ΕΧΕΙΣ ΑΚΟΥΣΕΙ ΓΙΑ ΤΟ FAFO PARENTING; ΙΣΩΣ ΤΟ ΕΦΑΡΜΟΖΕΙΣ ΗΔΗ

Ποια είναι η φιλοσοφία πίσω από το FAFO parenting, μια τάση που εξαπλώνεται απομακρύνοντας αρκετούς γονείς από το gentle parenting;

Δεν είναι κάποιο επίσημο μοντέλο γονεϊκότητας. Μοιάζει περισσότερο με νοοτροπία. Το FAFO parenting είναι μια τάση που κερδίζει έδαφος στη Βόρεια Αμερική, όμως μπορεί να την έχεις ακολουθήσει κι εσύ χωρίς να το γνωρίζεις. 

Τα αρχικά σημαίνουν «F**k Around and Find Out», δηλαδή σε κόσμια ελληνική απόδοση «ξεπέρασε τα όρια και δες τι θα συμβεί». Για παράδειγμα, αν το παιδί σου δεν θέλει το φαγητό που έχεις ετοιμάσει το μεσημέρι, θα χρειαστεί να περιμένει μέχρι το επόμενο γεύμα για να φάει. Αν ξοδέψει το χαρτζιλίκι της εβδομάδας σε δύο μέρες, θα πρέπει να βγάλει χωρίς χαρτζιλίκι την υπόλοιπη εβδομάδα. 

Η φιλοσοφία πίσω από το FAFO parenting 

Πρόκειται για μια προσέγγιση που βασίζεται στην ιδέα ότι τα παιδιά κατανοούν καλύτερα τα μαθήματα της ζωής όταν τα ζουν, ότι χρειάζεται μερικές φορές να βιώσουν τις φυσικές συνέπειες των πράξεών τους αντί να προστατεύονται συνεχώς από αυτές. Πρόκειται για μια μορφή μάθησης μέσω εμπειρίας, όπου το παιδί «δοκιμάζει» και «ανακαλύπτει» τι σημαίνει να αγνοεί όρια και κανόνες. Ένα παιδί που ξεχνάει το μπουφάν του και βγαίνει στο κρύο δύσκολα θα το ξεχάσει ξανά.

Το gentle parenting κέρδισε έδαφος μέσα από τη λογική της ενσυναίσθησης και βασίζεται στον διάλογο και τη συνεχή επεξήγηση, ενώ το FAFO εμφανίζεται ως μια πιο «πρακτική» εναλλακτική με λιγότερα λόγια και περισσότερη δράση. Εκεί που το πρώτο δίνει βάση στη συνεργασία, το δεύτερο δίνει στην τήρηση ξεκάθαρων ορίων.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Τα θετικά στοιχεία της πρακτικής

Αν εφαρμοστεί σε ασφαλές πλαίσιο, η προσέγγιση αυτή μπορεί να ενισχύσει την εμπιστοσύνη ανάμεσα στον γονιό και το παιδί. Κατ’ αρχάς, μπορεί να καλλιεργήσει την αυτονομία και την υπευθυνότητα, καθώς το παιδί μαθαίνει να παίρνει αποφάσεις, να αναλαμβάνει ευθύνες και να αντέχει τις συνέπειες των επιλογών του. Οι ατελείωτες διαπραγματεύσεις μειώνονται και τον ρόλο του «δασκάλου» αναλαμβάνει η πραγματικότητα, που το προετοιμάζει για τις δυσκολίες και τα εμπόδια που μπορεί να συναντήσει στη ζωή του. Με άλλα λόγια, ενισχύεται η ανθεκτικότητα, μια δεξιότητα πολύτιμη για την ενήλικη ζωή.

Οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι

Φυσικά, υπάρχουν ενστάσεις. Το FAFO parenting δεν μπορεί να εφαρμοστεί με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις ηλικίες, καθώς όσο μικρότερο είναι το παιδί, τόσο πιο δύσκολο του είναι να συνδέσει την πράξη με τη συνέπεια. Χρειάζεται επίσης προσοχή, ώστε η εμπειρία να μην είναι επικίνδυνη ή τραυματική. Ένα παιδί δεν μπορεί να «μάθει» αγγίζοντας μια καυτή εστία, ενώ αν οι γονείς δείχνουν αδιαφορία ή χρησιμοποιούν σαρκασμό, το παιδί μπορεί να νιώσει εγκατάλειψη.

Στο FAFO parenting ο ρόλος του γονιού δεν είναι να προστατεύει το παιδί από κάθε πιθανό λάθος, αλλά να θέτει τα όρια που θα κάνουν την εμπειρία ασφαλή. Δεν επιδιώκεται η τιμωρία του παιδιού, αλλά του επιτρέπεται να βιώσει με ασφάλεια τις άμεσες συνέπειες των επιλογών του. Ο γονέας παραμένει δίπλα του με κατανόηση, αλλά χωρίς να αναιρεί το αποτέλεσμα. Δίνει στο παιδί την ελευθερία να κάνει τα δικά του «ασφαλή» λάθη, εξηγεί εκ των προτέρων τις πιθανές συνέπειες και είναι στο πλευρό του όταν χρειαστεί στήριξη ή καθοδήγηση. Ένα απλό «ξέρω ότι δεν είναι ευχάριστο, την επόμενη φορά μπορείς να δοκιμάσεις κάτι διαφορετικό» αρκεί. 

ΣΤΟ FAFO PARENTING Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΓΟΝΙΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΠΙΘΑΝΟ ΛΑΘΟΣ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΘΕΤΕΙ ΤΑ ΟΡΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΣΦΑΛΗ.

Είναι το FAFO parenting για όλους;

Όπως κάθε προσέγγιση, έτσι κι αυτή δεν προσφέρει κάποια «μαγική» λύση, ούτε είναι για όλους. Κάποια παιδιά ανταποκρίνονται καλύτερα στις φυσικές συνέπειες, άλλα χρειάζονται περισσότερη καθοδήγηση και στήριξη. Μάλλον η ισορροπία, όχι τα άκρα, είναι που μπορεί να φέρει τα καλύτερα αποτελέσματα.