ΓΙΑΤΙ ΑΡΕΣΕΙ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ ΤΟΣΟ ΠΟΛΥ Η ΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ;

Από την K-pop και τα anime μέχρι τις πλατφόρμες streaming και τα social media, η ασιατική κουλτούρα γίνεται καταφύγιο και έμπνευση για τη νεολαία.

Εάν κάτσεις σε μια παρέα ψαγμένων προεφήβων και εφήβων, δεν υπάρχει περίπτωση να μην ακούσεις κάποια αναφορά στην ασιατική κουλτούρα. Λέξεις όπως Κ-pop, anime και manga έχουν μπει για τα καλά στο λεξιλόγιο των παιδιών, όπως και οι γενικότερες αναφορές σε Κορεάτες σταρ, σε άγνωστες streaming πλατφόρμες, σε ιαπωνικές εταιρείες παραγωγής... Η Ασία είναι της μόδας και κατακτά τον δυτικό κόσμο με τα πολιτιστικά της προϊόντα. Αλήθεια, γιατί η ασιατική κουλτούρα αρέσει τόσο πολύ στη νεολαία και τι της προσφέρει τελικά;

Η διαφορετικότητα ήταν πάντοτε ελκυστική

Το anime (ιαπωνικό animation) κάπου το είχαμε ακούσει – να είναι καλά ο δεξιοτέχνης Χαγιάο Μιγιαζάκι και τα κινηματογραφικά διαμάντια του. Για τη δικιά μας Γενιά Χ, όμως, o όρος K-pop ήταν πραγματικά άγνωστος. Προσωπικά, τον άκουσα πριν από περίπου δέκα χρόνια, όταν βρέθηκα στο career day ενός εκπαιδευτικού οργανισμού. Στις συζητήσεις που έκανα με τους σπουδαστές που ήθελαν να κάνουν την πρακτική τους, άκουσα για πρώτη φορά να μου λένε ότι ακούνε K-pop.

Και τι είναι αυτό; ρώτησα έχοντας το απορημένο βλέμμα του ξαφνιασμένου boomer… «Κορεατική ποπ», μου απάντησαν, δείχνοντας ενοχλημένοι που δεν το γνώριζα ως πληροφορία. Από εκείνη την στιγμή και μετά τρύπωσε στο μυαλό μου η απορία γιατί κάποιος να ακούσει ποπ σε μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνει και τι ακριβώς του προσφέρει ένα πολιτισμικό προϊόν που έρχεται από μια χώρα που βρίσκεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.

To K-Pop συγκρότημα ITZY. © 2021 Ahn Young-joon / AP Photo

Από το καλλιτεχνικό κίνημα του οριενταλισμού τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα, το «διαφορετικό» σε σχέση με τα δυτικά πολιτιστικά πρότυπα ήταν πάντοτε ελκυστικό – ειδικά όταν μιλάμε για τη νεολαία. Οι νεαρές ηλικίες ψάχνουν πάντοτε το διαφορετικό για να ορίσουν την ταυτότητά τους, που πρέπει να είναι άλλη από αυτή των γονιών τους. Θέλουν να φτιάξουν έναν δικό τους κόσμο όπου δεν θα χωράνε οι «μεγάλοι», έναν κόσμο που δεν θα μπορούν να αποκωδικοποιήσουν εύκολα οι γονείς και θα τους προσφέρει άμεση και εύκολη αναγνώριση από τους υπόλοιπους ανήλικους.

Η ΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΩΣ ΒΑΛΒΙΔΑ ΑΠΟΣΥΜΠΙΕΣΗΣ – ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΣΕ ΦΑΝΤΑΣΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ.

Η ενστικτώδης αντίδραση των γονιών είναι η απόρριψη, με εκφράσεις όπως «μα τι ακούνε σήμερα τα παιδιά μας» και «δεν είναι μουσική αυτό». Όμως, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι ακριβώς τα ίδια έλεγαν και οι δικοί μας γονείς… Αλήθεια, θέλουμε να γίνουμε σαν και αυτούς;

Η ασιατική διασκέδαση φτιάχνει (υπερβολικά) τη διάθεση

Όλοι έχουμε συνειδητοποιήσει ότι ο κόσμος μας γίνεται ολοένα και πιο απαιτητικός και αγχώδης, κι αυτό φυσικά έχει ισχυρό αποτύπωμα στα παιδιά μας. Η ανεμελιά των 80s και 90s, όταν όλοι πίστευαν ότι θα πηγαίναμε συνέχεια προς το καλύτερο και θα ανεβάζαμε το βιοτικό μας επίπεδο γενιά προς γενιά, κατέρρευσε με εκκωφαντικό τρόπο το 2011. Πλέον, ζούμε σε ένα τρομερά ανασφαλές περιβάλλον, με παγκόσμια γεωπολιτική και οικονομική αστάθεια. Από αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο δεν μπορούν να μην επηρεάζονται οι νέες και οι νέοι. Μάλιστα, πολλαπλάσια από τους μεγάλους.

Πωλητήριο στο Anime NYC convention, στη Νέα Υόρκη. © 2025 Ted Shaffrey / AP Photo

Η ασιατική κουλτούρα λειτουργεί ως βαλβίδα αποσυμπίεσης – έστω και σε φαντασιακό επίπεδο. Για παράδειγμα, η αισθητική της K-pop είναι λες και βγήκε από παραμύθι: Οι τραγουδίστριες και οι τραγουδιστές είναι πανέμορφοι, το στυλ τους είναι μαγικό και τα ρούχα τους είναι στην αιχμή της μόδας. Απλά δείτε φωτογραφίες από το κορεάτικο boy band BTS και το girl band ITZY, και θα καταλάβετε τι εννοώ. Επίσης, οι χορογραφίες τους είναι εντυπωσιακές και άρτια εκτελεσμένες, ενώ η εκτυφλωτική σκηνική παρουσία των pop stars αντανακλά την –ίσως υπερτιμημένη– αυτοπεποίθησή τους.

Όσο για τα K-pop τραγούδια, αποτελούν ματζόρε μπιτάτους ύμνους με στίχους που μιλάνε στην καρδιά της νεολαίας θίγοντας ζητήματα όπως, ο έρωτας, η αυτοαποδοχή  (I'm different from the kids / I'm different from the cool kids, μας λένε οι ITZY), η φιλία, η εύρεση ταυτότητας, τα εφηβικά όνειρα και οι φιλοδοξίες (Not today / Don’t kneel, don’t cry, raise your hands, παροτρύνουν οι BTS). Μάλιστα, έχουν γραφτεί ολόκληρες έρευνες για το πώς η K-pop απαλλάσσει τους νέους από το στρες. Μήπως τελικά είναι καλύτερα να αφήνουμε τα παιδιά μας να ακούν κορεατική ποπ για να χαλαρώσουν;

Νέα βιντεοπαιχνίδια στο Anime NYC convention. © 2025 Ted Shaffrey / AP Photo

Όταν τα social media, οι πλατφόρμες και το YouTube αλλάζουν τα γούστα

Η ταχύτητα με την οποία ταξιδεύει πλέον η πολιτισμική πληροφορία είναι αστραπιαία. Πριν από 25 μόλις χρόνια, για να μάθουμε τις νέες τάσεις της μουσικής έπρεπε να περιμένουμε να έρθουν στην Ελλάδα με… ταχυδρομικό περιστέρι. Έπρεπε να βρεις CD και βινύλια, να διαβάζεις ελληνικό μουσικό τύπο, να ακούς διαβασμένους Έλληνες dj και πάει λέγοντας. Κι όλα αυτά όχι για να γίνουμε κοινωνοί πληροφοριών από μακρινές χώρες όπως η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, αλλά για μάθουμε τι παίζει στην Αγγλία και τις Η.Π.Α.

ΤΑ SOCIAL MEDIA ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ ΤΗΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΤΡΥΠΩΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΑΜΠΕΡΗ ΖΩΗ ΕΝΟΣ ΣΤΑΡ ΣΤΗ ΣΕΟΥΛ Ή ΣΤΟ ΤΟΚΙΟ.

Τώρα υπάρχουν όλα τα εργαλεία για να ζεις σε τριάρι στο Γαλάτσι και να γνωρίζεις τις τελευταίες εξελίξεις της K-pop σαν βέρος Νοτιοκορεάτης! Το YouTube και το Spotify προσφέρουν άμεση πρόσβαση σε άπειρο οπτικοακουστικό content, σε οποιαδήποτε γωνιά του πλανήτη κι αν βρίσκεσαι. Μάλιστα, το AI μπορεί να κάνει το μέλος των BTS, Jung Kook, να τραγουδά με στερεοελλαδίτικη προφορά στα ελληνικά τα τραγούδια του. Μπορείς να μεταφράσεις τα πάντα μέσα σε μια στιγμή, να ακούσεις τα πάντα με μεγάλη ευκολία, να βρεις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για τη ζωή στη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία.

Τα social media, από την άλλη, δημιουργούν μια ισχυρή σύνδεση με τον καλλιτέχνη. Οι σταρ της K-pop γνωρίζουν πολύ καλά πώς να φτιάξουν ένα ισχυρό διεθνές fan base και πώς να «συνδεθούν» μέσω TikTok και Instagram με τους οπαδούς τους. Τα social media προσφέρουν την ψευδαίσθηση ότι μπορείς να τρυπώσεις στη λαμπερή ζωή του σταρ, έστω κι εάν αυτός βρίσκεται στη Σεούλ ή στο Τόκιο. Οι σταρ μιλάνε με απλότητα και αμεσότητα στην κάμερα, λες και απευθύνονται σε κάθε οπαδό τους προσωπικά. Όλα αυτά σε πραγματικό χρόνο, αλλά όχι σε πραγματικές συνθήκες.

Anime Expo στο Λος Άντζελες. © 2025 Jordan Strauss/AP Content Services for Jazwares, LLC

Από την άλλη, υπάρχουν streaming πλατφόρμες που προσφέρουν ένα απόλυτα στοχευμένο ασιατικό προϊόν και μαζί τους (φανταστείτε το σαν δώρο) μια ολοκληρωμένη ταυτότητα. Κάτι τέτοιο είναι το Crunchyroll, η μεγαλύτερη και πιο δημοφιλής πλατφόρμα streaming για anime παγκοσμίως. Η πλατφόρμα, που ανήκει πλέον στη Sony, προσφέρει ιαπωνικές anime σειρές και ταινίες (περισσότερους από 1000 τίτλους!), manga, κορεάτικα φιλμ και φυσικά video games. Σύμφωνα με υπολογισμούς, το Crunchyroll έχει πάνω από 20 εκατομμύρια πληρωμένους συνδρομητές, φτιάχνοντας μια δυναμική κοινότητα με ορκισμένους fans. Έτσι, το γιαπωνέζικο animation, από ένα είδος που απευθυνόταν σε μια πολύ περιορισμένη βάση πιστών οπαδών στη Δύση, αποτελεί πλέον μια αναγνωρισμένη τέχνη με εμπορική απήχηση που θα τη ζήλευαν ακόμη και μεγάλες κινηματογραφικές βιομηχανίες.

Όπως και να το κάνουμε, προσφέροντας απόδραση από την πιεστική καθημερινότητα και δίνοντας έναν αέρα ελευθερίας, η ασιατική κουλτούρα έχει κατακτήσει τον νεανικό δυτικό κόσμο. Λέτε να είναι μια από τις μόδες που έρχονται και φεύγουν, ή τα κορεάτικα θα γίνουν η δημοφιλέστερη γλώσσα στην Ελλάδα μετά τα αγγλικά;