iStock

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΠΟΥ ΚΡΥΒΟΥΝ ΤΑ ΝΥΧΙΑ ΣΟΥ

Ήξερες πως τα νύχια είναι σε γενικές γραμμές δυο φορές πιο βρώμικα από τα δάχτυλά μας; Ίσως κι ακόμα περισσότερο, όσο πιο μακριά τα αφήνεις να γίνουν.

Η τάση της εποχής στο μανικιούρ υποχρεώνει –τουλάχιστον– τις γυναίκες να προσπαθήσουν να μακρύνουν τα νύχια τους, για να αποκτήσουν τον απαραίτητο «καμβά» για σχέδια που κάνουν θραύση. Θα μου πεις, ποιος το λέει αυτό; Θα σε παραπέμψω στα δεκάδες tutorials στο TikTok και το YouTube. Τα videos που δείχνουν την τέχνη σε μήκος τουλάχιστον πέντε εκατοστών συγκεντρώνουν εκατομμύρια views. Οπότε, μπορείς να πεις με ασφάλεια πως αυτή είναι η τάση.

Στα videos αυτά, βέβαια, δεν θα δεις τι ακριβώς υπάρχει κάτω από ένα μακρύ νύχι. Ή πώς μπορείς να περάσεις στον οργανισμό σου μικροοργανισμούς (βακτήρια και μύκητες) με ένα φαινομενικά αθώο ξύσιμο για μια ταπεινή φαγούρα, ή αν «μαζέψεις» τη σάλτσα που έχεις στα δάχτυλα, ξύσεις τη μύτη ή φας τα νύχια σου.

Ακόμα και την ώρα που μαγειρεύεις ή τρως μπορεί να μοιράζεις μικρόβια, στον εαυτό σου ή τους άλλους. Δεν το λέω εγώ. Το λένε έρευνες, με τον Jeffrey Kaplan, καθηγητή βιολογίας στο American University, να εξηγεί στη USA Today ότι «όσο πιο μακριά είναι τα νύχια μας, τόση μεγαλύτερη είναι η επιφάνεια πάνω στην οποία μπορούν να προσκολληθούν μικροοργανισμοί». Αν θες να πάρεις μια ιδέα για τις τάσεις στο μανικιούρ που μπορεί τελικά να γίνουν επικίνδυνες, δες το παρακάτω βίντεο. Αλλά μη νομίζεις ότι το θέμα αφορά μόνο τα πολύ μακριά νύχια και δη τις γυναίκες. Όλα τα νύχια μπορεί να έχουν θέμα.

Έρευνες έχουν βρει 32 διαφορετικά βακτήρια και 28 διαφορετικούς μύκητες κάτω από τα νύχια. Αυτή που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2006 ενημέρωσε ότι το 100% των εργαζομένων στους τομείς υγείας που είχαν μακριά νύχια (από 0,3 εκατοστά και πάνω από την άκρη του δαχτύλου) είχαν βακτήρια και ζυμομύκητες.

Εφιάλτης κάτω από τα νύχια

Μαζί με τα νεκρά κύτταρα του δέρματος και τη βρωμιά, κάτω από τα νύχια κατοικούν μικρόβια όπως αυτά που προκαλούν πνευμονία και λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος (Klebsiella) και άλλα που οδηγούν σε πληγές και λοιμώξεις στην κυκλοφορία του αίματος (Candida parapsilosis). Το περιβάλλον είναι «φιλικό» και για τη σαλμονέλα, όπως και για το κολοβακτηρίδιο. Τα βακτήρια που κουβαλούν δυνητικά τα νύχια μπορούν να «απαγκιστρωθούν» από τα ούλα και τον λαιμό και να προκαλέσουν μολύνσεις.

νύχια
iStock

Γενικά, κράτα πως τα νύχια μας είναι δυο φορές πιο βρώμικα από τα δάχτυλα μας. Εντωμεταξύ, δεν έχει σημασία αν είναι τα φυσικά μας νύχια ή ακρυλικά ή από τζελ, ή αν είναι βαμμένα με βερνίκι. Όσο τα μακραίνουμε, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να κουβαλάμε μικροοργανισμούς. Και τόσο πιο δύσκολη γίνεται η προσπάθεια να τους ξεφορτωθούμε, με ένα απλό πλύσιμο ή τρίψιμο.

Η δυσκολία στην αποστείρωση των νυχιών είναι ο λόγος που οι γιατροί και οι νοσηλευτές φορούν γάντια, όταν αλληλεπιδρούν με ασθενείς. Ή, τουλάχιστον, θα έπρεπε να φορούν πάντα.

Ας βάλουμε τον κίνδυνο σε ευρύτερο πλαίσιο

Το 2017, έχασαν χάσει τη ζωή τους από διαρροϊκές ασθένειες 1,6 εκατομμύρια κάτοικοι του πλανήτη. Την ίδια χρονιά, είχαν πεθάνει 800.000 αυτόχειρες, 405.000 από δολοφονία, 130.000 σε καβγάδες και 26.500 ήταν θύματα τρομοκρατικών χτυπημάτων. Το 1/3 εξ αυτών που κατέληξαν από διάρροια ήταν παιδιά, ηλικίας κάτω των 5 χρόνων. Ο ίδιος λόγος είχε στοιχίσει 1,7 εκατομμύρια παιδικές ζωές το 1990.

Τα θύματα ζούσαν κυρίως σε φτωχές χώρες (Μαδαγασκάρη, Τσαντ, Δημοκρατία Κεντρικής Αφρικής), όπου η αντιστοιχία ήταν 300 θάνατοι από διάρροια στους 100.000. Σε πολλές ευρωπαϊκές και ασιατικές χώρες, ήταν 1 προς 100.000. Οι πιο διαδεδομένοι λόγοι είχαν να κάνουν με την έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό, τη μη διαθεσιμότητα εμβολίων για ροταϊό, τον υποσιτισμό. Στο Νο 1 της λίστας όσων έπρεπε να γίνουν για να γλιτώνουν αυτές οι αθώες ψυχές ήταν το πλύσιμο των χεριών με σαπούνι. Είχε εκτιμηθεί πως μειώνει κατά 48% τον κίνδυνο.

Ο ΧΩΡΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΝΥΧΙΟΥ ΕΥΝΟΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ.

Στην αρχή έφταιγαν οι άκρες των δαχτύλων

Έχει περάσει μόλις ένας αιώνας από τότε που οι γιατροί διαπίστωσαν πως όσο κι αν πλένουν τα χέρια τους, δεν ξεφορτώνονται τα βακτήρια. Μόλις στις αρχές της δεκαετίας του ’70, οι ερευνητές κατάλαβαν τον λόγο που τα βακτήρια αρνούνταν να «φύγουν»: δεν έφταιγαν οι άκρες των δαχτύλων, αλλά τα νύχια. Πιο συγκεκριμένα, οι λεπτές «ασπίδες» κερατίνης, που είναι κατασκευασμένες από τα ίδια υλικά με το κέρατο ρινόκερου. Εκεί κάνουν πάρτι τα βακτήρια.

Στα τέλη του ’80, άρχισαν οι μελέτες με αντικείμενο τα νύχια και το 1988 ερευνητές από το τμήμα δερματολογίας του University of Pennsylvania έκαναν το πρώτο πείραμα. Πήραν με μπατονέτα υλικό από 26 ενήλικες εθελοντές. Ήταν όλοι εργαζόμενοι της σχολής ιατρικής που δεν είχαν κατ’ ιδίαν συναντήσεις με ασθενείς.

Βρήκαν πως στον χώρο κάτω από τα νύχια (το λευκό τμήμα που αναπτύσσεται λέγεται υπογλώσσια περιοχή) είναι «σημαντική περιοχή» για τη φιλοξενία βακτηρίων.

Άλλα μέρη των χεριών των εθελοντών φιλοξενούσαν εκατοντάδες έως χιλιάδες βακτήρια. Οι υπογλώσσιες περιοχές ήταν το «σπίτι» εκατοντάδων χιλιάδων βακτηρίων ανά ακροδάχτυλο. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι τα νύχια περιείχαν μεν τους ίδιους τύπους βακτηρίων με το υπόλοιπο χέρι, αλλά σε πολύ υψηλότερα επίπεδα.

Οι επιστήμονες υποστήριξαν ότι το γεγονός αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο ότι ο χώρος μεταξύ δέρματος και νυχιού είναι το τέλειο περιβάλλον για την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των μικροοργανισμών. Γιατί; Χάριν της φυσικής προστασίας που παρέχει το νύχι και της υγρασίας. Αυτή η περιοχή είναι και δυσπρόσιτη, όταν πλένουμε –με φυσιολογικό τρόπο– τα χέρια μας.

Ακολούθησε μελέτη σε τεχνητά μακριά νύχια, με τους ίδιους ερευνητές να παίρνουν δείγματα από 56 νοσηλεύτριες. Διαπίστωσαν πως είχαν περισσότερα βακτήρια από τις νοσηλεύτριες που είχαν φυσικά νύχια – πριν και μετά το πλύσιμο. Η υπόθεση που έγινε ήταν πως όσο αυξημένος είναι ο αριθμός των βακτηρίων, τόσο αυξάνεται και η πιθανότητα μετάδοσης.

ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ΠΟΥ ΠΕΡΙΠΟΙΕΙΣΑΙ ΤΑ ΝΥΧΙΑ ΣΟΥ, ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟ ΝΑ ΑΠΟΛΥΜΑΙΝΕΙΣ ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ.

Όταν συνδέθηκαν τα βακτήρια στα νύχια με θανάτους νεογνών

Το 2000, οι Νew York Times δημοσίευσαν άρθρο σύμφωνα με το οποίο τα βακτήρια και τα μακριά νύχια συνδέονταν με θανάτους μωρών στη μονάδα εντατικής θεραπείας νεογνών, στο νοσοκομείο της Oklahoma City. Επιδημιολόγοι είχαν αναλάβει την έρευνα για το ξέσπασμα βακτηριακών μολύνσεων στο νοσοκομείο παίδων, όπου από την Πρωτοχρονιά του 1997 έως τις 12/3 του 1998 πέθαναν 16 μωρά. Διαπιστώθηκε πως για τους μισούς θανάτους ευθύνονταν μολύνσεις από μακριά νύχια – και το βακτήριο Pseudomonas aeruginosa. Τονίστηκε ότι στα βακτήρια αρέσουν ούτως ή άλλως τα υγρά περιβάλλοντα και βρίσκουν τον δρόμο τους σε αναπνευστήρες και παρόμοιες συσκευές στα νοσοκομεία. Είχαν προκαλέσει μεγάλο πρόβλημα στις μονάδες εντατικές θεραπείας νεογνών, καθώς τα μωρά που ασθενούσαν ή ήταν πρόωρα δεν είχαν αναπτυγμένο ανοσοποιητικό σύστημα και οι βελόνες με τους σωλήνες στα σώματα τους (που αναλάμβαναν τη χορήγηση αντιβιοτικών) τα έκαναν πιο ευαίσθητα στις λοιμώξεις. Δεν διαπιστώθηκε αν οι νοσοκόμες μόλυναν τα μωρά ή έγινε το αντίθετο. Το βέβαιο ήταν πως άπαξ και μολύνονταν οι νοσηλεύτριες, μετά μετέδιδαν τα βακτήρια.

Τα ευρήματα μελετών που έγιναν το 2000 και το 2002 συμφωνούσαν με εκείνα που υπήρχαν ήδη. Έγινε γνωστό και ότι τα μακριά τεχνητά νύχια έσκιζαν πιο εύκολα τα γάντια προστασίας, όπως και ότι το βερνίκι στα φυσικά νύχια δεν φάνηκε να επηρεάζει τον αριθμό της μικροβιοποικιλότητας των βακτηρίων. Οι γιατροί είχαν ενημερώσει πως τα κοντά και καθαρά νύχια είναι πιο σημαντικά από το αν είναι ή όχι βαμμένα.

νύχια
iStock

Σε όλες τις περιπτώσεις διαπιστώθηκε ότι το πλύσιμο των χεριών δεν ήταν αρκετό. Έγινε ξεκάθαρο ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή κάτω από τα νύχια. Αυτό έγινε ακόμα πιο ξεκάθαρο το 2016, όταν μελέτη διαπίστωσε πως γίνεται μεταφορά χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου ανθεκτικού στην μεθικιλλίνη, που δημιουργείται κάτω από τα νύχια. Ο MRSA (Methicillin-resistant Staphylococcus) μπορεί να προκαλέσει πολλές ασθένειες, όπως ουρολοιμώξεις, πνευμονία, λοιμώξεις του αίματος, λοιμώξεις τραυμάτων ή του δέρματος.

Το 2017, άλλη έρευνα έδειξε πόσο εύκολο είναι για τους ανθρώπους να μεταδίδουν ακούσια μικρόβια από τα χέρια τους στο σώμα (με ένα άγγιγμα στα μάτια, το στόμα και άλλα μέρη του σώματος).

Πώς μπορούμε να σωθούμε

Αν κατόπιν όλων αυτών επιμένεις πως θες να έχεις μακριά νύχια, θα ήταν χρήσιμο να διαβάσεις τι μπορείς να κάνεις για να είσαι υγιής – και να είναι υγιείς και οι γύρω σου. Η American Academy of Dermatology Associations προτείνει υγιεινή διατροφή (με αρκετό ασβέστιο, που βοηθά στη διατήρηση των νυχιών, και ψευδάργυρο, που βοηθά στην υγεία τους), καλή ενυδάτωση και να διατηρείς δυνατά και υγιή τα νύχια σου. Θα πρέπει να καθαρίζεις συχνά τα νύχια και τα πετσάκια και να απολυμαίνεις τακτικά. Πόσο τακτικά; Ό,τι σε δίδαξε ο κορονοϊός θα σε σώσει. Δηλαδή, θα πρέπει να βάζεις σαπούνι και να τρίβεις ενδελεχώς για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, με έμφαση στα δάχτυλα και κάτω από τα νύχια.

Αν το νιώθεις, έχε μια οδοντόβουρτσα για να τρίβεις μόνο τη συγκεκριμένη περιοχή, μια φορά την ημέρα. Μετά, πρέπει να παίρνεις καθαρή πετσέτα και να στεγνώνεις όσο περισσότερο μπορείς, καθώς η υγρασία είναι φίλη των βακτηρίων. Έχε πρόχειρο και ένα αντισηπτικό.

Η χρήση γαντιών στο μαγείρεμα και τον καθαρισμό του σπιτιού επίσης βοηθά, όπως βοηθά το να μην δαγκώνεις τα νύχια σου και να μην τα καταστρέφεις με τρόπο που μπορεί να τα κάνει πιο ευάλωτα σε μολύνσεις. Κάθε φορά που τα περιποιείσαι, είναι χρήσιμο να απολυμαίνεις τα σχετικά εργαλεία.

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.