ΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΜΑΣ ΗΡΘΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Επιστήμονες από τη NASA και το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα εντόπισαν σε δείγμα από τον αστεροειδή Bennu ίχνη από τρυπτοφάνη, το αμινοξύ που σχηματίζει την ορμόνη της ευτυχίας.

Η δημιουργία της ζωής και του κόσμου μπορεί να παραμείνουν τα μεγάλα μυστήρια που δεν κατάφερε ποτέ να λύσει ο άνθρωπος. Οι υποθέσεις για τα αν και το πώς είναι εντυπωσιακές, ειδικά για ανθρώπους σαν και του λόγου μου, που βλέπουν τις θετικές επιστήμες και τις θεωρίες τους σαν κύβους –ή μήπως πολύεδρα;– του Ρούμπικ. Φαντάζεσαι, λοιπόν, γιατί ενθουσιάστηκα διαβάζοντας πως τα συστατικά της ανθρώπινης ευτυχίας μπορεί να έφτασαν στον πλανήτης μας από το διάστημα.

Eρευνητές της NASA και του Πανεπιστημίου της Αριζόνα ανακάλυψαν σε δείγματα από τον αστεροειδή Bennu ίχνη τρυπτοφάνης. Η τρυπτοφάνη είναι ένα από τα εννέα αμινοξέα που δεν παράγει ο οργανισμός μας και πρέπει να προσλάβει μέσω της διατροφής.

Στον εγκέφαλο, χρησιμοποιείται για την παραγωγή σεροτονίνης, της πασίγνωστης «ορμόνης της ευτυχίας», που εμπλέκεται στη ρύθμιση της διάθεσης, της ευεξίας και της ψυχικής υγείας. Επιπλέον, η τρυπτοφάνη είναι απαραίτητη για την παραγωγή μελατονίνης, που επηρεάζει τον ύπνο, και τη σύνθεση της βιταμίνης B3.

Δομικά συστατικά της ευτυχίας και τη ζωής

Η αποστολή OSIRIS-REx της NASA προσεδάφισε ένα διαστημικό σκάφος στον Bennu το 2020, συνέλεξε 121,6 γραμμάρια πετρωμάτων και σκόνης και επέστρεψε με ασφάλεια το δείγμα στη Γη το 2023. Έκτοτε, ένα μικρό μέρος του έχει αποσταλεί για ανάλυση σε ερευνητικά κέντρα όλου του κόσμου, σε μια προσπάθεια εξαγωγής πληροφοριών για το πρώιμο ηλιακό σύστημα και τις απαρχές της ζωής.

Σύμφωνα με τη θεωρία της πανσπερμίας, η ζωή ή τα δομικά της συστατικά, όπως τα αμινοξέα, ο άνθρακας και το νερό, έφτασαν στον πλανήτη μας από το διάστημα. Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Προηγούμενες έρευνες είχαν ήδη εντοπίσει 14 από τα 20 αμινοξέα που συνθέτουν τη ζωή στη Γη καθώς και τις πέντε βιολογικές νουκλεοβάσεις που απαιτούνται για τον σχηματισμό του DNA και του RNA (αδενίνη, γουανίνη, κυτοσίνη, θυμίνη και ουρακίλη). Στην πρόσφατη δημοσίευση στο Proceedings of the National Academy of Sciences, η ομάδα του γεωχημικού Angel Mojarro, από το NASA Goddard Space Flight Center, επιβεβαίωσε την παρουσία των παραπάνω και επιπλέον ανακάλυψε διάφορα μη-βιολογικά αμινοξέα. Συνεπώς, οι ανακαλύψεις δεν υποδηλώνουν την παρουσία ζωής, παρά επιβεβαιώνουν ότι τέτοια μόρια μπορούν να σχηματιστούν και με μη-βιολογικές χημικές διεργασίες.

Η τρυπτοφάνη και η θεωρία της πανσπερμίας

Μέχρι τώρα, η τρυπτοφάνη είχε εντοπιστεί μόνο σε τρόφιμα, όπως τα πουλερικά, τα ψάρια, τα γαλακτοκομικά, οι ξηροί καρποί και τα αβγά. Η ανίχνευσή της στα δείγματα από τον Bennu ξάφνιασε ευχάριστα τους επιστήμονες. Πρόκειται για σχετικά εύθραυστο αμινοξύ, που δύσκολα θα επιβίωνε κατά την πτώση ενός μετεωρίτη στη Γη και έφτασε ως εδώ χάρη στην ειδική κάψουλα που το προφύλαξε από τις υψηλές θερμοκρασίες της ατμόσφαιρας.

ΟΙ ΑΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΟΜΗΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΣΤΗ ΓΗ ΠΙΘΑΝΩΣ ΣΥΝΕΒΑΛΑΝ ΣΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΖΩΗΣ.

Ένας δεύτερος λόγος ενθουσιασμού για την ανακάλυψη είναι τα νέα ερωτήματα που θέτει για την αστροβιολογία. Η ύπαρξη ευαίσθητων αμινοξέων σε αστεροειδείς υποδηλώνει ότι τα συστατικά για τη ζωή υπήρξαν σε μεγαλύτερη αφθονία και διαθεσιμότητα απ' ό,τι πίστευαν προηγουμένως οι επιστήμονες. Αν αυτά τα μόρια μπορούσαν να επιβιώσουν και να αλληλεπιδράσουν με τις πρώιμες χημικές ενώσεις στη Γη, ενδεχομένως συνέβαλαν στην εμφάνιση των πρώτων βιομορίων και, τελικά, της ζωής.

Κι έτσι φτάνουμε στην θεωρία της πανσπερμίας, σύμφωνα με την οποία η ζωή ή τα δομικά της συστατικά, όπως τα αμινοξέα, ο άνθρακας και το νερό, έφτασαν στον πλανήτη μας από το διάστημα. Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει στη Γη υλικά από τον Άρη και διάφορα οργανικά μόρια σε μετεωρίτες.

Ο Jack Szostak, χημικός βραβευμένος με Νόμπελ, έχει υποστηρίξει ότι οι αστεροειδείς και οι κομήτες που έπεσαν στη Γη πιθανώς συνέβαλαν στην εμφάνιση της πρώτης ζωής, φέρνοντας προβιοτικά μόρια και διαμορφώνοντας ευνοϊκές χημικές συνθήκες για τον σχηματισμό βασικών συστατικών.

Η ομάδα της NASA τόνισε πως θα χρειαστούν περαιτέρω αναλύσεις και διερευνήσεις για την παρουσία της τρυπτοφάνης σε αστεροειδείς και άλλα πλανητικά σώματα, που θα ρίξουν περισσότερο φως στις υποθέσεις για την αρχή της ζωής.

Βέβαια, εμείς μπορεί να μην προλάβουμε τις απαντήσεις όσο ζούμε. Ακόμα κι έτσι, μπορούμε πάντα να νιώθουμε μια μικρή συγκίνηση και ανατριχίλα κάθε φορά που διαβάζουμε άρθρα για την τρυπτοφάνη, γνωρίζοντας πως το αμινοξύ που περιγράφεται ως φυσικό αντικαταθλιπτικό κρύβει μέσα του μυστικά από τη δημιουργία του κόσμου.