5 ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΘΟΥΝ

Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι ένα δημιούργημα μου σε αφήνει με ανοιχτό το στόμα. Ανάμεσα στις θαυμαστές ικανότητές του και η αναγέννηση ορισμένων οργάνων.

Είναι εντυπωσιακό το τι μπορεί να κάνει το ανθρώπινο σώμα. Δυστυχώς, τις περισσότερες φορές δεν του το αναγνωρίζουμε. «Κολλάμε» σε όσα δεν μπορεί να καταφέρει, στο ύψος ή το βάρος μας και δεν προσέχουμε όσα μας προσφέρει και τις πραγματικά θαυμαστές ικανότητές του. Ανάμεσα σε αυτές και η ικανότητα αναγέννησης ορισμένων οργάνων.

Με απλά λόγια, μιλάμε για την αντικατάσταση ιστών μέσω της ανανέωσης των κυττάρων τους, η οποία είναι απαραίτητη προκειμένου να συνεχιστεί η εύρυθμη λειτουργία τους. Όπως είναι αναμενόμενο κάθε κύτταρο έχει διαφορετικό ρυθμό ανανέωσης. Επίσης, η διαδικασία αναγέννησης επηρεάζεται από ποικίλους παράγοντες, ανάμεσά τους η ηλικία μας, η φυλή στην οποία ανήκουμε, καθώς και η γενικότερη κατάσταση του οργανισμού μας.

Ποια όργανα, λοιπόν, μπορούν να αναγεννηθούν (με την προϋπόθεση ότι είμαστε υγιής και ακολουθούμε έναν σχετικά ισορροπημένο τρόπο ζωής);

Το εντυπωσιακό ήπαρ

«Το ήπαρ είναι ίσως το πιο γνωστό από όλα τα όργανα που ανανεώνονται και τα ηπατοκύτταρα αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται μόλις το ήπαρ υποστεί κάποια βλάβη», εξηγεί ο Jose Polo από το Τμήμα Ανατομίας και Αναπτυξιακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Monash. Με την προϋπόθεση ότι είμαστε υγιείς, ο κατεστραμμένος ιστός στο συκώτι αντικαθίσταται με νέα κύτταρα και όχι με ουλές. Μάλιστα, ακόμα κι αν αφαιρεθεί χειρουργικά το 70% της μάζας του, αυτό μπορεί να αναγεννηθεί μέσα σε περίπου δύο εβδομάδες.

iStock

Το μεγαλύτερο όργανο

Μπορεί το δέρμα μας να έχει πάχος μόλις μερικά χιλιοστά, αποτελεί ωστόσο το βαρύτερο και μεγαλύτερο όργανο στο σώμα μας (φτάνει έως και 1/7 του σωματικού μας βάρους). Το εξωτερικό στρώμα του ονομάζεται επιδερμίδα και ανανεώνεται συνεχώς. Νέα κύτταρα σχηματίζονται στα κατώτερα στρώματά της και κινούνται στην επιφάνεια μέσα σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων, δίνοντάς μας την κεράτινη στιβάδα. Η συνεχής ανανέωση είναι απαραίτητη για την αντικατάσταση των κυττάρων που χάνονται (και πέφτουν στο έδαφος) και την προστασία της από εξωτερικούς επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως ο ήλιος, η ρύπανση, τα μικρόβια.

Η πιο γρήγορη αναγέννηση

Όπως αναφέρει ομάδα ερευνητών, το έντερο είναι το όργανο με τον μεγαλύτερο ρυθμό αναγέννησης, καθώς το γαστρικό επιθήλιο (ουσιαστικά τα κύτταρα που καλύπτουν την εσωτερική επιφάνεια του γαστρεντερικού σωλήνα) ανανεώνεται περίπου κάθε 5-7 ημέρες. Λογικό, αν σκεφτούμε την φθορά που υφίσταται καθημερινά κατά τη διαδικασία της πέψης. Το επιθήλιο λειτουργεί ως φραγμός, κάνοντας ταυτόχρονα δύο διαφορετικές δουλειές: φιλτράρει τις τοξίνες και απορροφά τα θρεπτικά συστατικά.

iStock

Η ηλικία των οστών μας

Γνωρίζεις ότι τα οστά μας δεν ξεπερνούν σε ηλικία τα 10 χρόνια; Με άλλα λόγια, μέσα σε περίπου 10 χρόνια όλα τα κύτταρα ενός οστού έχουν αντικαθίστανται από νέα. Τα παλιά οστά διασπώνται από τους οστεοκλάστες που μάθαμε στο μάθημα της βιολογίας στο σχολείο, ενώ τα νέα δημιουργούνται από τους οστεοβλάστες. Η διαδικασία αυτή διατηρεί το οστό και τα κύτταρά του υγιή και επιτρέπει στα οστά να παρέχουν ασβέστιο στο σώμα.

Τι συμβαίνει με τους πνεύμονες

Οι πνεύμονες είναι ένα ακόμα όργανο με εξαιρετική ικανότητα αναγέννησης. Βέβαια, διαθέτουν μεγάλη ποικιλία κυττάρων, τα οποία ανανεώνονται με διαφορετικούς ρυθμούς. Για παράδειγμα, τα επιθηλιακά κύτταρα στην επιφάνειά τους ανανεώνονται κάθε 2-3 εβδομάδες, καθώς αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνάς τους. Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι μετά την διακοπή του καπνίσματος, η υγεία των πνευμόνων μας βελτιώνεται σε έναν σημαντικό βαθμό.