ΔΕΝ ΒΡΙΣΚΕΙΣ ΔΟΥΛΕΙΑ; ΤΣΕΚΑΡΕ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΣΚΕΦΤΕΣΑΙ
Μήπως τα κρυφά πιστεύω σου για τις ικανότητές σου μπορεί να ευθύνονται για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζεις στην αναζήτηση νέας εργασίας; Έφτασε η ώρα να αλλάξεις ρότα.
Όποιος έχει βγει στην αγορά εργασίας γνωρίζει καλά ότι η αναζήτηση μιας νέας δουλειάς είναι από μόνη της μια... δουλειά και μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά κουραστική και αγχωτική, ιδίως σε περιόδους οικονομικών και τεχνολογικών αλλαγών, όπως αυτές που ζούμε τώρα.
Ωστόσο, όπως εξηγούν οι Lauren Keating, Επίκουρη Καθηγήτρια Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και Ψυχολογίας στο EM Lyon Business School και Peter Heslin, Καθηγητής Διοίκησης και Επιστημονικής Εκπαίδευσης στο UNSW Sydney, συχνά το μεγαλύτερο εμπόδιο στη διαδικασία αυτή δεν είναι η αγορά εργασίας, αλλά ο περιοριστικός τρόπος σκέψης μας. Ασυνείδητες πεποιθήσεις για το πόσο ικανοί είμαστε μπορεί να μας κρατούν πίσω.
Οι άνθρωποι τείνουν να έχουν κάποιες έμμεσες πεποιθήσεις σχετικά με την «πλαστικότητα» των ικανοτήτων τους, λένε οι ειδικοί. Οι πεποιθήσεις-νοοτροπίες αυτές επηρεάζουν βαθιά σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές, ειδικά όταν βρισκόμαστε μπροστά σε δυσκολίες. Χωρίζονται, δε, σε δύο κατηγορίες:
- Τη σταθερή ή μη αναπτυξιακή νοοτροπία (Fixed mindset), όπου οι ικανότητες ενός ανθρώπου θεωρούνται στατικές. Έτσι, η επιτυχία αποδίδεται σε ένα έμφυτο ταλέντο, ενώ η αποτυχία σε μια «αμετάβλητη αδυναμία».
- Τη νοοτροπία ανάπτυξης (Growth mindset), όπου οι ικανότητες θεωρούνται εξελισσόμενες. Αυτό σημαίνει ότι η επιτυχία είναι αποτέλεσμα προσπάθειας και εξάσκησης, ενώ η αποτυχία μια ένδειξη ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά ή νέες στρατηγικές.
Τι συμβαίνει κατά την αναζήτηση εργασίας
Η πλειονότητα των ερευνών αναφορικά με τις δύο παραπάνω κατηγορίες έχει γίνει σε παιδιά και μαθητές (εξέταζαν ακαδημαϊκές επιδόσεις), αλλά μελέτη που πραγματοποίησαν οι παραπάνω ερευνητές εξέτασε πώς ο τρόπος σκέψης ενηλίκων ενδεχομένως επηρέασε την προσέγγισή τους όσον αφορά τις προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσουν κατά την αναζήτηση εργασίας.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα των ειδικών, όσοι διατηρούσαν μία σταθερή αντίληψη (fixed mindset), έτειναν να βλέπουν την προσωπικότητά τους ως εμπόδιο και να εστιάζουν σε όσα δεν μπορούν να κάνουν. Τέτοιες νοοτροπίες οδήγησαν σε προβλήματα κατά τη διαδικασία αναζήτησης εργασίας και λειτούργησαν ως τροχοπέδη στον πειραματισμό με νέες στρατηγικές.
Από την άλλη, οι συμμετέχοντες με growth mindset αντιμετώπιζαν τις δυσκολίες με άλλο μάτι και εστίαζαν στο τι ενδεχομένως θα μπορούσαν να κάνουν για να τις ξεπεράσουν. Είχαν μια οπτική προσαρμογής και αισιοδοξίας, μάθαιναν παρατηρώντας συναδέλφους, έβλεπαν την ηλικία και την εμπειρία τους ως πλεονέκτημα κι όχι ως μειονέκτημα, και επανεξέταζαν τις αποτυχίες τους θεωρώντας τις μαθήματα.
Τι μπορούν να κάνουν οι υποψήφιοι;
Αν αναγνωρίζεις στον εαυτό σου στοιχεία fixed mindset, μην απελπίζεσαι. Οι Keating και Heslin αναφέρουν ότι μπορείς να αλλάξεις τρόπο σκέψης. Πώς;
- Θυμήσου εμπειρίες όπου κατάφερες να ξεπεράσεις κάποια δυσκολία.
- Συμβουλέψου έναν career coach που θα σε βοηθήσει να δεις νέες δυνατότητες.
- Εντόπισε σε ποια πεδία ήδη λειτουργείς με growth mindset και μετέφερε αυτή την οπτική και αλλού.
Κανείς δεν έχει «μόνο fixed» ή «μόνο growth» στάση. Ακόμη και στο δείγμα της έρευνας, υπήρχαν άτομα που ένιωθαν «κολλημένα» στο κομμάτι της επαγγελματικής δικτύωσης, αλλά αισιόδοξα στο κομμάτι των συνεντεύξεων.