Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΑΝ ΝΙΩΘΕΙΣ ΟΤΙ ΣΕ ΕΚΝΕΥΡΙΖΟΥΝ ΟΛΟΙ ΚΑΙ ΟΛΑ

Ακούστε το άρθρο
Ακούστε το άρθρο

Αν ο εκνευρισμός είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά σου, ήρθε η ώρα να αναλογιστείς τι κρύβεται πίσω από αυτόν. Τις περισσότερες φορές η αδυναμία μας να αντιμετωπίσουμε με υπομονή ανθρώπους και καταστάσεις έχει να κάνει με μια άλλη αδυναμία. Δες πώς η υπομονή σχετίζεται με την ανθεκτικότητα στη ματαίωση και μάθε πώς θα χειριστείς τα νεύρα σου αποτελεσματικά.

Η κίνηση είναι απελπιστική, η ουρά στο θέατρο βασανιστικά μακριά, ο συνάδελφος έχει μια εκκωφαντικά τσιριχτή φωνή που σου τρυπάει το τύμπανο, τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ μπορεί να αποδειχτούν μαρτύριο (αφού οι περισσότεροι γύρω σου συμπεριφέρονται σαν βλάκες) και η υπομονή σου νιώθεις να εξαντλείται κάθε φορά που σου ζητάνε να συμμετέχεις σε ένα ομαδικό project ή που τα παιδιά του γείτονα χοροπηδάνε χαρούμενα στα δρύινα δάπεδα του διαμερίσματός τους.

Το χειρότερο είναι ότι ο διαρκής εκνευρισμός που νιώθεις, κρύβει πίσω του μια σειρά σκέψεων, τις οποίες οι υπόλοιποι μοιάζει να μη συμμερίζονται. Σκέψεις οι οποίες καταλήγουν συχνά σε φράσεις, όπως: «δεν μπορώ άλλο», «δεν θα το αντέξω και αυτό», «δεν την παλεύω», «γιατί όλα τα παράξενα συμβαίνουν σε μένα;»

Αν νιώθεις ότι τα παραπάνω χαρακτηριστικά σε περιγράφουν, όχι μόνο τη συγκεκριμένη περίοδο, επειδή έτυχε να έχεις πολλά στο κεφάλι σου, αλλά κάπως πιο μόνιμα, τότε ενδέχεται να σε χαρακτηρίζει μειωμένη ανοχή στην απογοήτευση. Αλήθεια, το ήξερες ότι πίσω από τη διαρκή σου δυσφορία μπορεί να κρύβεται μια μειωμένη ικανότητα αντιμετώπισης της απογοήτευσης;

Πώς συνδέεται ο εκνευρισμός με την απογοήτευση;

Τα άτομα με χαμηλή ανοχή στην απογοήτευση μπορεί να «διαλυθούν» από φαινομενικά μικρές, καθημερινές ενοχλήσεις όπως είναι για παράδειγμα η κυκλοφοριακή συμφόρηση και τα θορυβώδη παιδιά, το να παρατήσουν αμέσως μια δύσκολη εργασία, αλλά και το να τσακώνονται διαρκώς με τον σύντροφο ή τους φίλους τους.

Αυτό συμβαίνει επειδή τείνουν να μη δείχνουν υπομονή στη συμπεριφορά των άλλων ή ακόμη και σε καθημερινές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα την αναμονή για ένα τραπέζι στο εστιατόριο, και όλα αυτά επιφέρουν εντάσεις στις σχέσεις.

Καταλαβαίνεις εύκολα ότι ένας τέτοιος εκνευρισμός που οφείλεται στη μειωμένη σου ανοχή στην απογοήτευση, μπορεί να επηρεάσει πολλές πτυχές της ζωής σου, από την επαγγελματική και την προσωπική ζωή, μέχρι και μια εκδρομή στο εξωτερικό ή μια όμορφη βόλτα στη λιακάδα.

εκνευρισμός
Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Πώς θα αναγνωρίσεις το πρόβλημα

Η χαμηλή ανοχή στην απογοήτευση δεν είναι πάντα φανερή και δεν εκφράζεται σε όλους με τον ίδιο τρόπο, όμως τα παρακάτω σημάδια είναι κοινά στους περισσότερους και θα σε βοηθήσουν να την αναγνωρίσεις:

  • Είσαι συχνά αναβλητικός, επειδή δεν μπορείς να υπομείνεις την απογοήτευση που σχετίζεται με ένα δύσκολο ή βαρετό έργο.
  • Κάνεις βεβιασμένες προσπάθειες να «διορθώσεις» μια κατάσταση, αντί να περιμένεις να διορθωθεί το ζήτημα από μόνο του.
  • Έχεις υπερβολική δυσφορία.
  • Επιμένεις στην επιδίωξη άμεσης ικανοποίησης.
  • Εγκαταλείπεις αμέσως όταν παρουσιάζεται μια πρόκληση ή ένα εμπόδιο.
  • Θυμώνεις υπερβολικά με καθημερινά στρεσογόνα περιστατικά.
  • Σκέφτεσαι συχνά: «Δεν μπορώ να το αντέξω αυτό».
  • Αποφεύγεις εργασίες που μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία.

Ποιες είναι οι αιτίες

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους μερικοί άνθρωποι παρουσιάζουν χαμηλή ανοχή στον εκνευρισμό και την απογοήτευση:

  • Ψυχική ασθένεια: Οι διαταραχές ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, μπορούν να μειώσουν την ανοχή απογοήτευσης ενός ατόμου. Μελέτες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ τείνουν να έχουν λιγότερη ανοχή στην απογοήτευση.
  • Προσωπικότητα: Η προσωπικότητα παίζει επίσης ρόλο στην ανοχή απογοήτευσης. Μερικοί άνθρωποι ανέχονται τις απογοητευτικές περιστάσεις καλύτερα από άλλους.
  • Συστήματα πεποιθήσεων: Οι πεποιθήσεις ενός ατόμου παίζουν επίσης ρόλο στο πόσο καλά ανέχεται την απογοήτευση. Ένα άτομο που σκέφτεται πράγματα όπως «Η ζωή πρέπει να είναι εύκολη» ή «Οι άλλοι άνθρωποι πρέπει πάντα να ανταποκρίνονται στις προσδοκίες μου», θα είναι λιγότερο ανεκτικό στους καθημερινούς στρεσογόνους παράγοντες από κάποιο άλλο.

Τι μπορείς να κάνεις για να νιώθεις λιγότερο εκνευρισμό

Τα καλά νέα είναι ότι ακόμη κι αν οφείλεται σε κάποια κατάθλιψη, η μηδενική ανοχή στην απογοήτευση, είναι κάτι που μπορεί να βελτιωθεί, εκπαιδεύοντας το μυαλό κατάλληλα. Η Αμερικανίδα ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας Amy Morin, που προσφέρει στα podcasts της ασκήσεις ψυχικής ευεξίας, υποδεικνύει μερικούς τρόπους.

Αποδέξου δύσκολες καταστάσεις

Τα συναισθήματα απογοήτευσης τροφοδοτούνται από σκέψεις όπως «Τέτοια πράγματα συμβαίνουν μονίμως σε μένα!» ή «Γιατί πρέπει να υπάρχει τόση κίνηση κάθε μέρα; Είναι τραγικό!».

Στις υπερβολικά αρνητικές δηλώσεις απάντησε με πιο ρεαλιστικές δηλώσεις. Αντί να σκέφτεσαι την αδικία της κίνησης, υπενθύμισε στον εαυτό σου το εξής: «Υπάρχουν εκατομμύρια αυτοκίνητα στον δρόμο κάθε μέρα. Αδύνατο να αποφύγεις την κίνηση».

Όταν πιάνεις τον εαυτό σου να εστιάζει στην αδικία της ζωής, σκέψου αν είναι μια κατάσταση που μπορείς να αλλάξεις ή αν πρέπει να αλλάξεις τον τρόπο που την αντιμετωπίζεις. Εάν η κατάσταση είναι έξω από τον έλεγχό σου, καλύτερα να βρεις τρόπους να την αποδεχτείς.

Μίλησε στον εαυτό σου με επιείκεια 

Ο εκνευρισμός σου μπορεί να προέρχεται από την αμφιβολία που έχεις ότι θα τα καταφέρεις. Η σκέψη «Δεν αντέχω να περιμένω στην ουρά» ή «Είμαι πολύ καταβεβλημένος για να προσπαθήσω ξανά», θα αυξήσει την απογοήτευση και τον εκνευρισμό σου.

Υπενθύμισε στον εαυτό σου ότι μπορείς να διαχειριστείς τόσο τη ματαίωση, όσο και διάφορα άλλα δυσάρεστα συναισθήματα. Πάρε μια βαθιά ανάσα και προσπάθησε ξανά ή μέτρησε μέχρι το 10, όταν αισθάνεσαι αναστατωμένος. Υπάρχουν διάφοροι πρακτικοί τρόπο με τους οποίους μπορείς να πειραματιστείς, ώστε να αντιμετωπίσεις τον εκνευρισμό που προκύπτει από την απογοήτευση, με υγιή μέσα.

Μάθε πώς να ηρεμείς το σώμα σου 

Τα συναισθήματα εκνευρισμού μπορούν να οδηγήσουν σε συμπτώματα, όπως ο αυξημένος καρδιακός ρυθμός και η υψηλή αρτηριακή πίεση. Οι αλλαγές στο σώμα μπορεί να σε κάνουν να αμφιβάλλεις για την ικανότητά σου να αντιμετωπίσεις την απογοήτευση κι αυτό οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο που είναι δύσκολο να σπάσει.

Το να καταφέρεις να ηρεμήσεις το σώμα σου μπορεί να είναι το κλειδί για να ηρεμήσεις και το μυαλό σου. Οι βαθιές αναπνοές, ο διαλογισμός, η προοδευτική μυϊκή χαλάρωση και η σωματική δραστηριότητα (χορός, περπάτημα), αλλά και η επαφή με τη φύση, εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν, μπορούν να σε βοηθήσουν σε μεγάλο βαθμό.

Πειραματίσου με διαφορετικές στρατηγικές χαλάρωσης, μέχρι να ανακαλύψεις τι λειτουργεί για σένα. Έτσι, την επόμενη φορά που θα υποψιαστείς ότι μία κατάσταση θα σε βγάλει εκτός εαυτού, εφάρμοσε προληπτικά τον τρόπο που ηρεμεί το σώμα σου και σύντομα θα δεις ότι και το πνεύμα... θα ακολουθήσει.

Κάνε πρακτική εξάσκηση

Ακριβώς όπως κάθε άλλη δεξιότητα, η ανοχή στην απογοήτευση χρειάζεται πρακτική εξάσκηση. Δεν ωφελεί να απέχεις από οτιδήποτε σου φαίνεται εκνευριστικό. Το αντίθετο.

Ξεκίνα σκόπιμα κάτι που μπορεί να κλονίσει την υπομονή σου, όπως το να φτιάξεις ένα δύσκολο παζλ ή να περιμένεις σε μια μεγάλη ουρά. Έχε το νου σου στον εσωτερικό διάλογο και χρησιμοποίησε τα σωστά λόγια για να ρυθμίσεις τα συναισθήματά σου.

Όταν καταφέρεις τη διαχείριση της απογοήτευσής σου, θα αποκτήσεις εμπιστοσύνη στην ικανότητά σου να ανέχεσαι τη δυσφορία και τον εκνευρισμό. Με την πάροδο του χρόνου, μπορείς σταδιακά να εκθέτεις τον εαυτό σου σε όλο και πιο απογοητευτικές καταστάσεις, αν και η ίδια η ζωή θα σου δώσει πολλές ευκαιρίες για πρακτική εξάσκηση.

Και μία συμβουλή που σχετίζεται με τον εκνευρισμό σου

Μπορεί να σου φαίνεται πιο εύκολο ή πιο βολικό να αποδώσεις τον εκνευρισμό σου στον χαρακτήρα σου, να θεωρήσεις ότι έτσι γεννήθηκες ή ότι απογοητεύεσαι εύκολα επειδή οι υπόλοιποι είναι ηλίθιοι.

Τις περισσότερες φορές όμως, ο χειρότερος εχθρός και ο καλύτερος φίλος είναι ο εαυτός σου. Αυτός μπορεί να αλλάξει όσα σε χαλάνε. Λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα, μπορεί πράγματι να καταφέρεις να διαχειριστείς την απογοήτευση και τον εκνευρισμό που απορρέει από αυτήν.

Αν πάλι καταλάβεις ότι δυσκολεύεσαι πολύ, αν οι αρνητικές σκέψεις σε κατακλύζουν στο μεγαλύτερο μέρος της ημέρας και γίνονται δυσβάσταχτες ή προξενούν θλίψη και ανηδονία, τότε ίσως πρέπει να επισκεφτείς έναν ειδικό ψυχικής υγείας και να ακολουθήσεις μια εξειδικευμένη θεραπεία.

Μόλις τα συμπτώματα της κατάθλιψης ή του άγχους περιοριστούν, τότε σίγουρα θα είσαι σε θέση να μιλήσεις κι εσύ με επιείκεια στον εαυτό σου και κυρίως να μπορέσει εκείνος να σε ακούσει.

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.