ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΣΤΙΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ;

Οι καλοκαιρινές διακοπές μπορεί να αποτελέσουν ιδανική ευκαιρία για να κάνουν τα έφηβα παιδιά μας ένα βήμα προς την ανεξαρτητοποίηση. Γιατί, όμως, οι περισσότεροι γονείς φοβούνται να τα αφήσουν;

«Δε μου λες, στις διακοπές, τα βράδια που θα βγαίνω βόλτα με τις φίλες μου, τι ώρα θα πρέπει να γυρίζω στο σπίτι;» μου λέει η 14χρονη κόρη μου μια μέρα που είμαστε οι δυο μας στο αυτοκίνητο. Ώπα, σκέφτομαι. Αυτό είναι ερώτηση παγίδα για την οποία δεν έχω προετοιμαστεί και ό,τι πω τώρα χαράχτηκε στην πέτρα.

«Θα το δούμε» – υπεκφεύγω. «Να δούμε τι θα πουν και οι άλλοι γονείς…» – πετάω, κακώς, το μπαλάκι στο άγνωστο. Φυσικά, αυτό δεν με γλιτώνει από τη γκρίνια, αφού η κόρη μου θα επιμείνει μέχρι να πάρει την επιθυμητή απάντηση. Αυτή που οι περισσότεροι θέλαμε να ακούσουμε στην αντίστοιχη φάση της ζωής μας: Γύρνα όποτε θες, παιδί μου. Και γενικώς κάνε ελεύθερα ό,τι θες!

Είναι, όμως, αυτή η «σωστή» απάντηση; Προσπαθώ να θυμηθώ τις δικές μου διακοπές σε εκείνες τις ηλικίες: Σίγουρα ήμουν με κάποιον από τους γονείς μου κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας , όμως από το απόγευμα και μετά κάπως χαλαρώναμε. Ήθελαν κι εκείνοι να ησυχάσουν – να αράξουν με ένα βιβλίο στο μπαλκόνι του ξενοδοχείου, οπότε πάρα πολύ τους βόλευε να έχω παρέα και να απολαμβάνω τις βόλτες μου. Παίρναμε, λοιπόν, με φίλους ποδήλατα, γυρίζαμε από εδώ κι από εκεί χωρίς κανείς να μας ελέγχει, χωρίς κινητά με εφαρμογές εντοπισμού, τρώγαμε παγωτά και κάποια στιγμή το βράδυ επιστρέφαμε.

Τα πράγματα σήμερα δεν είναι καθόλου έτσι. Η ιδέα του να μη γνωρίζουμε πού ακριβώς βρίσκεται το παιδί μας, ειδικά όταν είμαστε διακοπές σε ένα νέο, άγνωστο μέρος, μας προκαλεί πανικό. Με μεγάλη δυσκολία αποδεχόμαστε να το αφήσουμε το βράδυ να βγει μόνο του μέχρι αργά. Είναι, λοιπόν, αυτό το σωστό;

Unsplash Lawrence Krowdeed

«Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο μακριά από τους γονείς στις διακοπές»

Η τάση της υπερπροστασίας ακόμα και στις διακοπές δεν είναι, όπως φαίνεται, αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο: Πρόσφατη έρευνα στις ΗΠΑ, από το C.S. Mott Children’s Hospital National Poll on Children’s Health, έδειξε ότι οι γονείς παιδιών ηλικίας 13-18 ετών προτιμούν να τα κρατούν κοντά τους.

Περισσότεροι από 1.000 γονείς συμμετείχαν στην έρευνα και παρόλο που η πλειονότητα –81%– είχε κάνει διακοπές με τα παιδιά τα τελευταία χρόνια, ένας στους πέντε απάντησε ότι δεν τους έχει επιτρέψει ποτέ να απομακρυνθούν από κοντά του τις ημέρες εκείνες. Για όσους τα άφησαν να περάσουν λίγο χρόνο ελεύθερα, ο έλεγχος δεν έλειψε: Το 64% των γονιών ζήτησε να επικοινωνούν τηλεφωνικά, ενώ το 62% να βρίσκονται παρέα με φίλους. Επιπλέον, παραπάνω από τους μισούς –το 59%– είπαν πως ελέγχουν τακτικά όσο λείπουν την εφαρμογή εντοπισμού.

Το 31% είπε ότι αφήνει τα παιδιά να πάνε μια βόλτα μόνα τους στις διακοπές, π.χ. για ένα παγωτό,  και το 21% να επισκεφθούν μόνα τους π.χ. ένα μουσείο.

Τέλος, το 46% είπε ότι πιθανώς να άφηναν τα εφηβάκια να μείνουν μόνα στο δωμάτιο ενώ εκείνοι π.χ. τρώνε στο εστιατόριο του ξενοδοχείου, ενώ μόνο το 29% θα τα άφηνε εκεί ενώ τρώει εκτός ξενοδοχείου.

Πώς εξηγούνται αυτά τα ποσοστά;

Pexels RDNE

Δεν είναι ότι οι γονείς δεν εμπιστεύονται τα παιδιά – τουλάχιστον κατά τα λεγόμενά τους. Παρόλο που το 36% των γονιών κοριτσιών και το 47% των γονιών αγοριών ανησυχούν ότι τα παιδιά μπορεί να κάνουν κάτι απερίσκεπτο, το 64% των γονιών συνολικά πιστεύει ότι οι έφηβοι θα λειτουργήσουν σύμφωνα με τους κανόνες, αν τους δοθεί παραπάνω ελευθερία στις διακοπές. Περισσότεροι από τους μισούς, όμως, ανησυχούν για ατυχήματα ή τραυματισμούς. Επίσης, το 70% ανησυχεί μήπως προσεγγίσει το παιδί κάποιος άγνωστος.

«Ο χρόνος μακριά από τους γονείς, ειδικά σε νέα περιβάλλοντα, όπως στις διακοπές ή στα ταξίδια, μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα στο να ενισχυθεί ο έφηβος στο χτίσιμο της αυτοπεποίθησής του, στην ικανότητα λήψης αποφάσεων και στις δεξιότητες αυτοδιαχείρισης που θα χρειαστεί ως ενήλικας», σχολιάζουν οι επιστήμονες που διεξήγαγαν την έρευνα. «Οι γονείς μπορεί να πιστεύουν ότι με την υπερπροστασία τους θωρακίζουν τα παιδιά από πιθανούς κινδύνους, όμως στην πραγματικότητα περιορίζουν την ικανότητά τους να αναπτύξουν σημαντικά εφόδια ζωής, όπως το να πλοηγούνται σε μη οικείες καταστάσεις, να εκτιμούν το ρίσκο, να παίρνουν αποφάσεις ή απλά να αποκτούν αυτοπεποίθηση στις δεξιότητες που ήδη έχουν».

Σίγουρα χρειάζεται ισορροπία. Κανείς δεν λέει να αφήνονται οι έφηβοι εντελώς στη μοίρα τους, ούτε ότι είναι παράλογο να τσεκάρεις όσο λείπουν με ένα μήνυμα ότι είναι καλά. Αλλά η ανάλυση ρίσκου/ανταμοιβής σε γενικές γραμμές φαίνεται να δίνει προβάδισμα σε λίγη παραπάνω ανεξαρτησία από αυτήν που είμαστε διατεθειμένοι να παραχωρήσουμε.

Αν θέλεις, λοιπόν, να ακούσεις τους ειδικούς, πάρε μια βαθιά ανάσα, πες το «ναι» και εμπιστεύσου τον τρόπο με τον οποίο έχεις διαπαιδαγωγήσει το παιδί σου, ώστε να μπορεί να φροντίζει λίγο παραπάνω τον εαυτό του χωρίς εσένα διαρκώς στο πλευρό του.