου έγκριση, ανέλαβε και τον μεγάλο μου γιο. Την ίδια εποχή εγώ δεν ήμουν διαθέσιμη να προχωρήσω στα κοινά επαγγελματικά σχέδια που είχαμε συζητήσει. Κατά την τελευταία επικοινωνία που είχαμε, εκμεταλλεύτηκε τον χρόνο που είχαμε διαθέσει σε μία τηλεφωνική συνεδρία για να μου αποκαλύψει ότι ο γιος μου του χρωστούσε χρήματα (στην πραγματικότητα, δεν είχε δει την κατάθεση που είχε γίνει online) και μοιράστηκε μαζί μου λεπτομέρειες της συζήτησής τους, με τη δικαιολογία ότι μου τα λέει μόνο και μόνο επειδή εγώ τους έφερα κοντά. Συνειδητοποιώντας μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου ότι είχα επιτρέψει στα πράγματα να εκτροχιαστούν εδώ και καιρό κι έπρεπε να σταματήσει εκείνη τη στιγμή η χειριστική συμπεριφορά που δεχόμουν τόσους μήνες, άρχισα να μιλάω σε έναν δυναμικό τόνο που δεν είχε συνηθίσει, να τον βάζω στη θέση του, ώσπου μου έκλεισε το τηλέφωνο.

Τι μπορεί να σε ανησυχήσει σε έναν ψυχοθεραπευτή

• Ο ειδικός δεν είναι φίλος σου, ούτε θα έπρεπε να σου ζητήσει να κάνετε παρέα, να συνεργαστείτε, κ.ο.κ.
• Απαγορεύεται να σου ζητήσει να του κάνεις χάρη, εξυπηρέτηση κ.λπ.
• Δεν επιτρέπεται να σου σχολιάζει άλλους ασθενείς του. Θυμάμαι ο δικός μου με είχε ρωτήσει αν ξέρω πληροφορίες για μία γυναίκα που γνώριζα όντως από τον κύκλο της δουλειάς μου, και είχα με μεγάλη προθυμία μοιραστεί μαζί του ένα μικρό της ψυχογράφημα, κλείνοντας με ένα «δε θα σε ρωτήσω γιατί με ρωτάς». Στην ουσία έκανα αυτό που έπρεπε να είχε κάνει εκείνος, έθεσα τα όρια της ανωνυμίας…
• Ο χρόνος που πληρώνεις είναι δικός σου. Οτιδήποτε σχετικό με τον θεραπευτή και τις δικές του ανάγκες είναι απαγορευτικό. Η εστίαση ανήκει σε σένα.
• Εάν αισθάνεσαι ότι ο ψυχοθεραπευτής σε κρίνει, τρέξε μακριά. Συχνά σχολίαζε τον τρόπο που ντύνομαι, ενώ προς το τέλος της σχέσης μας με προέτρεπε να σταματήσω το γράψιμο για να ασχοληθώ με τον τουρισμό (και το πρότζεκτ του), με το επιχείρημα ότι όσοι γράφουν έχουν ένα είδος ψυχασθένειας. Με ποια βάση; O ίδιος γνώριζε προσωπικά μία συγγραφέα η οποία ήταν γεμάτη συμπλέγματα και ψυχιατρικά προβλήματα!
• Το ίδιο ισχύει εάν αισθανθείς ότι καθρεφτίζει δικά του πιστεύω, σε πατρονάρει ή σε πιέζει. Στη δική μου περίπτωση, μου έλεγε συχνά «μπορούμε να φάμε χρόνο μέχρι να καταλάβεις κάποια πράγματα, αλλά θα σε πιέσω γιατί μπορείς», «θα σε κατεβάσω από το συννεφάκι σου, εγώ δε χαϊδεύω αυτιά».
• Όταν σπάσει τον χρυσό κανόνα της εχεμύθειας, είναι ώρα να πεις «αντίο». Τη στιγμή που μοιράστηκε μαζί μου το τι συνέβη με τον γιο μου, είχε παρατραβήξει το σχοινί.
• Και, το κερασάκι στην τούρτα, πρόσεξε για σημάδια άμυνας όταν νιώθει ότι ο θεραπευόμενος τον κρίνει. Ευτυχώς στη δική μου περίπτωση «απλά» μου έκλεισε το τηλέφωνο!

Αποκαθιστώντας την εμπιστοσύνη στην ψυχοθεραπεία

Προκειμένου να μην επιτρέψω σε αυτόν τον έναν κακό ψυχοθεραπευτή να αλλάξει τον τρόπο που προσεγγίζω γενικά τη θεραπευτική σχέση, φρόντισα πολύ γρήγορα να επισκεφτώ μία ψυχολόγο και να λύσω μέσα από τη δουλειά μου μαζί της όλα όσα είχαν μείνει κουβαριασμένα μέσα μου. Εκείνη μου δήλωσε ότι είχε συναντήσει πριν από μένα κι άλλους που είχαν την ίδια κακή εμπειρία με τον ίδιο άνθρωπο, και με καθοδήγησε συστηματικά και υπεύθυνα, βγάζοντάς με ψύχραιμα και μεθοδικά από την τρύπα που είχα κρυφτεί.

Σήμερα, απαλλαγμένη από αμφιβολίες, συνεχίζω τη δουλειά με μία ειδικό που σε τίποτα δεν θυμίζει τον χειριστικό, νάρκισσο θεραπευτή. Είναι μεθοδική, σπασικλάκι, με μία μαγική αποστασιοποίηση που μου αποκαλύπτει τα πάντα σαν σε καθρέφτη που δεν ήξερα καν ότι κρατούσα μπροστά μου. Είμαι ευγνώμων που υπάρχει στη ζωή μου και η πορεία της δουλειάς που κάνουμε μαζί δεν έχει καμία σχέση με τους κύκλους στους οποίους ένιωθα ότι αναλώνομαι με τον κακό ειδικό. Το σημαντικότερο, μπορώ πια να δω καθαρά τους λόγους που με κράτησαν σε μία κακή ψυχοθεραπευτική σχέση και να κλείσω μία για πάντα το κουτί της Πανδώρας που άνοιξα κάποτε.