ΠΩΣ ΝΑ ΘΩΡΑΚΙΣΕΙΣ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΣΟΥ ΥΓΕΙΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΕΝΑΝ ΠΟΛΕΜΟ

Κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να στέκει αδιάφορος απέναντι σε έναν πόλεμο. Πώς, όμως, μπορείς να προστατέψεις την ψυχική σου υγεία, χωρίς να αποκοπείς από όσα συμβαίνουν γύρω σου;

Αν έστω και λίγο παρακολουθείς τι συμβαίνει εκεί έξω, ο πόλεμος στο Ισραήλ και τη Γάζα θα έχει αφήσει ένα αποτύπωμα στην ψυχική σου υγεία. Αμέτρητες εικόνες καταστροφής, ιστορίες απώλειας και θανάτου μεταφέρονται σε όλο τον πλανήτη μέσω τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών, εφημερίδων και ψηφιακών μέσων.

Η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία σε δήλωσή της προειδοποιεί ότι η κατανάλωση βίαιων και τραυματικών ειδήσεων μπορεί να μας επηρεάσει αρνητικά. «Ο φόβος, το άγχος και το τραυματικό στρες έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία και την ευημερία. Αυτές οι επιπτώσεις γίνονται αισθητές και από ανθρώπους που έχουν οικογένειες και φίλους στην περιοχή, αλλά και από εκείνους που ανησυχούν για τις συνέπειες ενός πολέμου εν γένει», αναφέρει.

Η δρ Gail Saltz, κλινική αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Πρεσβυτεριανό Νοσοκομείο της Νέας Υόρκης και στο Ιατρικό Κολλέγιο Weill Cornell, εξηγεί ότι ιδιαίτερα οι εικόνες, περισσότερο από κάτι που ακούμε ή διαβάζουμε, τείνουν να μένουν στο μυαλό μας και δίνουν την εντύπωση ότι ο κίνδυνος είναι κοντά. «Αυτή η δυνατότητα να βλέπεις διαρκώς τρομερές εικόνες είναι πραγματικά επιβλαβής, ιδιαίτερα για τα παιδιά και τους εφήβους. Μερικοί άνθρωποι είναι πιο ευάλωτοι στο να αναπτύξουν οξεία αντίδραση στρες ή ακόμα και διαταραχή μετατραυματικού στρες από τη συνεχή ροή τέτοιων εικόνων», εξηγεί.

Πώς, λοιπόν, μπορούμε να παραμείνουμε ενημερωμένοι, προστατεύοντας παράλληλα την ψυχική μας υγεία;

AP Photo/Fatima Shbair

Διάλειμμα από τις ειδήσεις

Το πρώτο βήμα για την προστασία της ψυχικής μας υγείας είναι να περιορίσουμε την κατανάλωση ειδήσεων που αφορούν τον πόλεμο. Αυτό δεν σημαίνει ότι χρειάζεται να φτάσουμε στο άλλο άκρο και να «κόψουμε» κάθε επαφή με την πραγματικότητα. Μπορούμε, όμως, να μην καταναλώνουμε περιεχόμενο με την ένδειξη trigger warning. Προσπαθούμε να περιορίσουμε τις πηγές πληροφόρησής μας σε ένα ή δύο αξιόπιστα μέσα ενημέρωσης, καθώς και τον χρόνο που αφιερώνουμε για ενημέρωση στα 30 λεπτά την ημέρα, ιδανικά όχι το βράδυ που ετοιμαζόμαστε για ύπνο.

Δεν κρατάμε τα παιδιά στο σκοτάδι

Η ειδικός συμβουλεύει να μιλάμε στα παιδιά και να απαντάμε στις ερωτήσεις τους, γιατί αυτό που φαντάζονται μπορεί να είναι χειρότερο από την πραγματικότητα. Δεν χρειάζεται να περιγράψουμε κάθε εικόνα, αλλά το να είμαστε αρκετά ειλικρινείς μπορεί να βοηθήσει. Είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε εμείς τη συζήτηση, ώστε να μας θεωρήσουν αξιόπιστη πηγή και να μπορούν να μας μιλήσουν. Μπορούμε να ρωτήσουμε τι έχουν ακούσει και πώς νιώθουν και να τους αφήσουμε το περιθώριο να κάνουν ερωτήσεις. Επίσης, τα βοηθάμε να καταλάβουν ότι πρέπει να ελέγχουν τις πηγές τους και ότι επειδή κάποιος είπε κάτι, δεν σημαίνει αυτόματα ότι είναι και αλήθεια.

AP Photo/Tsafrir Abayov

Ακούμε τα αισθήματά μας

Όλοι αγχώνονται μερικές φορές και όταν τα πράγματα είναι δύσκολα, αγχώνονται περισσότερο. Αυτό είναι φυσιολογικό. Όταν, όμως, είμαστε τόσο ανήσυχοι που δεν μπορούμε π.χ. να συγκεντρωθούμε, να αποδώσουμε στην εργασία μας, να κοιμηθούμε, να φάμε, τότε χρειάζεται προσοχή, χρειάζεται θεραπεία.

Στα παιδιά, οι αγχώδεις διαταραχές και οι διαταραχές της διάθεσης μπορεί να εκδηλώνονται διαφορετικά. Μπορεί να υποφέρουν από κατάθλιψη, αλλά να μην φαίνονται καταθλιπτικά. Μπορεί να έχουν επεισόδια με κλάματα, να είναι πολύ αναστατωμένα ή ευερέθιστα, να εκφράζουν λύπη. Έχουν, όμως, και στιγμές που φαίνονται χαρούμενοι. Τα παιδιά, επίσης, είναι πιο πιθανό να σωματοποιήσουν την ψυχολογική τους δυσφορία, που μπορεί να εμφανιστεί ως στομαχόπονος ή πονοκέφαλος. Το σημαντικό είναι ότι η κατάσταση είναι θεραπεύσιμη.

AP Photo/Abed Khaled

Εργαλεία για την καταπολέμηση του άγχους

Το άγχος και ο φόβος ενεργοποιούν την αμυγδαλή, δηλαδή το τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει τη συναισθηματική μας απόκριση. Όταν συμβαίνει αυτό, η αλήθεια είναι ότι δεν σκεφτόμαστε πολύ καθαρά. Μπορούμε, όμως, να αλλάξουμε την κατάσταση κάνοντας κάποια σωματική δραστηριότητα, όπως μια βόλτα, κατά προτίμηση έξω στη φύση.

Εστιάζουμε στην καλοσύνη

Είναι προφανές, αλλά δεν το κάνουμε. Τις δύσκολες αυτές ώρες, προσπαθούμε να εστιάζουμε και σε ευχάριστες δραστηριότητες, να ασχολούμαστε με πράγματα που μας κάνουν να νιώθουμε καλύτερα. Έτσι, με κάτι θετικό θα αντιμετωπίσουμε κάποια από τα αρνητικά που φέρνει ένας πόλεμος στην ψυχική μας υγεία. Ας κάνουμε, λοιπόν, κάτι που φαίνεται χρήσιμο και κάπως βοηθά την κατάσταση.

AP Photo/Ariel Schalit

Δεν είμαστε μόνοι

Αυτή είναι μία καλή ευκαιρία να συνδεθούμε με την οικογένεια και τους φίλους μας ή με μια κοινότητα ομοϊδεατών. Αν πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε επιπλέον βοήθεια, καλό είναι να απευθυνθούμε σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Όλοι νιώθουμε αγχωμένοι αυτή τη στιγμή, αλλά δεν είμαστε μόνοι.