Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΝΕΙΣ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗΝ ΑΤΖΕΝΤΑ ΣΟΥ
Η τεχνολογία έχει δώσει και εδώ τη λύση, όμως η επιστήμη επιμένει ότι το να σημειώνεις γραπτώς τα πάντα στην ατζέντα σου ενισχύει την παραγωγικότητά σου.
Στην ταινία «Ο Μικρός Πρίγκιπας» που βγήκε στους κινηματογράφους το 2016 –ένα καταπληκτικό, πολυβραβευμένο stop motion animation που πρέπει οπωσδήποτε κάποια στιγμή να δεις– πρωταγωνιστεί ένα μικρό κορίτσι, του οποίου όλη η ζωή είναι απόλυτα προγραμματισμένη από τη μονογονέα μαμά του μέχρι την ενηλικίωσή του. Ένα τεράστιο ημερολόγιο ξεδιπλώνεται κατά τα πρώτα λεπτά της ταινίας μπροστά στη μικρή, το οποίο περιλαμβάνει όσα έχει να κάνει την κάθε της ημέρα, την κάθε της ώρα και στιγμή. Η εικόνα είναι ταυτόχρονα τρομακτική, αλλά και τρομερά ανακουφιστική. Τουλάχιστον για ανθρώπους που δεν ζουν χωρίς καλό και έγκαιρο προγραμματισμό.
Τα ημερολόγια μπαίνουν αναπόφευκτα στη ζωή μας κατά τα πρώτα μας σχολικά χρόνια, όταν καλούμαστε να καρφιτσώσουμε στον τοίχο πάνω από το γραφείο μας το εβδομαδιαίο σχολικό πρόγραμμα. Γίνονται λίγο πιο περίπλοκα μεγαλώνοντας, καθώς οι απογευματινές ώρες γεμίζουν με δραστηριότητες, φροντιστήρια και διάφορες άλλες υποχρεώσεις, ενώ –αν έχει εξελιχθεί κανείς σε λίγο ψυχαναγκαστικό άτομο– ακόμα και τα κενά του προγράμματος θα περιέχουν τη λέξη χαλάρωση!
Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που συνεχίζουν και στην ενήλικη ζωή τους να σημειώνουν τα πάντα σε μία ατζέντα – προσωπικά δεν μπορώ να φανταστώ την καθημερινότητά μου χωρίς αυτήν. Στην ψηφιακή εποχή, οι σημειώσεις συχνά μεταφέρονται σε εύχρηστες εφαρμογές, ώστε να μπορείς να ανατρέχεις σε αυτές ανά πάσα ώρα και στιγμή, να δέχεσαι υπενθυμίσεις (π.χ. «γενέθλια κολλητού»), αλλά και να μπορείς να τις κοινοποιείς αν χρειαστεί σε άλλους, π.χ. σε άλλα μέλη της οικογένειας.
Ωστόσο, εγώ δεν θα σταματήσω να επιλέγω το γράψιμο με το χέρι και ένα απτό ημερολόγιο που κάνει τη ζωή τη δική μου –και της οικογένειάς μου– πιο εύκολη και παραγωγική για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Πρόσφατα, μάλιστα, ανακάλυψα ότι τη συνήθεια αυτή υποστηρίζουν και διάφορες μελέτες που έχουν γίνει κατά καιρούς.
Πώς το να γράφεις τα πάντα στο ημερολόγιο ενισχύει την παραγωγικότητά σου
Οι σημειώσεις με το χέρι βελτιώνουν τη διατήρηση της μνήμης
Ένα από τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα του να γράφεις σε ατζέντα είναι η γνωστική ώθηση που προκύπτει από την γραφή με το χέρι. Έρευνες έχουν δείξει ότι η γραφή ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μάθηση και τη μνήμη. Όταν γράφεις, δηλαδή, ο εγκέφαλός σου επεξεργάζεται τις πληροφορίες πιο βαθιά σε σύγκριση με το να πληκτρολογείς, και έτσι σου είναι πιο εύκολο να θυμάσαι ακόμα και λεπτομέρειες, π.χ. αν το ραντεβού σου είναι στις 16:50 και όχι κάποια στιγμή το απόγευμα.
Η γραφή ενθαρρύνει την εστίαση και την ενσυνειδητότητα
Όταν χρησιμοποιείς ένα ημερολόγιο γράφοντας σε αυτό αναγκάζεσαι να επιβραδύνεις και να σκεφτείς τι θα γράψεις. Αυτή η πιο αργή, συγκριτικά με την πληκτρολόγηση, και πιο σκόπιμη διαδικασία βοηθά στην ενίσχυση της ενσυνειδητότητας, κάνοντάς σε να σκεφτείς καλύτερα τον τρόπο που σχεδιάζεις και ιεραρχείς τον χρόνο σου. Στο χαρτί οι περισπασμοί είναι λιγότεροι και έτσι έχεις μεγαλύτερη πνευματική διαύγεια.
Μελέτη που δημοσιεύτηκε στην Journal of Cognitive Neuroscience έδειξε ότι η γραφή με το χέρι βελτιώνει τη νευρωνική δραστηριότητα σε ορισμένα μέρη του εγκεφάλου, ιδιαίτερα σε εκείνα που σχετίζονται με την εστίαση και την προσοχή. Αντίθετα, η ευκολία της πληκτρολόγησης μπορεί μεν να κάνει δελεαστική την πολλαπλή εργασία, όμως τελικά μπορεί να μειώσει τη συνολική παραγωγικότητα.
Η γραφή ενισχύει τη δημιουργικότητα και την επίλυση προβλημάτων
Υπάρχει λόγος για τον οποίο πολλοί δημιουργοί (π.χ. συγγραφείς, καλλιτέχνες) εξακολουθούν να προτιμούν το στιλό και το χαρτί για τον καταιγισμό ιδεών και την επίλυση προβλημάτων. Η γραφή με το χέρι εμπλέκει διαφορετικές νευρωνικές οδούς, οδηγώντας συχνά σε πιο δημιουργική σκέψη και καλύτερες λύσεις.
Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Trends in Neuroscience and Education, έδειξε ότι η γραφή διεγείρει τη δημιουργικότητα ενισχύοντας τις νευρωνικές συνδέσεις. Η γραφή με το χέρι βοηθά τον εγκέφαλο να φιλτράρει τις πληροφορίες και ενθαρρύνει νέες συσχετίσεις μεταξύ ιδεών.
Το να σημειώνεις όσα έχεις να κάνεις σε ατζέντα μειώνει τη γνωστική υπερφόρτωση
Στην ψηφιακή εποχή ο εγκέφαλός μας συχνά βομβαρδίζεται με πάρα πολλές πληροφορίες οδηγώντας σε γνωστική υπερφόρτωση. Αυτή η συνεχής εισροή δεδομένων μπορεί να δυσκολέψει την ιεράρχηση των εργασιών, οδηγώντας σε αναποτελεσματικότητα και επαγγελματική εξουθένωση. Μία ατζέντα, αντίθετα, επιτρέπει να αποσυμφορήσεις το μυαλό σου διατηρώντας τα πράγματα απλά και συγκεντρωμένα: Τα έχεις όλα σε μια εικόνα μπροστά σου και μπορείς να δεις τι έχεις να περιμένεις και τι μπορεί να αλλάξει.
Σύμφωνα με τον Dr. Daniel Levitin, νευροεπιστήμονα και συγγραφέα του «The Organized Mind», η πράξη αυτή της καταγραφής απελευθερώνει νοητική ενέργεια. Ο εγκέφαλός μας μπορεί να χειριστεί μόνο έναν συγκεκριμένο αριθμό πληροφοριών ταυτόχρονα και η καταγραφή τους βοηθά στην εξωτερική επεξεργασία των εργασιών αυτών, μειώνοντας την επιβάρυνση της μνήμης εργασίας.
Προωθείται ο προσανατολισμός στον στόχο
Στην κουζίνα του σπιτιού μου υπάρχει ένα μεγάλο ημερολόγιο τοίχου χωρισμένο ανά μήνα. Αυτό με βοηθά τρομερά να βλέπω τη μεγάλη εικόνα και να οργανώνω μακροχρόνια πλάνα, τα οποία μάλιστα «σπάω» σε πιο διαχειρίσιμα βήματα. Γνωρίζοντας π.χ. ότι στο τέλος του μήνα έχω να κάνω μια εξέταση, θα σημειώσω μερικές ημέρες πριν να καλέσω τον γιατρό για να μου τη «γράψει». Αυτή η οπτική αναπαράσταση των στόχων αναπόφευκτα σε κινητοποιεί και σε κάνει πιο υπεύθυνο. Επιπλέον, είναι μεγάλη η ανακούφιση να βλέπεις ότι μια εργασία εκτελέστηκε και ολοκληρώθηκε βάσει προγράμματος.
Μελέτη που διεξήχθη από το Δομινικανό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια έδειξε ότι οι συμμετέχοντες που κατέγραψαν τους στόχους τους είχαν 42% περισσότερες πιθανότητες να τους επιτύχουν σε σύγκριση με εκείνους που δεν το έκαναν. Η μελέτη υπογραμμίζει τη δύναμη της καταγραφής των προθέσεών μας και τον αντίκτυπο που έχει η τήρησή τους.
Όταν σημειώνεις τα πάντα σε μια ατζέντα διαχειρίζεσαι τον χρόνο σου αποτελεσματικά
Η διαχείριση του χρόνου δεν έχει να κάνει μόνο με την ολοκλήρωση εργασιών, αλλά και με την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων. Σχεδιάζεις, λοιπόν, στο χαρτί την ημέρα σου, διαχειρίζεσαι τα χρονικά πλαίσια και κοιτάζοντάς το κάθε τόσο αξιολογείς την πρόοδό σου. Η διαδικασία αυτή της φυσικής καταγραφής των εργασιών σε αναγκάζει να έχεις ρεαλιστική εικόνα του τρόπου με τον οποίον ξοδεύεις τον χρόνο σου και βοηθά στην αποφυγή υπερβολικής δέσμευσης σε μια εργασία που βλέπεις ότι σε καθυστερεί πολύ.
Έρευνα της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας έδειξε ότι η οπτικοποίηση των εργασιών μέσω γραπτών χρονοδιαγραμμάτων βελτιώνει τη διαχείριση του χρόνου. Και ένα ημερολόγιο είναι ο ιδανικός τρόπος για να το κάνεις αυτό.
Δεν είναι, λοιπόν, μόνο η προσωπική άποψη αλλά και η επιστημονική επιχειρηματολογία πειστική για το πόσο βοηθά το να σημειώνεις τα πάντα σε μία ατζέντα, ώστε να θυμάσαι και να παραμένεις παραγωγικός μεγαλώνοντας. Εξάλλου, όπως θα ακούσεις και στον «Μικρό Πρίγκιπα»: Το να μεγαλώνεις δεν είναι πρόβλημα. Το να ξεχνάς είναι.