ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΣ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΣΤΕΓΝΩΣΕΙΣ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΟΥ;

Τον συναντάμε σε πάρα πολλά καταστήματα και δημόσιους χώρους. Είναι, ωστόσο, ο στεγνωτήρας χεριών η καλύτερη επιλογή για να στεγνώσουμε τα χέρια μας;

Το σωστό πλύσιμο των χεριών είναι ένα από τα πρώτα (και πολύ σημαντικά) πράγματα που μαθαίνουμε, αν θέλουμε να περιορίσουμε τις πιθανότητες να «κολλήσουμε» κάτι. Τι ακολουθεί μετά; «Συχνά λέμε ότι το πλύσιμο των χεριών είναι το κλειδί για την πρόληψη της εξάπλωσης ασθενειών. Αλλά τα βρεγμένα χέρια αυξάνουν τον κίνδυνο μετάδοσης βακτηρίων, οπότε το στέγνωμα είναι εξίσου σημαντικό βήμα στην πρόληψη», λέει ο οικογενειακός γιατρός Daniel Allan.

Εδώ τίθεται το ερώτημα: Στέγνωμα με τι; Αν είμαστε σε κάποιο σπίτι, κατά πάσα πιθανότητα θα χρησιμοποιήσουμε μια καθαρή πετσέτα. Αν είμαστε έξω, οι επιλογές μας θα είναι είτε οι γνωστές χάρτινες πετσέτας μιας χρήσης, είτε κάποιος στεγνωτήρας χεριών. Ποια είναι η καλύτερη επιλογή; Πάμε να δούμε τι λέει ο ειδικός.

Ο στεγνωτήρας χεριών δεν σκοτώνει τα μικρόβια

Αεροδρόμια, εμπορικά κέντρα, δημόσιες υπηρεσίες, εστιατόρια, καφετέριες. Κάθε τουαλέτα στους χώρους αυτούς είναι κατά πάσα πιθανότητα εξοπλισμένη με ένα τουλάχιστον στεγνωτήρα χεριών. Κι όμως, τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι οι συσκευές αυτές μπορεί σε έναν βαθμό να «αναιρέσουν» το αποτέλεσμα του πλυσίματος των χεριών, δηλαδή την απομάκρυνση μικροβίων.

Για παράδειγμα, μελέτη στο περιοδικό Applied and Environmental Microbiology καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πολλά είδη βακτηρίων μπορούν να καταλήξουν στα χέρια εκείνων που χρησιμοποιούν στεγνωτήρα χεριών και ότι τα σπόρια θα μπορούσαν να διασκορπιστούν σε άλλα κτίρια. Επίσης, επιστήμονες ζήτησαν από συμμετέχοντες σε μια μικρή μελέτη να φορέσουν ποδιές ενώ έπλεναν και στέγνωναν τα χέρια τους. Οι μισοί χρησιμοποίησαν χάρτινες πετσέτες, ενώ οι άλλοι μισοί στεγνωτήρα αέρος. Αφού ανέλυσαν τις ποδιές, τα χέρια και τις επιφάνειες που άγγιξαν οι συμμετέχοντες, βρήκαν ότι οι πρώτοι είχαν λιγότερους ιούς στα χέρια και τις ποδιές τους σε σχέση με τους τελευταίους.

Αν και τα παραπάνω δεν επιβεβαιώνουν ότι οι στεγνωτήρες χεριών μπορούν να μεταδώσουν ιούς, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει καταστήσει σαφές ότι δεν προστατεύουν από τον ιό της COVID-19.

iStock

Οι στεγνωτήρες τύπου jet air δεν είναι καλύτεροι από τους στεγνωτήρες θερμού αέρα

Δεν είναι όλοι οι στεγνωτήρες ίδιοι. Μικροβιολόγοι συνέκριναν Jet air dryers (εκτοξεύουν τον αέρα προς τα πλάγια σε υψηλές ταχύτητες) με στεγνωτήρες θερμού αέρα (λειτουργούν με εξάτμιση) και χάρτινες πετσέτες (απορροφούν νερό) και βρήκαν ότι η πρώτη κατηγορία συσκευών διασκόρπισε κατά μέσο όρο 60 φορές περισσότερους ιούς από τις συσκευές θερμού αέρα και 1.300 φορές περισσότερους από τις χάρτινες πετσέτες, σε έξι διαφορετικά ύψη. Η μεγαλύτερη διασπορά ήταν μεταξύ 76–125 εκ., δηλαδή στο ύψος του προσώπου ενός μικρού παιδιού. Επίσης, σε εννέα διαφορετικές αποστάσεις, οι πρώτοι διασκόρπισαν 20 φορές περισσότερους ιούς από τους δεύτερους και 190 φορές περισσότερους από το χαρτί. Όπως αντιλαμβανόμαστε, και οι δύο τύποι συσκευών διασπείρουν μικρόβια, απλώς ο πρώτος το κάνει πιο... επιθετικά.

iStock

Ο στεγνωτήρας χεριών δεν είναι πιο υγιεινός από τις χάρτινες πετσέτες

Όπως τονίζει ο Allan, όταν βρισκόμαστε σε δημόσιες τουαλέτες, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε τη low-tech λύση, δηλαδή το παραδοσιακό χαρτί. «Το στέγνωμα με χαρτί όχι μόνο γίνεται πιο γρήγορα, αλλά η τριβή απομακρύνει τα βακτήρια και τα χέρια μένουν πιο καθαρά». Όσο για τις συσκευές αυτές με τις υφασμάτινες πετσέτες (cloth towel dispensers), καλύτερα να τις αποφεύγουμε, καθώς το ίδιο κομμάτι χρησιμοποιείται ξανά και ξανά μεταδίδοντας μικρόβια από χέρι σε χέρι.

Βοηθάει το απολυμαντικό χεριών;

Από την πανδημία και μετά, οι περισσότεροι έχουμε μαζί μας κάποιο απολυμαντικό χεριών. Μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να απολυμάνουμε τα χέρια μας μετά το στέγνωμα, αν βρεθούμε σε δημόσια τουαλέτα που διαθέτει μόνο στεγνωτήρα. Τα απολυμαντικά είναι καλύτερα από το τίποτα, αλλά δεν καθαρίζουν ορατή βρωμιά ή λίπη, δεν σκοτώνουν όλα τα μικρόβια και δεν απομακρύνουν επιβλαβείς χημικές ουσίες. Αν είναι η μόνη μας επιλογή, φροντίζουμε να περιέχει τουλάχιστον 60% αλκοόλ.