ΓΙΑΤΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΔΕΝ ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΝ ΤΑ ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΤΟΥΣ;
Υπάρχουν άνθρωποι που περιμένουν με ανυπομονησία την ημέρα των γενεθλίων τους και άλλοι που δεν γιορτάζουν ποτέ τα γενέθλιά τους. Ποιοι είναι οι λόγοι που οδηγούν τους τελευταίους να μην ασχολούνται με πάρτι, τούρτες και κεράκια;
Υπάρχουν οι άνθρωποι που γιορτάζουν τα γενέθλια τους μεγαλοπρεπώς. Προετοιμάζονται καιρό πριν για τη μεγάλη ημέρα που κορυφώνεται με ένα πάρτι το οποίο έχει τα πάντα: μπαλόνια, μουσικές, ποτά και ατελείωτα posts στα social media.
Υπάρχουμε κι εμείς που η ημέρα των γενεθλίων μας δεν διαφέρει σε τίποτα από τις άλλες 364 ημέρες του χρόνου. Ενίοτε ξεχνάμε ότι έχουμε γενέθλια και μας το θυμίζει ο πρώτος άνθρωπος που μας τηλεφωνεί για ευχές. Ή πιο συχνά, ο πρώτος που μας στέλνει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένα «χρόνια πολλά». Γιατί αντιμετωπίζουμε το ίδιο θέμα τόσο διαφορετικά;
Θα καταθέσω τι ισχύει με εμένα και μετά θα μεταφέρω το τι έχουν δείξει οι μελέτες.
Δεν είχα την πιο φυσιολογική παιδική ηλικία. Για την ακρίβεια, δεν είχα παιδική ηλικία γιατί είχα τον ρόλο του «ώριμου παιδιού» και δεν μεγάλωσα σε οικογένεια που ασχολείτο ιδιαίτερα με εορτασμούς, είτε επρόκειτο για οικογενειακές γιορτές, είτε για γενέθλια.
Αυτό που έκαναν οι γονείς μου ήταν να καλούν φίλους με παιδιά και να κόβουμε μια τούρτα, περισσότερο όμως, γιατί αυτό έπρεπε να γίνει, αφού το παιδί είχε γενέθλια, και συγγενείς και φίλοι τηλεφωνούσαν για τα χρόνια πολλά.
Δεν έμαθα, λοιπόν, να αντιμετωπίζω τα γενέθλιά μου ως κάτι το ιδιαίτερο και αν εξαιρέσεις αυτά των 20 μου χρόνων, τα οποία αντιμετώπισα λες και γινόμουν 50, δεν είχα κάποια άλλα ζητήματα σχετικά με την αλλαγή των αριθμών.
Ως ενήλικη, έκανα διάφορες απόπειρες να αλλάξω νοοτροπία. Κάποια καλέσματα πήγαν καλύτερα από κάποια άλλα, ώσπου πέθανε και η μητέρα μου (είχαν ήδη πεθάνει πατέρας και αδέλφια) και κατέληξα στο ότι δεν έχει νόημα να χάνω χρόνο από τη ζωή μου σε κάτι που μπορεί να μου δώσει χαρά ή μπορεί και να μου θυμίσει πόσο μόνη είμαι σε αυτόν τον κόσμο. Έτσι, τα γενέθλιά μου έγιναν άλλη μια μέρα του χρόνου, όπως ήταν τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και κάθε άλλη ευκαιρία για οικογενειακή μάζωξη. Θα λάτρευα μια έκπληξη, αλλά επί χρόνια «χτίζω» τις προϋποθέσεις να μην συμβεί ποτέ αυτή.
Ας δούμε τώρα μαζί τι έχει να πει η επιστήμη για το θέμα μου (μας). Είναι η θλίψη που προσδιορίζει το πώς «συμπεριφερόμαστε» στα γενέθλια μας; Η ωριμότητα; Ή κάτι πιο βαθύ;
Για ποιους λόγους δεν γιορτάζουν κάποιοι άνθρωποι τα γενέθλιά τους;
1. Όταν το να νοιάζεσαι, πονάει πολύ
Φαίνεται πως πολλοί άνθρωποι δεν γιορτάζουν τα γενέθλια τους, γιατί δεν αισθάνονται πως τους γιορτάζουν.
«Σκεφτείτε πως είστε νεότεροι και ουδείς θυμάται τα γενέθλιά σας. Τα ξεχνούν ή έχουν πάρα πολλές δουλειές. Ίσως να διοργανώσατε κάτι εσείς μια φορά, αλλά δεν εμφανίστηκαν πολλοί. Με τον καιρό, ο εγκέφαλος προσαρμόζεται. Οι ψυχολόγοι αποκαλούν αυτό το φαινόμενο ως "εκμαθημένη αβοηθησία"», αναφέρεται στο παραπάνω βίντεο.
Μαθαίνουμε δηλαδή, να είμαστε ανήμποροι όταν ερχόμαστε επανειλημμένα αντιμέτωποι με μη ελέγξιμες στρεσογόνες καταστάσεις. Τότε, όπως έχει γράψει ο ψυχολόγος Μάριος Παγκράτης, αποφασίζουμε πότε δεν θα ασκούμε τον παραμικρό έλεγχο, ακόμα και αν πρόκειται για κάτι που γίνεται. Δεν προσπαθούμε δηλαδή καν να αλλάξουμε την κατάσταση. Παραιτούμαστε και της ιδέας.
«Οι επαναλαμβανόμενες απογοητεύσεις μάς εκπαιδεύουν να μην έχουμε προσδοκίες γενικότερα. Έτσι, κάποια στιγμή τα γενέθλια γίνονται άλλη μια μέρα του χρόνου, όχι επειδή δεν μας νοιάζουν, αλλά επειδή το να νοιαζόμαστε πονάει πολύ», συνεχίζει το παραπάνω βίντεο.
2. Όταν δεν έχεις χρόνο
Μια άλλη περίπτωση ανθρώπων που δεν δίνουν την παραμικρή σημασία στα γενέθλιά τους είναι εκείνοι που τους έχουν παρασύρει οι γρήγοροι ρυθμοί της ζωής τους.
«Μέσα σε προθεσμίες στη δουλειά, σπουδές, οικογενειακές υποχρεώσεις και τα λοιπά, έρχονται τα γενέθλιά μας. Μέχρι να κάνουμε ό,τι έχουμε να κάνουμε, έχει "περάσει" η μισή μέρα. Δεν έχουμε ξεχάσει πως είναι τα γενέθλια μας, αλλά ότι η σύγχρονη ζωή δημιουργεί χρονική τύφλωση. Όταν υπερφορτώνουμε τον εγκέφαλό μας με διάφορες υποχρεώσεις, παύουμε να αισθανόμαστε τις ιδιαίτερες ημέρες ως ιδιαίτερες. Δεν αγνοούμε τα γενέθλιά μας. Τα απομακρύνουν από την ημέρα όλα τα άλλα που έχουμε να κάνουμε».
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΕΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥΣ ΝΑ ΒΛΕΠΕΙ ΤΗΝ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΩΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ. ΔΕΝ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΓΙΑ ΝΑ ΝΙΩΣΟΥΝ ΖΩΝΤΑΝΟΙ.
3. Όταν δεν νιώθεις την ανάγκη να γιορτάσεις
Η τρίτη κατηγορία ανθρώπων που δεν γιορτάζουν τα γενέθλιά τους «αφορά ανθρώπους που ξέρουν πως είναι "η ημέρα τους", αλλά δεν νιώθουν την παραμικρή ανάγκη να γιορτάσουν. Δεν πρόκειται για μοναχικούς ή πολυάσχολους ανθρώπους. Πρόκειται για ένα είδος συναισθηματικής ανεξαρτησίας».
Σύμφωνα με ψυχολογικές μελέτες, οι άνθρωποι οι οποίοι συνδέουν την αυτοεκτίμηση με την εξωτερική αναγνώριση, (π.χ. τα πάρτι, τα δώρα ή τη δημόσια προσοχή), είναι συνήθως λιγότερο σταθεροί, από συναισθηματικής άποψης. Αντίθετα, αυτοί που βρίσκουν την επιβεβαίωση μέσα τους, δεν χρειάζονται μια ημέρα του χρόνου για να νιώσουν πως τους αγαπούν ή ότι είναι ζωντανοί.
Στο παραπάνω βίντεο αναφέρεται ότι η συγκεκριμένη νοοτροπία συνδέεται «με αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν "θεωρία της αυτοδιάθεσης". Η ιδέα ότι η πραγματική ευημερία πηγάζει από την αυτονομία, την ικανότητα και την εσωτερική ικανοποίηση. Για τη συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων, η ωριμότητα σημαίνει ότι έχουν αντιληφθεί πως δεν χρειάζονται τους άλλους για να αποδείξουν την αξία τους με κεριά και τούρτες. Ξέρουν ήδη τι αξίζουν. Το πιο ενδιαφέρον είναι πως οι συγκεκριμένοι άνθρωποι συμπεριφέρονται σε όλα στη ζωή τους, όπως συμπεριφέρονται στα γενέθλιά τους. Δεν λαχταρούν να είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, δεν χρειάζονται διαρκή αναγνώριση».
Αυτό σημαίνει ότι δεν νιώθουν ποτέ μοναξιά; Φυσικά και όχι, αφού παραμένουν άνθρωποι. «Έχουν όμως, εκπαιδεύσει τον εαυτό τους να βλέπει την κάθε ημέρα ως ιδιαίτερη. Δεν περιμένουν μια μέρα τον χρόνο για να νιώσουν ζωντανοί».
Συμπερασματικά, ο τρόπος που επιλέγουμε να ζήσουμε τα γενέθλιά μας αποκαλύπτει πράγματα για εμάς. Κάποιοι έχουν άλλες προτεραιότητες. Άλλοι πονούν πολύ για να ασχοληθούν, ενώ υπάρχουν κι εκείνοι που αποδίδουν στην ωριμότητα και την ειρήνη του μυαλού τους την αδιαφορία τους. Εσείς, γιορτάζετε ή όχι τα γενέθλιά σας;