ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΕΙΣ ΤΗΝ ΗΣΥΧΙΑ; ΜΑΘΕ ΓΙΑΤΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙΣ ΝΑ ΤΗΝ ΑΠΟΛΑΥΣΕΙΣ

Ειδικά στον θορυβώδη κόσμο μας, ο χρόνος που περνάμε στη σιωπή μπορεί να αποφέρει πολλά οφέλη για την υγεία. Τι γίνεται, όμως, όταν είσαι από τους ανθρώπους που δεν μπορούν να αντέξουν την ησυχία; Πώς θα τα καταφέρεις;

Στην ταχύτατη καθημερινότητά μας όπου ο αληθινός κόσμος συνυπάρχει με τον εικονικό διαρκώς, η ησυχία μπορεί να φαίνεται αφύσικη. Είτε σκρολάρουμε στα social media, είτε συμμετέχουμε σε μια συζήτηση, έχουμε συνηθίσει να βρισκόμαστε σε συνεχή διέγερση. Οι ήσυχες στιγμές διακόπτουν αυτούς τους ρυθμούς, αφήνοντάς μας αντιμέτωπους με τις σκέψεις μας, και μερικές φορές, αυτό είναι το τελευταίο που θέλουμε.

Η σιωπή συχνά μας αναγκάζει να αντιμετωπίσουμε τη δυσφορία, είτε πρόκειται για αμηχανία στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, είτε για βαθύτερες ανασφάλειες που θα προτιμούσαμε να αποφύγουμε. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για άτομα που βιώνουν κοινωνικό άγχος. Η έλλειψη εξωτερικού θορύβου δημιουργεί έναν γόνιμο χώρο για να ακουστούν οι εσωτερικές μας αμφιβολίες, οδηγώντας σε μια σειρά υπεραναλύσεων.

Επιπλέον, η σιωπή στις συνομιλίες θεωρείται συχνά ως αποτυχία της επικοινωνίας. Πολλοί από εμάς νιώθουμε υπεύθυνοι για τη διατήρηση ενός διαλόγου, φοβούμενοι ότι μια παύση σηματοδοτεί αδιαφορία, πλήξη ή ακόμα και σύγκρουση. Στην πραγματικότητα, η σιωπή είναι ένα φυσικό κομμάτι της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης, αλλά είμαστε προγραμματισμένοι να τη γεμίζουμε, συχνά εις βάρος του ουσιαστικού προβληματισμού ή της σύνδεσης.

Τα οφέλη της ησυχίας

Οι ειδικοί και οι μελέτες έχουν άλλη γνώμη: Ειδικά στον θορυβώδη κόσμο μας, ο χρόνος που περνάμε στη σιωπή μπορεί να αποφέρει πολλά οφέλη για την υγεία. Η μείωση του θορύβου προσφέρει εκπληκτική πληρότητα για το σώμα, το μυαλό και το πνεύμα.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Η σιωπή μπορεί να βοηθήσει την υγεία σας με διάφορους τρόπους, όπως:

• μείωση της αρτηριακής πίεσης
• βελτίωση της συγκέντρωσης
• καθησυχαστικές σκέψεις
• τόνωση των νευρωνικών διεργασιών του εγκεφάλου
• μείωση της κορτιζόλης
• τόνωση της δημιουργικότητας
• βελτίωση της αϋπνίας

Τι δείχνουν οι έρευνες;

Για την αρτηριακή πίεση

Η υπέρταση αποκαλείται ο «σιωπηλός» δολοφόνος. Ίσως ακούγεται ειρωνικό ότι η σιωπή θα μπορούσε πραγματικά να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, όμως μια μελέτη του 2006 διαπίστωσε ότι μια περίοδος σιωπής 2 λεπτών μετά την ακρόαση μουσικής μείωσε σημαντικά τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση των συμμετεχόντων. Ακόμη και σε σύγκριση με την αργή, χαλαρωτική μουσική, η σιωπή είχε ως αποτέλεσμα καλύτερες τιμές, ενώ και μια παλιότερη έρευνα του 2003 συσχέτισε ένα χρόνιο, θορυβώδες περιβάλλον με αυξήσεις στον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση.

Για τη συγκέντρωση

Υπάρχει λόγος για τον οποίο οι γραπτές εξετάσεις δεν διεξάγονται με μουσική στο παρασκήνιο. Η ακουστική «ακινησία» μάς βοηθά να συγκεντρωθούμε. Απελευθερωμένος από το εξωτερικό ερέθισμα του θορύβου, ο εγκέφαλός μας μπορεί να συγκεντρωθεί καλύτερα στην εργασία που έχουμε. Αυτό μπορεί να έχει οφέλη για την εργασία, την εκπαίδευση, τις σχέσεις μας και πολλά άλλα. Σε μια μελέτη του 2021, 59 συμμετέχοντες εκτέλεσαν εργασίες που απαιτούσαν συγκέντρωση, είτε με σιωπή, είτε με ομιλίες ή άλλο θόρυβο στο background. Όσοι εργάζονταν σιωπηλά, βίωσαν λιγότερο πνευματικό φόρτο και χαμηλότερα επίπεδα άγχους.

Για τις βασανιστικές σκέψεις

Οι υπερβολικές σκέψεις είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του άγχους. Η σιωπή μπορεί να φαίνεται σαν ένας ανοιχτός χώρος για να φωλιάσουν ανησυχητικές σκέψεις, αλλά αυτό δεν χρειάζεται να συμβαίνει. Μέσα στη σιωπή μπορεί κανείς να καλλιεργήσει την ενσυνειδητότητα και να οδηγηθεί σε μια κατάσταση ψυχικής «ακινησίας», έστω και για λίγα λεπτά της ώρας. Στη σιωπή, μπορούμε να επιβραδύνουμε, να αφιερώσουμε χρόνο για να παρατηρήσουμε τα πράγματα γύρω μας και απλώς να υπάρχουμε, όπως συμβουλεύουν οι διαλογιστές.

Απλά βήματα για να αγαπήσεις την ησυχία

Να θυμάσαι ότι η σιωπή δεν χρειάζεται να είναι ο εχθρός της σύνδεσης ή της παραγωγικότητας. Ενώ αρχικά μπορεί να νιώθεις άβολα, οι ήσυχες στιγμές έχουν τη δυνατότητα για ανάπτυξη, προβληματισμό και βαθύτερες σχέσεις. Το να μάθεις να κάθεσαι στη σιωπή αντί να παλεύεις να της ξεφύγεις, μπορεί να τη μεταμορφώσει από κάτι άβολο σε κάτι ενδυναμωτικό.

• Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσεις ότι αισθάνεσαι άβολα και να το αποδεχτείς ως κάτι φυσιολογικό. Αντί να το χαρακτηρίζεις ως «άβολο», προσπάθησε να το επαναπροσδιορίσεις ως «απαραίτητο».
• Το δεύτερο βήμα είναι η εξάσκηση στο mindfulness. Οι ασκήσεις ενσυνειδητότητας, όπως η εστίαση στην αναπνοή ή η παρατήρηση του περιβάλλοντoς, μπορούν να σε βοηθήσουν να γειωθείς σε ήσυχες στιγμές και να απομακρύνεις την προσοχή σου από βασανιστικές σκέψεις.
• Τόλμησε να επιτρέψεις την παύση, ακόμη και κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης. Μπορεί να διαπιστώσεις ότι και το άλλο άτομο εκτιμά τον χώρο για να συγκεντρώσει τις σκέψεις του.
• Θέσε όρια με τον θόρυβο, αφιερώνοντας και στην προσωπική σου ζωή σκόπιμα χρόνο ησυχίας.