ΒΡΕΣ ΤΟΝ «ΤΥΠΟ ΑΚΑΤΑΣΤΑΣΙΑΣ» ΣΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΤΟ ΣΩΣΤΟ DECLUTTER
Δοκίμασες τη μέθοδο της Marie Kondo μα το χάος επιστρέφει. Ίσως το μυστικό να βρίσκεται στον τρόπο που συνδέεσαι με τα αντικείμενα. Ανακάλυψε τον δικό σου τύπο ακαταστασίας και βρες τις λύσεις που σου ταιριάζουν.
Ένα όμορφο κουτί δώρου, ένα βιβλίο που «πρέπει» να υπάρχει στη βιβλιοθήκη –έστω κι αν δεν διαβαστεί ποτέ–, ρούχα αφόρετα για χρόνια, ηλεκτρονικές συσκευές που παρέμειναν παρότι αντικαταστάθηκαν από νέα μοντέλα… Πριν το καταλάβεις, το σπίτι θα έχει μετατραπεί σε μια τεράστια αποθήκη, ένα χάος που βαραίνει τον χώρο όσο και τη διάθεση. Κι αν έψαξες για λύση, σίγουρα θα έπεσες στο decluttering.
Αν έχεις δοκιμάσει να συμμαζέψεις με τη μέθοδο της Marie Kondo (δες σχετικά εδώ) αλλά το χάος επανέρχεται, ίσως το μυστικό κρύβεται στον «τύπο ακαταστασίας» σου, τον τρόπο, δηλαδή, με τον οποίο συνδέεσαι με τα πράγματά σου, οργανώνεσαι (ή όχι), αναβάλλεις, προσκολλάσαι ή χάνεσαι στην υπερανάλυση. Κάθε άνθρωπος έχει τη δική του προσέγγιση απέναντι στο «ξεκαθάρισμα» και δεν υπάρχει ενιαίος κανόνας decluttering.
Το να καταλάβεις τι σε κρατάει πίσω –όχι μόνο στα πράγματα, αλλά και στη σκέψη– είναι το πρώτο βήμα. Κι αν υπάρχει ένας μήνας ιδανικός γι' αυτό το βήμα, είναι ο Αύγουστος. Όχι γιατί είναι ήσυχος ή χαλαρός, αλλά γιατί είναι μήνας μετάβασης. Το καλοκαίρι δεν έχει τελειώσει, όμως η αίσθηση της επιστροφής αρχίζει να διαφαίνεται. Κάπου βαθιά, το πνεύμα χαλάρωσης αρχίζει να τσιγκλά μια ανάγκη για οργάνωση, καθαριότητα, νέο ξεκίνημα. Άλλωστε, είναι ο μήνας που το σπίτι γεμίζει πράγματα, από καλοκαιρινά αξεσουάρ μέχρι σχολικές λίστες που περιμένουν, και το μυαλό αρχίζει να σκέφτεται ξανά πώς θα τα βάλει σε τάξη.
Γι’ αυτό και είναι η κατάλληλη περίοδος όχι μόνο για να «συμμαζέψεις», αλλά για να αναγνωρίσεις τον δικό σου τύπο ακαταστασίας και να δουλέψεις με αυτόν. Η Diane Quintana, επαγγελματίας οργανώτρια χώρων εξηγεί στο Real Simple ότι, όπως δεν υπάρχει μία λύση ταιριαστή σε όλους, έτσι και το decluttering πρέπει να προσαρμόζεται στη ψυχολογία του κάθε ατόμου.
1. Ο τύπος «λειτουργώ με το μάτι»
Οι τύποι που λειτουργούν «με το μάτι» ξεχνούν την ύπαρξη όσων δεν βρίσκονται στο οπτικό τους πεδίο. Γι’ αυτό θέλουν τα πάντα σε κοινή θέα: λογαριασμοί πάνω στο τραπέζι, σημειώσεις στο ψυγείο, αντικείμενα σκόρπια αντί να είναι φυλαγμένα. Πρόθεση είναι η οργάνωση, μα αποτέλεσμα οι παραφορτωμένες επιφάνειες. Αν ανήκεις εδώ, δε χρειάζεται να πας κόντρα στη φύση σου· μπορείς απλώς να βρεις λύση σε διάφανα κουτιά, ανοιχτά ράφια, ή καλαθάκια με ετικέτες, ώστε να βλέπεις και να διατηρείς τα πάντα σε τάξη.
2. Ο τελειομανής
Θέλει να ξεκινήσει το ξεκαθάρισμα… όταν όλα είναι έτοιμα, όταν έχει χρόνο, όταν θα το κάνει σωστά. Η προσδοκία τελειότητας τον κρατά εγκλωβισμένο στην αδράνεια και, αν κάπου εδώ βλέπεις τον εαυτό σου, το κλειδί είναι να αλλάξεις εσωτερικό σου αφήγημα: αντί να περιμένεις το ιδανικό timing, κάνε το πρώτο βήμα, έστω και πρόχειρο. Ένα συρτάρι ή ένα ράφι και μόνο ένα τέταρτο την ημέρα. Η αίσθηση της προόδου, ακόμα και μικρή, αποτελεί ισχυρό κίνητρο.
3. Ο τύπος «όλο το σπίτι μια συλλογή»
Ο συλλέκτης βρίσκει αξία, συγκίνηση ή και χαρά στο να κρατά πράγματα πράγματα. Είτε πρόκειται για βιβλία, παλιά παιχνίδια, σερβίτσια, μπολ ή περιοδικά, κάθε αντικείμενο έχει συναισθηματικό βάρος. Το πρόβλημα δεν είναι η αγάπη για τα αντικείμενα, αλλά η απουσία ορίων. Ζητούμενο δεν είναι να τα πετάξεις όλα, αλλά να επιλέξεις ποια θες πραγματικά. Άπλωσέ τα μπροστά σου όμορφα, διάλεξε ποια κρατάς και χάρισε/πούλησε/φύλαξε τα υπόλοιπα. Και θέσε όρια: ένα ράφι, ένα κουτί, μια γωνιά, όχι παντού.
4. Ο παθολογικός συλλέκτης
Η Quintana συγκαταλέγει στα προφίλ συσσώρευσης πραγμάτων και τη διαταραχή παρασυσσώρευσης (hoarding disorder) από τις ιδεοψυχαναγκαστικές και συναφείς διαταραχές. Χαρακτηρίζεται από επίμονη δυσκολία να αποχωριστεί κανείς αντικείμενα, ανεξαρτήτως της πραγματικής τους αξίας, οδηγώντας σε επικίνδυνα γεμάτους και μη λειτουργικούς χώρους διαβίωσης. Αν, λοιπόν, νιώθεις ότι όλα είναι σημαντικά και τίποτα δεν μπορεί να φύγει, ίσως να υπάρχει βαθύτερη δυσκολία στο να αποχωριστείς, και είναι απολύτως οκ να απευθυνθείς σε κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας.
5. Ο χαμένος στην υπερανάλυση
Οι χαμένοι στη υπερανάλυση θέλουν να οργανώσουν τον χώρο τους, αλλά μπλοκάρουν στο «πώς» θα το πετύχουν. Από πού να ξεκινήσουν; Με ποιο σύστημα; Μήπως κάνουν λάθος; Το αποτέλεσμα είναι να μένουν στάσιμοι, όχι από τεμπελιά αλλά από υπερφόρτωση. Αν χάνεσαι κι εσύ, μην προσπαθείς να λύσεις τα πάντα με τη μία. Ξεκίνα από τα πιο εμφανή, όπως ο πάγκος της κουζίνας, το τραπεζάκι στο χολ, ένα ράφι, φροντίζοντας να τακτοποιείς για 10-15 λεπτά. Είναι αρκετό για να ξεμπλοκάρει η σκέψη.
6. Ο (παρα)μινιμαλιστής
Ο μινιμαλιστής με τάσεις υπερβολής δε θέλει πολλά γύρω του, γι’ αυτό και ξεφορτώνεται εύκολα. Ωστόσο, λέει η Quintana, το παρορμητικό decluttering οδηγεί συχνά σε βιαστικές αποφάσεις που ύστερα μετανιώνει. Αν ανήκεις εδώ, θυμήσου ότι «λιγότερα» δεν σημαίνει «πετάω εδώ και τώρα». Βρες ένα κουτί ή άλλο αποθηκευτικό μέσο για τα υποψήφια προς αποχώρηση αντικείμενα, και δες τα ξανά σε έναν μήνα για τις τελικές σου αποφάσεις.