ΤΙ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΝΑ ΣΩΣΟΥΝ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ

Αναρωτιόμαστε αν η Γενιά Ζ μπορεί να ανακόψει την κλιματική κρίση. Ποια είναι τα εμπόδια που στέκονται στον δρόμο της και τι πρέπει να συνειδητοποιήσει, παρόλο που βγαίνει στους δρόμους για το περιβάλλον;

H κλιματική κρίση είναι μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του 2021 της ΝΟΑΑ (Νational Oceanic and Atmospheric Association), του πιο έγκυρου φορέα στατιστικών μελετών για το περιβάλλον στις ΗΠΑ, η μέση θερμοκρασία της Γης (δηλαδή ο μέσος όρος θερμοκρασίας στεριάς και ωκεανών) αυξάνεται προοδευτικά από το 1880 κατά 0,08 βαθμούς Κελσίου ανά δεκαετία. Αλλά από το 1981 κι έπειτα ο μέσος ρυθμός αυτής της αύξησης είναι υπερδιπλάσιος.

Η κλιματική κρίση βλάπτει την υγεία μας, όπως φάνηκε και τα τελευταία χρόνια, αφού ακόμη και οι ιοί που μεταπηδούν από τα ζώα στους ανθρώπους είναι φαινόμενο που εντείνεται από αυτήν. Αυτό βέβαια αποτελεί μόλις μία προέκταση ενός ευρύτερου φαινομένου, το οποίο λίγο-πολύ φαίνεται να καταλήγει στο σενάριο ολικής καταστροφής του τόπου όπου μένουμε και ζούμε.

Γενιά Ζ και περιβάλλον

Οι πληροφορίες δεν μας είναι άγνωστες. Πολύ περισσότερο στη γενιά Ζ (zoomers), τους νέους που γεννήθηκαν μεταξύ των ετών 1997 και 2012. Μιλάμε για 2,5 δισεκατομμύρια στον πλανήτη, δηλαδή την πολυπληθέστερη ηλικιακή κατηγορία. Οι Zoomers είναι εκτεθειμένοι στην υπερπληροφόρηση, οπότε θα ήταν αδύνατον να μην γνωρίζουν το πρόβλημα.  Έχοντας μάλιστα όλη τη ζωή μπροστά τους, θα ήταν και πολύ παράξενο να μην τους ενδιαφέρει.

Πράγματι τους ενδιαφέρει. H generation Z ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο από κάθε άλλη γενιά για το περιβάλλον τόσο σε online όσο και σε offline επίπεδο, σύμφωνα με τις στατιστικές. Το ίδιο ισχύει και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με έρευνα του Eteron, η γενιά Ζ δεν ενδιαφέρεται μόνο για την κατανάλωση ή την τεχνολογία. Έχει και κοινωνικοπολιτικές ανησυχίες, ενώ ένα σημαντικό 60% δήλωσε ότι ενδιαφέρεται και για την κλιματική αλλαγή.

Δεν μου κάνει καμία εντύπωση. Τα 11χρονα παιδιά που τυχαίνει να γνωρίζω, έχοντας γεννηθεί μόλις έναν χρόνο πριν από το 2012, μιλούν για το περιβάλλον και την κλιματική κρίση από τα 7-8 τους χρόνια. Τα ακούς και χαίρεσαι. Νιώθεις ότι υπάρχει ελπίδα. Ξέρουν όμως για τι ακριβώς μιλούν; Μπορούν να κατανοήσουν όλες τις παραμέτρους του φαινομένου; Καταλαβαίνουν πως και τα ίδια είναι ένας αναπόσπαστος κρίκος μιας καταστροφικής αλυσίδας υπερκατανάλωσης που επιβαρύνει τρομακτικά τον πλανήτη;

iStock

Μάλλον όχι. Αυτό είναι το παράδοξο της σχέσης της γενιάς Ζ με το περιβάλλον. Αν θέλουμε να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο, οι Zoomers πρέπει να μάθουν ότι δεν αρκούν οι διαμαρτυρίες για να ανακόψουν την περιβαλλοντική καταστροφή: Πρέπει να αλλάξει ο τρόπος της ζωής τους.

Τι κάνουν οι Zoomers που –άθελά τους– επιβαρύνει το περιβάλλον;

– Ψωνίζουν πολλά και πολύ φθηνά ρούχα και γκάτζετ

Ένας στους 3 νιώθει εθισμένος στα ψώνια. Κι όμως, η μόδα καταναλώνει περισσότερη ενέργεια (σε ποσοστό 10%) από ό,τι η αεροπορία (2,4%) και η ναυτιλία (2,9%) μαζί. Οι αλυσίδες fast fashion παράγουν ασταμάτητα ρούχα, τα οποία καταναλώνουν ασταμάτητα οι νέοι, προβάλλοντάς τα μέσα από τα Social Media. Μόνο η κινεζική εταιρεία Shein παράγει 6 χιλιάδες καινούργια σχέδια την ημέρα!

Αλλά τα ρούχα αυτά επιβαρύνουν το περιβάλλον πριν καν αγοραστούν. Φανταστείτε ότι για για να φτιαχτεί ένα τζιν παντελόνι χρειάζονται όσα λίτρα νερού θα έπινε ένας άνθρωπος για 5 χρόνια! Οι πλαστικές μικροΐνες των ρούχων στους ωκεανούς φτάνουν κάθε χρόνο σε ποσότητες που ισοδυναμούν με 17 δισεκατομμύρια πλαστικά μπουκάλια.

– Είναι μονίμως online

Οι Ζoomers χρησιμοποιούν 5 οθόνες κατά μέσο όρο, τη στιγμή που η βιομηχανία της τεχνολογίας καταναλώνει το 7% του παγκόσμιου ηλεκτρισμού. Το χειρότερο πρόβλημα όμως της υπερσυνδεσιμότητας δεν είναι η κατανάλωση ενέργειας, αλλά η υπερβολική αλληλεπίδρασή τους με τις εταιρείες. Οι Zoomers παράγουν ασταμάτητα βίντεο στο TikTok και κάνουν αναρτήσεις στο Instagram στις οποίες ουσιαστικά λειτουργούν ως διαφημιστές των προϊόντων των βιομηχανιών, οι οποίες επιβαρύνουν με τη λειτουργία τους το περιβάλλον.

– Ταξιδεύουν πολύ

Το φαινόμενο του υπερτουρισμού και ειδικά τα αεροπορικά ταξίδια είναι γνωστό ότι επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον. Φαίνεται όμως ότι οι ακούραστοι Zoomers αναζητώντας νέες εμπειρίες, φυσικές αλλά και ινσταγκραμικές, το ξεχνούν αυτό.

Φταίει η γενιά Ζ;

Όχι, οι Zoomers δεν φταίνε για την κατάσταση στην οποία «παρέλαβαν» τον πλανήτη. Ούτε βέβαια οι ίδιοι καταστρέφουν το περιβάλλον με τον τρόπο που το κάνουν οι βιομηχανίες. Ακολουθούν όμως άκριτα έναν τρόπο ζωής που ουσιαστικά ενθαρρύνει τη βλαπτική λειτουργία των βιομηχανιών. Γίνονται μάλιστα χωρίς να το συνειδητοποιούν οι ανέξοδοι διαφημιστές των εταιρειών. Και μάλλον έχει έρθει η ώρα να το μάθουν...