ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΦΙΛΙΑ ΣΤΑΜΑΤΟΥΝ ΣΤΙΣ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ;
Ναι, συμβαίνει συχνά τα φιλιά να μειώνονται ή να σταματούν στις μακροχρόνιες σχέσεις. Όχι, δεν είναι κάτι που πρέπει να δεχτείς ως κανονικό.
Στο εξαιρετικό βιβλίο «Τρεις γυναίκες», της Lisa Taddeo, ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει την ερωτική ζωή τριών ηρωίδων που ζουν την ίδια περίοδο. Διαβάζεται απνευστί και εκείνο που το κάνει ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι δεν πρόκειται για μυθοπλασία. Μία από τις γυναίκες αυτές είναι παντρεμένη με έναν άντρα που αρνείται να τη φιλήσει – δεν συζητάμε καν για σεξ. Η σύμβουλος γάμου του ζευγαριού λέει πως κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει κάτι με το οποίο δεν νιώθει άνετα και αυτό εξαγριώνει τη γυναίκα, κάνοντάς τη –σε συνδυασμό με την άρνηση του άντρα της– να βιώνει μια αβάσταχτη μοναξιά.
Το αν η σύμβουλος έχει δίκιο ή άδικο, ή τι γίνεται τέλος πάντων όταν διαφωνείς με τον θεραπευτή σου, είναι ένα θέμα για επόμενο άρθρο. Το βέβαιο είναι, πάντως, ότι η σωματική επαφή στο ζευγάρι αποτελεί ένα ακόμα μέσο επικοινωνίας, πέρα από τη συναισθηματική και τη λεκτική. Παρόλο που το να εκλείπουν τα φιλιά στις μακροχρόνιες σχέσεις είναι ένα φαινόμενο αρκετά συχνό, κατά κανόνα μαρτυρά ένα κενό στη συνολική σεξουαλική ζωή του ζευγαριού.
Το χειρότερο, μάλιστα, είναι ότι ακριβώς επειδή τα ζευγάρια θεωρούν ότι αυτή η έλλειψη σωματικής επαφής είναι πέρα από συνηθισμένη και φυσιολογική, δεν κάνουν την παραμικρή προσπάθεια να την επαναφέρουν. Για να μην είμαστε απόλυτοι, ίσως κάποια να συνεχίζουν πού και πού να κάνουν σεξ συμβατικά – όμως μπορεί να έχουν χρόνια να φιληθούν βαθιά και με πάθος. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους μπορεί να συμβαίνει αυτό.
Πού πήγαν τα πρώτα παθιασμένα φιλιά;
«Το φιλί είναι το πρώτο σημάδι ότι παίρνεις το ρίσκο», λέει η γιατρός Valerie Curtis, συγγραφέας του βιβλίου «Don’t Look, Don’t Touch, Don’t Eat: The Science Behind Revulsion». Είτε το δεις από εξελικτική άποψη είτε από συναισθηματική, δεν έχει άδικο. Το φιλί στην ερωτική σχέση έρχεται ως μια επισφράγιση της αρχικής έλξης, της χημείας που έφερε δύο ανθρώπους κοντά. Θέλεις να φιλήσεις τον άλλο για να επιβεβαιώσεις ότι πράγματι επιθυμείς να συνδεθείς μαζί του – εξελικτικά για λόγους αναπαραγωγής, συναισθηματικά γιατί σε γοητεύει.
Συνεπώς, είναι και ένα μέσο αξιολόγησης, για τις ανάγκες του οποίου ξεπερνάς τον αρχικό δισταγμό που σε κρατά από το να φιλήσεις οποιονδήποτε άγνωστο –ρισκάροντας να λάβεις τα μικρόβιά του– και δίνεις προβάδισμα στην κοινωνική και εντελώς ανθρώπινη ανάγκη σου: αυτή της επαφής.
Μετά έρχεται ο έρωτας. Ένα κύμα ορμονών μας πλημμυρίζει από την κορυφή έως τα νύχια (το οποίο μπορεί να παραμείνει εκεί για αρκετό καιρό, οι ειδικοί πάντως δεν δίνουν πάνω από 3 χρόνια), τα φιλιά δίνουν και παίρνουν και όλα μοιάζουν ονειρικά. Όμως, όταν η πλημμύρα αυτή υποχωρήσει, τι μένει πίσω; Μήπως επανέρχεται αυτή η «σιχασιά» που νιώθεις στη σκέψη του να φιλήσεις έναν άγνωστο; Κάποιον για τον οποίο δεν νιώθεις πια καμία έλξη;
Η Curtis λέει πως «η ψυχολογία των σχέσεων δείχνει ότι ένα από τα πρώτα σημάδια ότι ο γάμος σου βρίσκεται σε κίνδυνο είναι όταν η αηδία αρχίζει να παίρνει ξανά τα πάνω χέρι. Όταν, δηλαδή, οι βρώμικες κάλτσες του άλλου ή μια μύξα που μπορεί να κρέμεται από τη μύτη του άλλου σου προκαλούν αποστροφή. Αυτό είναι ένα πρώτο σημάδι ότι δεν είσαι πια ερωτευμένος μαζί του/της».
Με τη γιατρό συμφωνεί και η ψυχολόγος Dr. Samantha Rodman Whiten, σύμφωνα με την οποία 3 είναι οι βασικοί λόγοι που τα φιλιά σταματούν στις μακροχρόνιες σχέσεις. Η Dr. Rodman αναφέρεται κυρίως στα ετερόφυλα ζευγάρια, ωστόσο οι λόγοι αυτοί μπορούν να αφορούν κάθε σχέση:
- Κακή υγιεινή, συνήθως από την πλευρά του άντρα, και μια σύντροφος που φοβάται να το αναφέρει για να μην τον φέρει σε δύσκολη θέση.
- Στον έναν σύντροφο δεν αρέσει ο τρόπος που φιλά ο άλλος και δεν ξέρει πώς να του το πει χωρίς να τον φέρει σε δύσκολη θέση ή δεν θέλει να του κάνει υποδείξεις για να μην τον προσβάλλει.
- Σε κάποιον από τους δύο συντρόφους, για δικούς του λόγους, δεν αρέσουν τα φιλιά ή τα σωματικά υγρά γενικότερα. Το πρώτο διάστημα, όταν οι ορμόνες και η αδρεναλίνη ήταν σε υψηλά επίπεδα, αυτά ήταν ανεκτά, όμως στην πορεία δεν μπορεί πια να τα ανεχτεί.
Τι γίνεται όταν φεύγει ο έρωτας;
Η αλήθεια είναι πως αν δεν φιλάς πια τον σύντροφό σου επειδή αισθάνεσαι κάποια αποστροφή και αν δεν κάνετε πλέον και σεξ, τότε δεν υπάρχει πια ερωτική σχέση μεταξύ σας και αυτό πιθανότατα βάζει τη συνολική σας σχέση σε κίνδυνο.
Στην περίπτωση αυτή, η Dr. Rodman συμβουλεύει καταρχάς να μιλήσεις με τον άλλον άνθρωπο, εξηγώντας του ίσως πρέπει να βελτιώσει τα επίπεδα υγιεινής του ή να αλλάξει τον τρόπο που σε φιλά. Αν, για παράδειγμα, δεν τον/την φιλάς επειδή μυρίζει άσχημα το στόμα του, αλλά θα το έκανες αν βούρτσιζε πιο συχνά τα δόντια, έχει δικαίωμα να το γνωρίζει και να προσπαθήσει να βελτιωθεί.
Κι αν είσαι ένα άτομο που γενικά σιχαίνεται τα σωματικά υγρά, με αποτέλεσμα να είσαι πάντα κάπως συγκρατημένος/-η στο σεξ, χρειάζεται και αυτό να το συζητήσεις ανοιχτά. Γιατί, όπως λέει η ψυχολόγος, το γεγονός ότι ο ένας σύντροφος δεν έχει ανάγκη από φιλιά δεν σημαίνει ότι και ο άλλος πρέπει να καταδικαστεί σε μια ζωή χωρίς αυτά.
«Έχει ενδιαφέρον στη συμβουλευτική ζευγαριών να ακούς τον σύντροφο με τη χαμηλότερη λίμπιντο να επιμένει ότι δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει κάτι που δεν θέλει, κι έπειτα να ακούς την εκκωφαντική σιωπή του όταν τον ρωτάς: Ωραία, ο άλλος γιατί να μείνει μαζί σου υπομένοντας κάτι που κι εκείνος δεν θέλει, π.χ. το να ζει σε έναν γάμο χωρίς φιλιά και σεξ; Δεν μπορείς να είσαι ένας σύντροφος γεμάτος αγάπη και να αρνείσαι από τον άλλο κάτι που τόσο πολύ αποζητά. Αν, λοιπόν, εμμένεις στη στάση σου αυτή, τότε χρειάζεται οι δυο σας να σκεφτείτε από κοινού τα επόμενα βήματά σας, π.χ. τη θεραπεία ζεύγους ή έναν ενδεχόμενο χωρισμό», λέει η Dr. Rodman.
Φυσικά, δεν είναι για όλα τα ζευγάρια εξίσου σημαντικό το φιλί και πολλά συνεχίζουν να θέλουν να παραμείνουν μαζί ακόμα κι αν περνάνε εβδομάδες χωρίς ένα τρυφερό φιλί ή μόνο με σύντομα φιλιά λίγων δευτερολέπτων. Τα περισσότερα από αυτά, όμως, επισημαίνει σε άρθρο η sex therapist Vanessa Marin, δεν δηλώνουν απόλυτα ικανοποιημένα από την ερωτική ζωή τους.
Η Dr. Rodman καταλήγει στο ότι είναι σημαντικό και οι δύο σύντροφοι να σκεφτούν τι σημαίνει η έλλειψη φιλιών για εκείνους. Είναι πρόθυμοι να βελτιώσουν τη συχνότητα και την ποιότητά τους; Αυτό είναι εφικτό, αν περάσουν παραπάνω χρόνο μαζί και βρεθούν σε μέρη που συνήθιζαν να πηγαίνουν τον πρώτο καιρό. Ή μήπως έχουν απλά αποφασίσει να παραμείνουν μαζί, ακόμα και χωρίς πολλές σωματικές επαφές, γιατί π.χ. έτσι «πρέπει» να κάνουν για τα παιδιά;
«Προσωπικά πιστεύω βαθιά στο ότι έχεις μόνο μια ζωή, η οποία δεν θα πρέπει να σπαταλιέται σε μια απόμακρη και αποκομμένη σχέση», λέει η ψυχολόγος. «Χρειάζεται, λοιπόν, να δουλέψεις πολύ μέσα σου για να βρεις τις απαντήσεις σου – γιατί πραγματικά επιλέγεις να μείνεις σε μια τέτοια σχέση και ποιες είναι οι εναλλακτικές σου».
Σε κάθε περίπτωση, καταλήγει, «όποιος κι αν είναι ο λόγος που τα φιλιά ανάμεσα σε εσένα και τον/τη σύντροφό σου έχουν σταματήσει, να θυμάσαι πως σε κανέναν δεν αξίζει να νιώθει απόρριψη βαθιά μέσα του. Γιατί αυτό ακριβώς νιώθει κάποιος για τον οποίο η σωματική επαφή είναι μία ακόμα γλώσσα αγάπης, όταν ο/η σύντροφός του αρνείται να τον/τη φιλήσει».