ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΦΡΟΝΤΙΣΕΙΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΟΠΩΣ ΦΡΟΝΤΙΖΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΥΣ ΣΟΥ;

Χρειαζόμαστε φροντισμένους εαυτούς. Άλλωστε, η αυτοφροντίδα μας είναι το θεμέλιο της ψυχικής μας ανθεκτικότητας. Τότε, γιατί δεν φερόμαστε στον εαυτό μας, όπως φερόμαστε στους άλλους;

Ενώ συνηθίζουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί, να προετοιμαζόμαστε και να δίνουμε πολύ μεγάλη σημασία όταν πρόκειται να υποδεχτούμε ή να φιλοξενήσουμε κάποιους αγαπημένους καλεσμένους, δεν κάνουμε το ίδιο για τον εαυτό μας. Ούτε φοράμε τα καλά μας, ούτε καθαρίζουμε τον «χώρο φιλοξενίας», ούτε νιώθουμε την ίδια χαρά όταν είμαστε εμείς και εμείς. Γιατί είναι τόσο δύσκολη η αυτοφροντίδα;

Τι φταίει άραγε και δεν θέλουμε ή δεν προσπαθούμε να φερθούμε ευγενικά στον ίδιο μας τον εαυτό; Γιατί δεν τον φροντίζουμε και δε νοιαζόμαστε για τις ανάγκες του; Πόσο δύσκολο είναι να βρούμε χρόνο για να περιποιηθούμε το σώμα και την ψυχή μας με μία βόλτα, μία μη προγραμματισμένη συνάντηση με φίλους, με τη γυμναστική, την καλή διατροφή, το διάβασμα, τη μουσική, μία ωραία ταινία στην τηλεόραση;

Γιατί οι καθημερινές και απλές πράξης αυτοφροντίδας μοιάζουν δύσκολες όταν αφορούν στον εαυτό μας; Γιατί ενώ για τους άλλους επενδύουμε χρόνο και προσπάθεια, όταν πρόκειται για εμάς κάνουμε τα στραβά μάτια και πνιγόμαστε στο άγχος και τη στεναχώρια;

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Η Φρόσω Φωτεινάκη, Συμβουλευτική Ψυχολόγος-Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας παιδικών βιβλίων, μας βοηθάει να κατανοήσουμε τι συμβαίνει και αφήνουμε τον εαυτό μας πίσω.

– Γιατί είναι δύσκολο να κατανοήσουμε ότι είναι σημαντικό να βρούμε χρόνο για τον εαυτό μας;

Οι άνθρωποι νιώθουμε τεράστια δυσκολία, ακόμη και ενοχή, όταν φυλάμε χρόνο για εμάς. Όταν επενδύουμε στην φροντίδα του εαυτού. Όταν έχουμε μεγαλώσει σε μια οικογένεια που έδινε έμφαση στους στόχους και τα αποτελέσματα ή σε μια οικογένεια με την αγωνία της εικόνας μας προς τους άλλους που στρέφεται σε μια απαίτηση να φροντίζουμε για όλους και για όλα, να είμαστε τα «καλά παιδιά», και τελικά να αφήνουμε τελευταίο και αφρόντιστο τον εαυτό μας.

– Γιατί γινόμαστε «χαλί» να μας πατήσουν οι άλλοι και όταν πρόκειται για τον εαυτό μας δεν προσέχουμε όσο θα ήταν καλό;

Η ικανοποίηση των άλλων, το γνωστό people pleasing, πηγάζει από μια βαθύτερη ανάγκη μας να είμαστε αποδεκτοί και να ελέγχουμε το θετικό συναίσθημα των άλλων για εμάς. Δεν αντέχουμε να δούμε τους άλλους να απογοητεύονται από εμάς μιας και τρέμουμε πως θα μας απορρίψουν. Τελικά όμως πρώτα εμείς απορρίπτουμε τον εαυτό μας, αφήνοντας τον στο σκοτάδι, αποκρύπτοντας επιθυμίες και ανάγκες, λέγοντας «ναι», ενώ θέλουμε να πούμε «όχι», φιμώνοντας τον.

«ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ "ΘΥΣΙΑ" ΕΧΟΥΝ ΠΑΙΔΙΑ "ΜΑΡΤΥΡΕΣ". ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΦΡΟΝΤΙΣΜΕΝΟΥΣ ΕΑΥΤΟΥΣ. Η ΑΥΤΟΦΡΟΝΤΙΔΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ».

– Ποια είναι τα αποτελέσματα στην ψυχή μας και στον τρόπο που ζούμε όταν δε μας φροντίζουμε;

Τα αποτελέσματα του αφρόντιστου εαυτού μας είναι το αβάσταχτο άγχος και η συνεχής πίεση, το καταθλιπτικό μας συναίσθημα, τα ψυχοσωματικά και τα αυτοάνοσα που σημαίνουν τον συναγερμό του απωθημένου ψυχικού μας πόνου.

– Πόσο επιβλαβής είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής;

Μια καθημερινή ζωή σε έναν αυτόματο πιλότο, μια υπερδιέγερση και υπερφόρτωση από πληροφορίες που εισέρχονται ασταμάτητα στον εγκέφαλό μας από τις οθόνες που έχουν γίνει προέκταση των χεριών μας, μηδαμινός χρόνος για τις σχέσεις μας και για τη σχέση με τον εαυτό μας. Ατελείωτες ώρες σε κλειστά γραφεία, μακριά από το φυσικό φως και τη φύση, φαγητό που δεν μας θρέφει. Υπάρχει όμως κάτι σπουδαίο σε όλο αυτό που περιγράφω: ο καθένας από εμάς, εσύ που τώρα διαβάζεις αυτές τις σειρές, έχει και έχεις επιλογή για το πώς θα ζήσεις τη ζωή σου. Και αυτή είναι η μεγαλύτερη δύναμή σου!

– Τι ρόλο παίζει η οικογένεια στον τρόπο που μας φροντίζουμε και νοιαζόμαστε για τον εαυτό μας;

Η πατρική μας οικογένεια μας έθεσε τα θεμέλια της αυτοφροντίδας μέσα από την παρατήρηση των γονιών μας – φρόντιζαν άραγε τον εαυτό; Ξεκουράζονταν; Επένδυαν στις σχέσεις; Έβαζαν όρια; Συχνά μιλάω για την πληγή του αφρόντιστου γονιού, μια πληγή που το παιδί καλείται να επουλώσει νιώθοντας ενοχή για την χαρά του, αφού ο γονιός του δεν είναι χαρούμενος. Κάτι άλλο που συχνά αναφέρω, είναι πως οι γονείς που γίνονται «θυσία» έχουν παιδιά «μάρτυρες». Χρειαζόμαστε φροντισμένους εαυτούς. Η αυτοφροντίδα μας είναι το θεμέλιο της ψυχικής μας ανθεκτικότητας.

– Πώς μπορούμε να μετατρέψουμε τον προσωπικό μας χρόνο σε ένα «ραντεβού» με τον εαυτό μας με στόχο την καλή υγεία και την ηρεμία;

Η αυτοφροντίδα είναι μια προσωπική απόφαση. Μια σιωπηλή συμφωνία με τον ίδιο μας τον εαυτό, ένα άπλωμα του χεριού στο εσωτερικό μας παιδί που δεν θα αφήσουμε ξανά μόνο, αγχωμένο, πιεσμένο, σε έναν αγώνα να είναι αποδεκτό και αρεστό από τους άλλους. Η αυτοφροντίδα, και τελικά η αυτοαγάπη, είναι καθημερινή πρακτική, μια πρακτική φροντίδας και προσοχής στον πολύτιμο εαυτό μου, θέτοντας όρια εκεί που παραβιάζομαι, λέγοντας την αλήθεια μου και τιμώντας τον εαυτό, ζητώντας βοήθεια και υποστήριξη χωρίς να παλεύω να αποδείξω πως τα μπορώ όλα μόνος/η, φυλάσσοντας χρόνο και χώρο αποκλειστικά για εμένα και όσα θρέφουν την ψυχή μου. Αυτοφροντίδα είναι να γίνομαι ο φροντιστικός γονιός του εαυτού μου, ίσως ο γονιός που δεν είχα ως παιδί.