ΡΕΦΛΕΞΟΛΟΓΙΑ: ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΕ ΩΦΕΛΗΣΕΙ

Μπορεί η ρεφλεξολογία να μειώσει το άγχος και τον πόνο; Διάβασε τι λένε οι έρευνες και πώς μπορεί να βελτιώσει την ευεξία σου.

Η ρεφλεξολογία είναι μια πανάρχαια πρακτική που βλέπει το σώμα σαν έναν χάρτη, όπου κάθε σημείο στα πέλματα, τα χέρια ή τα αυτιά συνδέεται με ένα όργανο ή μια λειτουργία. Δεν είναι απλώς μια τεχνική χαλάρωσης, αλλά μια προσέγγιση που σου υπενθυμίζει τη σύνδεση σώματος και ψυχής.

Ειδικότερα, πρόκειται για ένα είδος μασάζ που περιλαμβάνει την εφαρμογή πιέσεων στις παραπάνω περιοχές και βασίζεται στη θεωρία ότι αυτές συνδέονται με συγκεκριμένα όργανα και συστήματα του σώματος. Οι ρεφλεξολόγοι πιστεύουν ότι η άσκηση πίεσης στα συγκεκριμένα σημεία προσφέρει μια σειρά από οφέλη για την υγεία.

Θεωρίες περί ρεφλεξολογίας

Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, η ρεφλεξολογία βασίζεται στην πίστη στο qi («τσι»), το οποίο ρέει στο σώμα σου. Όταν αισθάνεσαι στρες, το σώμα σου το μπλοκάρει κι αυτό μπορεί να προκαλέσει ανισορροπία που οδηγεί σε ασθένεια. Η ρεφλεξολογία στοχεύει στη διατήρηση της ροής του qi. Διαφορετικά μέρη του σώματος αντιστοιχούν σε διαφορετικά σημεία πίεσης και οι ρεφλεξολόγοι χρησιμοποιούν χάρτες των σημείων στα πόδια, τα χέρια και τα αυτιά για να καθορίσουν πού πρέπει να την εφαρμόσουν. Πιστεύουν, δε, ότι η επαφή στέλνει ενέργεια που ρέει μέσα στο σώμα μέχρι να φτάσει στην περιοχή που χρειάζεται θεραπεία.

Από την άλλη, γνωρίζουμε ότι το περιφερικό νευρικό σύστημα (που μεταφέρει εντολές από τον εγκέφαλο στα διάφορα μέρη του σώματος και πληροφορίες από τα αισθητήρια και τα άλλα όργανα προς τον εγκέφαλο) διακρίνεται σε Σωματικό Νευρικό Σύστημα και Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα. Το πρώτο μεταφέρει συνειδητές πληροφορίες από τον εγκέφαλο στους μυς του ανθρώπινου σώματος. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι το νευρικό σύστημα τείνει να προσαρμόζεται σε εξωτερικά ερεθίσματα, συμπεριλαμβανομένης της αφής. Πού θέλουμε να καταλήξουμε; Ότι το άγγιγμα ενός ρεφλεξολόγου μπορεί να βοηθήσει στην ηρεμία του κεντρικού νευρικού συστήματος, προάγοντας τη χαλάρωση.

iStock

Μια τρίτη θεωρία (όχι η τελευταία) υποστηρίζει ότι ο εγκέφαλος βιώνει τον πόνο ως υποκειμενική εμπειρία. Μερικές φορές αντιδρά σε σωματικό πόνο, ενώ άλλες μπορεί ο πόνος να αποτελεί απόκριση σε μια συναισθηματική ή ψυχική δυσφορία. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η ρεφλεξολογία μπορεί να μειώσει τον πόνο μέσω του ηρεμιστικού αγγίγματος, που συμβάλλει στη βελτίωση της διάθεσης και στη μείωση του στρες.

Τα πιθανά οφέλη της ρεφλεξολογίας

Η ρεφλεξολογία συνδέεται με πολλά πιθανά οφέλη, αλλά λίγα από αυτά έχουν αξιολογηθεί επιστημονικά. Μέχρι στιγμής, υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία ότι μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του στρες και του άγχους, στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της διάθεσης και της γενικής ευεξίας. Επιπλέον, άνθρωποι έχουν αναφέρει ότι τους βοήθησε μεταξύ άλλων στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού τους συστήματος, στο να ξεπεράσουν ένα κρυολόγημα ή ένα πρόβλημα στην πλάτη, στη βελτίωση της πέψης και στην ανακούφιση από τον πόνο της αρθρίτιδας.

Η διαχείριση του πόνου και του άγχους

Συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση του 2019 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ρεφλεξολογία μετρίασε τα συμπτώματα του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου, ενώ τα οφέλη αυξάνονταν με μεγαλύτερης διάρκειας συνεδρίες. Ωστόσο, τα δεδομένα για την ανακούφιση του πόνου δεν ήταν ιδιαίτερα σαφή. Επίσης, αποτελέσματα δοκιμής του 2025 έδειξαν ότι ο συνδυασμός ρεφλεξολογίας και αναπνευστικών ασκήσεων χαλάρωσης μείωσε τον πόνο αμέσως μετά την αφαίρεση θωρακικού σωλήνα σε ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε καρδιοχειρουργική επέμβαση. Μία ακόμα δοκιμή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ρεφλεξολογία ποδιών είναι αποτελεσματική παρέμβαση για τη μείωση του πόνου και του άγχους σε ασθενείς με λευχαιμία που υποβάλλονται σε αναρρόφηση του μυελού των οστών.

Όσον αφορά τη διαχείριση του άγχους, πρόσφατα στοιχεία συνδέουν τη ρεφλεξολογία με την ανακούφιση από αυτό, τονίζοντας τον ρόλο της ως μη φαρμακευτικής παρέμβασης, ιδιαίτερα σε κλινικά περιβάλλοντα. Τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές και συστηματικές ανασκοπήσεις υποδεικνύουν πιθανές βραχυπρόθεσμες μειώσεις στις βαθμολογίες άγχους, συχνά μέσω της ρεφλεξολογίας ποδιών ή χεριών, αλλά τα αποτελέσματα ποικίλλουν.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να κατανοηθεί πλήρως αν η ρεφλεξολογία βοηθά στη μείωση του πόνου και του άγχους.

pexels Towfiqu Barbhuiya

Είναι ασφαλές να δοκιμάσω ρεφλεξολογία;

Σε γενικές γραμμές, είναι ασφαλής, ακόμα και για ανθρώπους με σοβαρές παθήσεις. Ωστόσο, θα πρέπει να συμβουλευτείς τον γιατρό σου πριν επισκεφτείς ρεφλεξολόγο, αν έχεις κάποιο από τα παρακάτω προβλήματα υγείας:

• κυκλοφοριακά προβλήματα στα πόδια,
• θρόμβωση ή φλεβίτιδα,
• ουρική αρθρίτιδα,
• έλκη ποδιών,
• μυκητιασικές λοιμώξεις, όπως το πόδι του αθλητή,
• ανοιχτές πληγές στα χέρια ή τα πόδια,
• προβλήματα θυρεοειδούς,
• επιληψία,
• χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων ή άλλα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσουν ευκολότερα μώλωπες και αιμορραγία.

Βέβαια, και στις παραπάνω περιπτώσεις μπορεί να είσαι σε θέση να δοκιμάσεις ρεφλεξολογία, αλλά ίσως χρειαστούν προφυλάξεις. Επίσης, έγκυες γυναίκες πρέπει να ενημερώνουν γιατρό και ρεφλεξολόγο πριν από τη συνεδρία, καθώς πηγές αναφέρουν ότι μπορεί να προκαλέσει τοκετό.

Όσο για τις παρενέργειες που αναφέρονται, συνήθως αφορούν ζαλάδα, ευαισθησία στα πόδια και συναισθηματική ευαισθησία, όμως τείνουν να εξαφανίζονται λίγο μετά τη θεραπεία.

Αν και η ρεφλεξολογία δεν αποτελεί επιστημονικά αποδεδειγμένη ιατρική θεραπεία, φαίνεται να είναι μια χρήσιμη συμπληρωματική μέθοδος, ειδικά για τη διαχείριση του στρες και του άγχους. Αν σε ενδιαφέρει να την δοκιμάσεις, αναζήτησε έναν κατάλληλα εκπαιδευμένο επαγγελματία.