ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΑΝΤΡΕΣ ΖΗΤΟΥΝ ΠΙΟ ΣΠΑΝΙΑ ΔΙΑΖΥΓΙΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Το διαζύγιο για πολλούς άντρες δεν είναι απλώς ένας χωρισμός, αλλά ρήξη με την ιδέα της οικογένειας. Τι τους κρατάει εγκλωβισμένους σε γάμους που δεν τους εκφράζουν;

Αν είστε πολίτες αυτού του τόπου, δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχετε ακούσει ποτέ πως «η γυναίκα “κρατάει” ένα σπίτι και η γυναίκα το “χαλάει”». Ήταν το mantra για πολλές γενιές, τις εποχές που η πατριαρχία ήταν τόσο ισχυρή, ώστε μια γυναίκα να μην έχει τη δυνατότητα –ως ένα σημείο ούτε νομικά– να ζητήσει διαζύγιο. Αυτό το δικαίωμα το είχαν μόνο οι άντρες. Αν τυχόν γινόταν κάποια επαναστάτρια, αυτομάτως γινόταν και παρίας για την κοινότητα, που τη στόλιζε με διάφορους αρνητικούς χαρακτηρισμούς.

Η ιδέας πίσω από την καθολική ευθύνη της γυναίκας για τη διατήρηση ενός γάμου ήταν πως έπρεπε να ανέχεται όλες τις συμπεριφορές του συζύγου της, ενώ παράλληλα όφειλε να είναι και να φαίνεται τίμια. Δεν βοηθούσε πως –στις περισσότερες περιπτώσεις– εξαρτιόταν οικονομικά από τον σύζυγό της. Όταν αυτό άλλαξε, άλλαξε και η δυναμική του ζευγαριού, με τις γυναίκες σιγά σιγά (όχι ακόμα σε απόλυτο βαθμό) να έχουν δικαιώματα και τη δυνατότητα να τα υπερασπιστούν.

Φτάνουμε έτσι στο 2025, με τις μελέτες δεκαετιών να αναφέρουν πως οι πιθανότητες να ζητήσει άντρας διαζύγιο είναι πλέον λιγότερες από ό,τι να ζητήσει μια γυναίκα, η οποία μάλιστα κάνει συχνότερα την πρώτη κίνηση.

iStock

Ποιους ωφελεί ο γάμος περισσότερο;

Οι έρευνες έχουν δείξει πως γενικά οι άντρες αναφέρουν μεγαλύτερη επιθυμία για γάμο από ό,τι οι γυναίκες, καθώς –όπως έχει φανεί– ενισχύει την υγεία τους, τις προοπτικές σταδιοδρομίας, ακόμη και το προσδόκιμο ζωής τους.

Το «γράφημα» των γυναικών είναι δυσανάλογο, με έρευνες να δείχνουν πως οι γυναίκες που δεν παντρεύονται ευδοκιμούν περισσότερο συναισθηματικά και σωματικά σε σχέση με τις παντρεμένες συνομήλικές τους. Παρεμπιπτόντως, οι άγαμοι άντρες αντιμετωπίζουν συγκριτικά υψηλότερους κινδύνους μοναξιάς, κακής υγείας και πρόωρου θανάτου.

Μετά το διαζύγιο, οι άντρες είναι πιο πιθανό να επιδιώξουν να ξαναπαντρευτούν, κάτι που αντανακλά μια επίμονη εξάρτηση από τον γάμο, για φροντίδα και συντροφικότητα. Οι γυναίκες, αντίθετα, είναι πιο απρόθυμες να ξαναπαντρευτούν, καθώς φοβούνται πως θα αυξηθούν τα βάρη σε ό,τι αφορά τα άτομα που οφείλουν να φροντίζουν.

Γιατί οι άντρες είναι πιο διστακτικοί ως προς το διαζύγιο;

Όσα ακολουθούν στηρίζονται από ευρήματα επιστημονικών μελετών. Όπως αυτή που διαπίστωσε ότι οι γυναίκες αναφέρουν χαμηλότερη ποιότητα σχέσης στους γάμους από ό,τι οι άντρες. Γιατί; «Η χαμηλότερη συναισθηματική νοημοσύνη των αντρών, που διαμορφώνεται από την ανατροφή, τους καθιστά λιγότερο πιθανό να αναγνωρίσουν ή να ενεργήσουν σε προβλήματα γάμου».

Ένας δεύτερος λόγος που οι άντρες δύσκολα ζητούν διαζύγιο είναι ότι βασίζονται συχνά στον γάμο για συναισθηματική σταθερότητα και κοινωνική σύνδεση, καθώς είναι λιγότερο πιθανό να έχουν ισχυρά εξωτερικά δίκτυα υποστήριξης.

Έτσι, αποκομίζουν μεγαλύτερα οφέλη για την υγεία και την ευημερία από τον γάμο σε σύγκριση με τις γυναίκες. Φοβούμενοι μην χάσουν αυτά τα οφέλη, είναι πιο απρόθυμοι να πάρουν την απόφαση να τερματίσουν ένα γάμο. Να σημειωθεί εδώ πως μελέτη που έγινε στη Γερμανία έδειξε ότι η ικανοποίηση των αντρών από τη ζωή μειώνεται σημαντικά μετά το διαζύγιο σε σχέση με τις γυναίκες.

Ένας τρίτος λόγος που οι άνδρες έχουν λιγότερες πιθανότητες να ζητήσουν διαζύγιο είναι πως οι κοινωνικοί κανόνες τους αποθαρρύνουν από το να εκφράσουν πως είναι σε ευάλωτη θέση ή ότι είναι δυσαρεστημένοι. Έτσι, κάνουν τη δυστυχία «μέρος της ζωής» τους και αρνούνται να ζητήσουν και να λάβουν βοήθεια από επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Με τα χρόνια, δημιουργείται μια αίσθηση παγίδευσης, ωστόσο και πάλι οι άντρες δυσκολεύονται να φύγουν, καθώς δεν θέλουν να εκφράσουν τις ανάγκες τους ή φοβούνται τις συνέπειες.

Ο τέταρτος –επικρατέστερος– λόγος είναι πως η αποχώρηση από τα παιδιά και όχι απαραίτητα από τη σύζυγο σημαίνει αποτυχία της οικογένειάς τους, ακόμα κι όταν η σχέση με τη σύντροφο δεν είναι πια ικανοποιητική. Να σημειωθεί εδώ πως στο 80% των περιπτώσεων (τουλάχιστον στις ΗΠΑ) η κύρια επιμέλεια πηγαίνει στις γυναίκες.

iStock

Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Social Welfare and Family Law, πολλοί χωρισμένοι άντρες περιέγραψαν το «σπίτι» όχι μόνο ως φυσικό χώρο, αλλά ως συνδυασμό συναισθημάτων, σχέσεων, ρουτίνας και περιβάλλοντος. Παρά τις προσπάθειές τους να συμμετάσχουν σε ουσιαστικές δραστηριότητες και να δημιουργήσουν συναισθηματικά υποστηρικτικά περιβάλλοντα, αυτοί οι πατέρες βίωναν συχνά μια αίσθηση απώλειας ή ανασφάλειας. Στην ίδια μελέτη, τα παιδιά συχνά θεωρούσαν το σπίτι της μητέρας τους ως «πραγματικό τους σπίτι», όχι εκείνο του πατέρα.

Συμπερασματικά, και το διαζύγιο ανήκει στη μακροσκελή λίστα όσων χωρίζουν τα δυο φύλα, τόσο βιολογικά όσο και σε ό,τι αφορά την κοινωνικοποίηση. Επιστημονικά τεκμηριωμένα στοιχεία δείχνουν πως οι άντρες είναι λιγότερο πιθανό να κινήσουν τη διαδικασία διαζυγίου λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησής τους από τον γάμο για συναισθηματική και κοινωνική σταθερότητα, τις πολιτιστικές πιέσεις για την καταστολή των συναισθημάτων, το φόβο απώλειας των δεσμών με τα παιδιά και τις ανησυχίες για διαταραχή του τρόπου ζωής τους.

Για όλους αυτούς τους λόγους, στο μυαλό τους είναι πιο εύκολο να καταφύγουν σε εξωσυζυγικές σχέσεις, από το να διαχειριστούν τα θέματα του γάμου τους και να διεκδικήσουν την ευτυχία τους μέσα σε αυτόν – ή χωρίς αυτόν.