ΠΑΝΔΗΜΙΑ: ΓΙΑΤΙ ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΤΗΚΕ Ο ΕΜΜΗΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΠΟΛΛΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ;

Τι σχέση έχει η πανδημία του κορονοϊού με την απορρύθμιση της περιόδου στις γυναίκες; Ο έμμηνος κύκλος επηρεάζεται άμεσα από το στρες, απαντούν οι ειδικοί. Διαβάστε πώς. 

Aπό τον Μάρτιο του 2020, η πανδημία Covid-19 έφερε τα πάνω κάτω στη ζωή ολόκληρου του πλανήτη. Από τότε που ο χρόνος άρχισε να κυλάει διαφορετικά φαίνεται ότι και τα «ρολόγια» των γυναικών απορρυθμίστηκαν. Ο έμμηνος κύκλος για πολλές γυναίκες παρουσίασε αλλαγές: εντονότερα συμπτώματα προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου, ακαταστασία στην εμφάνιση της περιόδου κι άλλα ορμονικά σκαμπανεβάσματα. 

Μια έρευνα που έγινε στη Βρετανία έδειξε ότι, από τις 749 γυναίκες που συμμετείχαν, το 53% πρόσεξαν σημαντικές αλλαγές στον έμμηνο κύκλο τους. Οι αλλαγές αυτές έχουν να κάνουν με τα έντονα ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα, που σχετίζονται με το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως, αλλά και την ακατάστατη εμφάνισή της. 

Για να καταλάβουμε ποια θα μπορούσε να είναι η σχέση της πανδημίας με τον ακατάστατο έμμηνο κύκλο, καλό είναι να θυμηθούμε πώς λειτουργεί η εμμηνόρροια.

iStock

Έμμηνος κύκλος: ο μηχανισμός

Σε έναν φυσιολογικό έμμηνο κύκλο, που διαρκεί 28 μέρες, η ωορρηξία συμβαίνει τη 14η μέρα. Το ωάριο που απελευθερώνεται αφήνει πίσω του ένα άδειο ωοθυλάκιο, το οποίο θα σχηματίσει το λεγόμενο ωχρό σωμάτιο. Πρόκειται για ένα στερεό σώμα που αυξάνεται σε μέγεθος.

Ταυτόχρονα παράγονται σημαντικές ποσότητες ορμονών και κυρίως προγεστερόνης, ώστε να προετοιμαστεί η μήτρα για την περίπτωση εγκυμοσύνης. Αν δεν έχει γονιμοποιηθεί το ωάριο, το ωχρό σωμάτιο διαλύεται. Προκαλείται έτσι μείωση των επιπέδων της προγεστερόνης και των οιστρογόνων. 

Η ΥΠΕΡΕΚΚΡΙΣΗ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗΣ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΔΙΑΤΑΡΑΞΕΙ ΤΗΝ ΩΟΡΡΗΞΙΑ. 

Προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο

Η πτώση αυτών των ορμονών ξεκινά περίπου την 21η μέρα του κύκλου. Μπορεί να επηρεάσει τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένης και της σεροτονίνης. Αυτό σχετίζεται με την αλλαγή της διάθεσης που παρατηρείται στο προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο. Οι γυναίκες με προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο δεν παρουσιάζουν κάποια ανωμαλία στα ορμονικά επίπεδα. Φαίνεται όμως ότι είναι πιο ευαίσθητες στα ορμονικά σκαμπανεβάσματα. 

«Ο βαθμός στον οποίο θα μας επηρεάσουν οι ορμονικές αλλαγές σχετίζεται και με την ψυχολογική μας κατάσταση τη δεδομένη στιγμή», αναφέρει η καθηγήτρια Γυναικολογίας Δρ. Heather Currie σε δημοσίευμα του βρετανικού Guardian. Επιπλέον, μια πρόσφατη έρευνα από το National Institutes of Health στις ΗΠΑ έδειξε ότι το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο έχει να κάνει με το γονιδιακό προφίλ και αφορά μια διαταραχή της κυτταρικής απόκρισης στα οιστρογόνα και την προγεστερόνη. 

Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ COVID ΕΧΕΙ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ ΠΑΡΑΤΕΤΑΜΕΝΟ ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΓΝΩΡΟ ΑΓΧΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΟΛΩΝ ΜΑΣ.

Στρες και ορμόνες

Σε στρεσογόνες καταστάσεις, όταν ο οργανισμός μας βρίσκεται υπό απειλή και χρειάζεται να αποφασίσει είτε να παλέψει είτε να τραπεί σε φυγή για να σωθεί («fight or flight»), το σώμα μπαίνει σε διαδικασία εγρήγορσης. Αυτό συμβαίνει χάρη σε ένα ορμονικό «μονοπάτι», τον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων, που συνδέει τον εγκέφαλο με τα επινεφρίδια και απελευθερώνει στο αίμα την ορμόνη του στρες, την κορτιζόλη. 

Η κορτιζόλη, που υπό φυσιολογικές συνθήκες μας προετοιμάζει να αντιμετωπίσουμε την απειλή, παράγεται σε υπερβολικές ποσότητες αν το στρες είναι παρατεταμένο. «Η υπερέκκριση κορτιζόλης ενδέχεται να καταστείλει τη φυσιολογική παραγωγή των αναπαραγωγικών ορμονών, με αποτέλεσμα να διαταραχθεί η ωορρηξία, να διακοπεί ο έμμηνος κύκλος, ακόμη και να ανασταλεί η περίοδος», εξηγεί η ενδοκρινολόγος Έλλη Αναγνώστου.

Το ευαίσθητο σύστημα των ορμονών επηρεάζεται σημαντικά από το στρες. Όλα ξεκινούν από την υπόφυση, που βρίσκεται στον εγκέφαλο, συνεπώς το παραμικρό «μπέρδεμα» εκεί, μπορεί να αλλάξει σημαντικά την ισορροπία που επιφέρουν στο σώμα οι ορμόνες.

Μια τέτοια περίοδος παρατεταμένου στρες προκάλεσε και η πανδημία Covid-19. Με πρωτόγνωρο άγχος για την υγεία –τόσο τη δική μας όσο και των αγαπημένων μας–, με τεράστιες αλλαγές στους ρυθμούς της καθημερινότητάς μας και με μια αβεβαιότητα μεγάλης διάρκειας, η ζωή και τα συναισθήματά μας άλλαξαν όσο ποτέ. Ίσως ακούγεται υπερβολικό ότι το στρες ευθύνεται για σχεδόν… τα πάντα. Στην περίπτωση όμως των ορμονικών διαταραχών, αυτό είναι απολύτως ακριβές.