TΟ ΝΑ ΣΚΑΛΙΖΕΙΣ ΤΗ ΜΥΤΗ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΑΗΔΙΑΣΤΙΚΟ ΑΠ’ ΟΣΟ ΝΟΜΙΖΕΙΣ

Το σκάλισμα της μύτης είναι μια κακή συνήθεια για μικρούς και μεγάλους. Γνωρίζοντας πόσο δύσκολο είναι να την κόψουμε, οι επιστήμονες μάς υπενθυμίζουν το έργο της μύτης και μας παρακαλούν να μην το σαμποτάρουμε.

Ας είμαστε ειλικρινείς μεταξύ μας. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη σκαλίζει τη μύτη του. Από τα μωρά έως τους ηλικιωμένους. Δεν είμαστε και τα μόνα πρωτεύοντα που το κάνουμε. Για την ακρίβεια, όλα έχουν αυτήν τη σχέση με τη μύτη τους, όταν τίθεται θέμα ρινικής βλέννας (αυτό που όλοι αποκαλούμε μύξα).

Και ναι, η κοινωνία «καταδικάζει» (φευ) αυτήν τη συμπεριφορά, όταν γίνεται δημόσια. Το τι κάνουμε όμως, στον προσωπικό μας χώρο αφορά εμάς και μόνο εμάς.

Τρεις επιστήμονες (ένας βιογεωχημικός και καθηγητής Γεωεπιστημών στο Indiana University-Purdue University, ένας βιολόγος και καθηγητής Μοριακής Εξέλιξης και ένας καθηγητής Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Ανθρώπινης Υγείας, στο Macquarie University) έγραψαν στη Washington Post για όσα ανακάλυψαν επί όσων συμβαίνουν όταν βάζουμε το δάχτυλο στη μύτη, κατά την έρευνά τους επί των περιβαλλοντικών ρύπων σε σπίτια, χώρους εργασίας και κήπους.

Τι μας οδηγεί στο να σκαλίζουμε τη μύτη μας;

Το να πειράζουμε τη μύτη μας είναι μια φυσική συνήθεια. Τα παιδιά απολαμβάνουν την επαφή του δείκτη με το ρουθούνι τους, πριν διδαχθούν τους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς. Κανείς όμως, δεν μιλάει σε αυτά για όσα πραγματικά συμβαίνουν σε αυτήν την επαφή.

iStock

Κατά τη διάρκεια των περίπου 22.000 κύκλων αναπνοής την ημέρα, η ρινική βλέννα που σχηματίζεται είναι ένα σημαντικό βιολογικό φίλτρο που αιχμαλωτίζει τη σκόνη και τα αλλεργιογόνα, προτού διεισδύσουν στους αεραγωγούς μας. Αν φτάσουν εκεί, μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή, άσθμα και άλλα μακροπρόθεσμα πενυμονολογικά προβλήματα.

Τα κύτταρα στο ρινικό πέρασμα που ονομάζονται κύλικα, δημιουργούν βλέννα για να παγιδεύουν ιούς, βακτήρια και σκόνη που περιέχουν δυνητικά επιβλαβείς ουσίες, όπως μόλυβδο, αμίαντο και γύρη.

Η ρινική βλέννα και τα αντισώματά της, μαζί με τα ένζυμά της είναι η πρώτη γραμμή του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι στις λοιμώξεις. Η ρινική κοιλότητα έχει επίσης το δικό της μικροβίωμα.

Μερικές φορές, αυτοί οι φυσικοί πληθυσμοί μπορεί να διαταραχθούν οδηγώντας σε διάφορες συνθήκες, όπως η ρινίτιδα. Γενικά, τα μικρόβια της μύτης μας βοηθούν στην απώθηση των εισβολέων, με όπλο τους τη βλέννα.

Η σκόνη, τα μικρόβια και τα αλλεργιογόνα που συλλαμβάνονται σε αυτήν, τελικά απορροφώνται. Αυτό συνήθως δεν αποτελεί πρόβλημα, αλλά μπορεί να επιδεινώσει την περιβαλλοντική έκθεση σε ορισμένους ρύπους.

Παράδειγμα: ο μόλυβδος, νευροτοξίνη που επικρατεί στη σκόνη του σπιτιού και στην επιφάνεια του κήπου, εισέρχεται στο σώμα των παιδιών πιο αποτελεσματικά μέσω της κατάποσης και της πέψης. Αν λοιπόν, καταπιούμε τη ρινική βλέννα, αντί να φυσήξουμε τη μύτη μας, μπορεί να επιδεινώσουμε την έκθεσή μας σε συγκεκριμένες περιβαλλοντικές τοξικές ουσίες.

Τι λέει η επιστήμη για τις «ανασκαφές» της μύτης

Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος είναι ένα μικρόβιο που μπορεί να προκαλέσει μια ποικιλία ήπιων έως σοβαρών λοιμώξεων. Μελέτες δείχνουν ότι βρίσκεται συχνά στη μύτη. Το σκάλισμα της μύτης μπορεί να σχετίζεται και με αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης χρυσίζοντα σταφυλόκοκκου σε πληγές, γεγονός που ενέχει πιο σοβαρό κίνδυνο.

iStock

Μερικές φορές, τα αντιβιοτικά δεν σκοτώνουν τον συγκεκριμένο τύπο σταφυλόκοκκου. Μια μελέτη επισήμανε ότι η αυξανόμενη αντοχή στα αντιβιοτικά απαιτεί από τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να αξιολογήσουν τις συνήθειες των ασθενών και να τους εκπαιδεύσουν να διακόψουν τη σχέση του δάχτυλου και της μύτης τους.

Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να μεταδοθεί και ο πνευμονιόκοκκος. Αντί για το δάχτυλό μας, είναι προτιμότερο να αδειάζουμε το περιεχόμενο της μύτης που μας ενοχλεί με ένα χαρτομάντηλο, αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να μεταφέρουμε το μικρόβιο ή τον ιό και σε άλλες επιφάνειες.

Ειρήσθω εν παρόδω, αφότου χρησιμοποιήσουμε το χαρτομάντηλο και το πετάξουμε σε κάδο απορριμάτων (όταν ολοκληρώσουμε το έργο μας), μετά είναι χρήσιμο να πλένουμε τα χέρια μας προσεκτικά, αφού οι μολυσματικοί ιοί είναι ανθεκτικοί ως προς την παραμονή τους στα χέρια και τα δάχτυλά μας.

Ακραίες «ανασκαφές» και πιθανά προβλήματα

Το σκάλισμα επιπλέον, μπορεί να προκαλέσει πληγές μέσα στα ρουθούνια. Αυτές ενδέχεται να επιτρέψουν στα παθογόνα βακτήρια να εισβάλουν στο σώμα μας. Παρεμπιπτόντως, η επίμονη «ανασκαφή» σε σημείο αυτοτραυματισμού, έχει δικό της όνομα. Λέγεται ρινοτιλεξομανία.

Υπάρχουν και άνθρωποι που συνηθίζουν να τρώνε τη ρινική βλέννα (επιστημονικά αυτό ορίζεται ως βλεννοφαγία). Πέραν του ότι πρόκειται για μια άκρως αηδιαστική συνήθεια, οι φαν τρώνε τα εισπνεόμενα μικρόβια, τα τοξικά μέταλλα και τους περιβαλλοντικούς ρύπους, για τα οποία διάβασες ήδη.

Σε ό,τι αφορά εκείνους που συνηθίζουν να καθαρίζουν τη μύτη τους με το μανίκι τους ή με το πλησιέστερο αντικείμενο, είναι χρήσιμο να μάθουν πως η τακτική τους είναι ένας ακόμη τρόπος διάδοσης μικροβίων.

Ας βοηθήσουμε τη μύτη στο έργο της

Οι επιστήμονες κατέληξαν στο ότι ξέρουν πως ό,τι κι αν γράψουν, δεν πρόκειται να πείσουν τον κόσμο να μην σκαλίζει τη μύτη του. «Ας τιμήσουμε, όμως, την ακούραστη εργασία που γίνεται από τη μύτη, τη βλέννα και τη ρινική κοιλότητα για να μας προστατεύσουν. Η ρινική βλέννα δουλεύει υπερωρίες για να μείνουμε υγιείς. Ας μην κάνουμε πιο δύσκολη τη δουλειά της. Αρκεί να φυσάμε τη μύτη μας διακριτικά –όχι με μανία–σε ένα χαρτομάντηλο, να το πετάμε προσεκτικά και να πλένουμε τα χέρια μας», έγραψαν.