ΜΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΣΚΕΨΗΣ ΑΡΚΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙΣ ΚΑΘΕ ΠΡΩΗΝ

Υπάρχουν τουλάχιστον 10 τεχνικές που μπορούν να βοηθήσουν τον εγκέφαλό σου να αφήσει τον/την πρώην σου στο παρελθόν. Διάλεξε ποια σου ταιριάζει.

Σου έχει συμβεί ποτέ να υποφέρεις τόσο πολύ από τον τρόπο που εξελίχθηκε κάποια σχέση, π.χ. από έναν χωρισμό, που να εύχεσαι να μπορούσες να βάλεις το χέρι σου μέσα στον εγκέφαλό σου και να αλλάξεις κάποια ρύθμιση, ώστε να αφήσεις τα πάντα (συμπεριλαμβανομένων και των πρώην) πίσω σου; Να τα διαγράψεις;

Δεν θα ήταν τέλειο να μπορούσε να γίνει αυτό; Γιατί να ταλαιπωρούμαστε με παραλογισμούς που κονιορτοποιούν κάθε ίχνος λογικής και να μην μπορούμε απλά να αντιμετωπίσουμε τον εγκέφαλό μας; Να καταλάβουμε τι πάει λάθος με αυτόν και να το διορθώσουμε. Κι όμως, μπορούμε – απλά χρειαζόμαστε βοήθεια.

Πώς αλλάζοντας τον τρόπο σκέψης σου θα ξεπεράσεις τον/την πρώην

Σε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο, ο σύγχρονος φιλόσοφος και συγγραφέας Αλέν ντε Μποτόν, που ειδικεύεται στις ανθρώπινες σχέσεις, παραθέτει όχι μόνο έναν μα δέκα διαφορετικούς τρόπους που θα σε βοηθήσουν να βγάλεις τον/την πρώην σου από το μυαλό σου. Πρόκειται για τεχνικές που ενεργοποιούν τη λογική και θα σε βοηθήσουν να αποκτήσεις ξανά επαφή με την πραγματικότητα. Αυτό που εσύ πρέπει να κάνεις είναι να επιλέξεις ποια σου ταιριάζει.

ΕΝΑΣ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΑΝΑΡΡΩΣΟΥΜΕ ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΧΩΡΙΣΜΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΓΕΜΙΖΟΥΜΕ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ ΜΕ ΕΝΤΟΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ.

Χειραγώγηση του χρόνου

«Ο χρόνος όλα τα γιατρεύει», ακούμε να λένε από καταβολής κόσμου, όμως… πόσος χρόνος; Και, μπορούμε άραγε να τον επιταχύνουμε κατά βούληση; Ο Ντε Μποτόν λέει πως μπορούμε, αρκεί να σκεφτούμε πόσο γρήγορα νιώθουμε να περνά ο χρόνος όταν διασκεδάζουμε. Επιπλέον, αρκεί να σκεφτούμε πόσο μακριά από το παρελθόν νιώθουμε όταν στη ζωή μας υπάρχει καινοτομία. Ένας καθοριστικός τρόπος για να αναρρώσουμε από έναν χωρισμό είναι να γεμίζουμε τις μέρες μας με έντονα στοιχεία καινοτομίας. Δεν έχει σημασία ακριβώς τι είδους καινοτομία θα είναι αυτή, μπορεί να μην είναι καν ευχάριστη, αρκεί να προκαλέσουμε στον εαυτό μας ένα αίσθημα επαγρύπνησης και έκπληξης. Μπορεί να είναι ένα ταξίδι, ένα extreme sport, η φροντίδα ενός αδέσποτου, ο εθελοντισμός… Λίγες μέρες με περίεργα, τρελά ή και τρομακτικά γεγονότα στη ζωή μας μπορεί να δημιουργήσουν μεγάλο χάσμα ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν.

Οραματισμός του μέλλοντος

Μερικές φορές ο εγκέφαλός μας δυσκολεύεται να διαχωρίσει τι πραγματικά έχει συμβεί από αυτό που φανταζόμαστε πως έχει συμβεί. Ο Ντε Μποτόν λέει πως μπορούμε να αξιοποιήσουμε το «σφάλμα» αυτό προς όφελός μας: Αντί να περιμένουμε να ξεχάσουμε τον/την πρώην, γιατί δεν φανταζόμαστε τον εαυτό μας σε… 5 χρόνια από τώρα, όταν σίγουρα θα έχουμε ξεπεράσει αυτή τη σχέση; Μπορούμε, μάλιστα, να γράψουμε και μια μικρή ιστορία πάνω σε αυτό: «Είναι 2030, βρίσκομαι στο τάδε μέρος και με δυσκολία πλέον θυμάμαι τις λεπτομέρειες στο πρόσωπό του/της. Σίγουρα δεν θυμάμαι τα ονόματα των κολλητών του/της…» Μπορεί το κείμενο αυτό να είναι απόλυτα φανταστικό, όμως όσο πιο γρήγορα προβλέψουμε ότι θα συμβεί, τόσο πιο γρήγορα θα γίνει πραγματικότητα στο μυαλό μας.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Διόρθωση συναισθηματικής προκατάληψης

Ο Ντε Μποτόν υποστηρίζει πως οι εγκέφαλοί μας είναι «εξαιρετικά συναισθηματικές μηχανές» που έχουν την τάση να «κρατιούνται» από τα θετικά, παρά από τα αρνητικά. Αυτή η φυσική προκατάληψη συνήθως μας ωφελεί, γιατί μας προστατεύει από πίκρες, κακίες, κυνισμό. Όμως, στην περίπτωση του χωρισμού μάς κάνει να υποφέρουμε, και μάλιστα άσκοπα: Φανταζόμαστε ότι από τη ζωή μας χάσαμε έναν άγγελο, όχι έναν κανονικό άνθρωπο. Ότι ο/η πρώην δεν είχε ατέλειες (που προφανώς είχε). Έτσι, πρέπει να δώσουμε αγώνα για να σταματήσουμε να ονειροπολούμε.

Αυτό που στην πραγματικότητα χρειάζεται να κάνουμε είναι να ανοίξουμε ένα Word στο μυαλό ή κστον υπολογιστή μας και να αρχίσουμε να καταγράφουμε με κάθε λεπτομέρεια τουλάχιστον δέκα από τις πιο φρικτές συμπεριφορές του ατόμου αυτού.

ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΝΑ ΠΕΙΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ ΓΙΑ ΚΑΤΙ, ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΒΡΟΥΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΠΟΥΝ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΗΔΗ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ...

Αυτό δεν αρκεί να το κάνουμε μόνο μία φορά, γιατί η μνήμη μας μπορεί να μας προδώσει. Χρειάζεται να επανερχόμαστε ξανά και ξανά στο έγγραφο αυτό, προσθέτοντας στοιχεία που θα θυμόμαστε. Και κάθε φορά που θα προκύπτει μία όμορφη ανάμνηση με το άτομο αυτό, χρειάζεται να τη σβήνουμε με μία από τις πιο αρνητικές. Το μυαλό μας θα συνεχίσει να συνδέει το όνομά του/της με κάτι που μας πρόσφερε. Χρειάζεται, όμως, να μην ξεχνάμε και πόσο πόνο τελικά μας προκάλεσε. Και να επιμείνουμε στο προφανές: Αν επρόκειτο να είχε λειτουργήσει, θα είχε ήδη λειτουργήσει.

Κοινωνική πειθώς

Μια άλλη ιδιορρυθμία του εγκεφάλου μας είναι ότι δεν αποδίδουμε ούτε στο ελάχιστο την ίδια αξία σε αυτό που σκεφτόμαστε με αυτό που σκέφτονται οι άλλοι. Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να πείσουμε τον εαυτό μας για κάτι, λοιπόν, είναι να βρούμε άλλους που μπορούν να μας πουν αυτό που εμείς στην πραγματικότητα ήδη γνωρίζουμε αλλά είμαστε πολύ μετριοπαθείς για να αφομοιώσουμε σωστά.

Φυσικά, για να γίνει αυτό χρειάζεται κι εμείς να λέμε την αλήθεια στους άλλους, όχι μια ωραιοποιημένη εκδοχή των πραγμάτων. Μόνο τότε θα μπορέσουμε να ακούσουμε μια απάντηση που πραγματικά θα μας απελευθερώσει, όπως: «Ακούγεται λίγος...» ή «Είσαι πολύ καλύτερα χωρίς αυτήν...» και, το καλύτερο από όλα: «Καλά ξεκουμπίδια!» Οι φράσεις αυτές θα σου επιβεβαιώσουν ότι είναι πράγματι προς όφελός σου ότι βγήκε ο άνθρωπος αυτός από τη ζωή σου.

ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΡΡΩΣΗ, ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΑΓΑΠΗΣΟΥΜΕ ΞΑΝΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ.

Απόδοση ρομαντικής ασυμμετρίας

Επειδή έχουμε τόσο λίγα δεδομένα για το τι συμβαίνει στη ζωή των άλλων ανθρώπων (εκτός από αυτά που μας λένε οι ίδιοι), το μυαλό μας έχει την τάση να φαντάζεται ότι η ζωή θα είναι πιο απλή για εκείνους παρά για εμάς. Ότι δεν θα έχει τόσο άγχος, μοναξιά, σύγχυση ή ζήλια. Όταν φανταζόμαστε, λοιπόν, τη ζωή του/της πρώην χωρίς εμάς, θεωρούμε ότι θα είναι υπέροχη. Αν σκεφτούμε όμως ρεαλιστικά, χρησιμοποιώντας όσα ξέρουμε για το άτομο αυτό, θα συνειδητοποιήσουμε πόσο εξίσου πολύπλοκη θα είναι και η επόμενη σχέση του. Και τότε ίσως να εκπνεύσουμε με ανακούφιση!

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Γνωστική διακοπή

Θα έχεις σίγουρα παρατηρήσει πως ο εγκέφαλός σου δεν σκέφτεται πάντα σωστά: Μπορεί το πρωί να είναι διαυγής και ισορροπημένος και το βράδυ να πιάνει το μελόδραμα. Αν θέλουμε να τον χρησιμοποιούμε σωστά, πρέπει να αναγνωρίζουμε πότε να μην τον εμπιστευόμαστε – ειδικά στις σκέψεις που αφορούν τους πρώην. Όταν αρχίζουν οι σκέψεις που λένε ότι το άτομο αυτό ήταν η αδελφή ψυχή μας, χρειάζεται να ελέγχουμε τα επίπεδα εξάντλησης του εγκεφάλου μας και, πιθανώς, να τον βάζουμε για ύπνο!

Έλλειμμα αξιοπρέπειας

Μετά τον χωρισμό συχνά έχουμε την τάση να οικτίρουμε τον εαυτό μας για τα λάθη του. Κι όμως, για να επιταχύνουμε την ανάρρωσή μας, χρειάζεται να αγαπήσουμε ξανά τον εαυτό μας, να συνειδητοποιήσουμε την κακομεταχείριση και τις ταπεινώσεις στις οποίες έχουμε γίνει συμμέτοχοι αργά και ανεπαίσθητα, και να το κάνουμε μέσα από μια διαδικασία συνειδητής υπερβολής. Σαν να χορηγούμε ένα εμβόλιο που θα ενεργοποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα μέχρι αυτό να φωνάξει «Αρκετά» – και έτσι να ξεκινήσει η ανάρρωσή μας.

ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΘΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΜΑΣ, ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΤΡΕΨΟΥΜΕ ΣΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΜΑΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΝΑ ΕΚΔΗΛΩΘΟΥΝ, ΕΙΤΕ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΘΥΜΟ ΕΙΤΕ ΓΙΑ ΟΡΓΗ.

Αποδυνάμωση νευρωνικού βρόχου

Όσο περισσότερο δίνουμε στον εγκέφαλό μας την ευκαιρία να σκεφτεί κάτι, τόσο περισσότερο θα το κάνει. Όταν λοιπόν ο/η πρώην έρχεται στο μυαλό μας, πρέπει να μάθουμε να αλλάζουμε αμέσως το εσωτερικό θέμα σαν ένας διπλωμάτης που προσπαθεί να παρακάμψει ένα εκρηκτικό αντικείμενο συζήτησης. Για να το καταφέρουμε αυτό, έχει νόημα να παρατηρούμε σε ποιες ώρες και σε ποιες καταστάσεις είναι πιο πιθανό να τον/τη σκεφτούμε και τις στιγμές εκείνες να έχουμε έτοιμη μια διαφορετική απάντηση: π.χ. ένα βιβλίο ή έναν καφέ με φίλους.

Απελευθέρωση οργής

Πιθανώς κάπου βαθιά μέσα μας να είμαστε εξαιρετικά θυμωμένοι με το άτομο αυτό. Αλλά για να διατηρήσει τη γαλήνη του το μυαλό μας τείνει να καταπνίγει την οργή, η οποία συνεχίζει να μας στοιχειώνει σιωπηλά και να μας προκαλεί αϋπνία, κλάματα, ευερεθιστότητα και κατάθλιψη. Για να απελευθερωθούμε από τα συμπτώματά μας, θα πρέπει να επιτρέψουμε στα πραγματικά μας συναισθήματα να μπουν στο μυαλό μας: να παραδεχτούμε τον θυμό ή και την οργή μας. Να τα εκφράσουμε με κλάματα και βρισιές το ξημέρωμα. Είναι και αυτό μέρος της διαδικασίας.

Η προκατάληψη της απρόβλεπτης φύσης

Το μυαλό μας πιστεύει ότι ξέρει πώς θα είναι το μέλλον για εμάς σύμφωνα με το τι συμβαίνει στο παρόν μας: Το ευτυχισμένο άτομο νομίζει ότι θα είναι πάντα ευτυχισμένο, το δυστυχισμένο νομίζει ότι θα είναι πάντα δυστυχισμένο. Αντί να πέσεις σε αυτή την παγίδα μετά τον χωρισμό, μείνε στην πολύ πιο υποφερτή παραδοχή: απλώς δεν ξέρεις πώς θα είναι τα πράγματα για εσένα στο μέλλον.

Μπορεί να βρεις το ιδανικό νέο άτομο – ή μπορεί και όχι. Όπως δεν μπορούσες ποτέ να προβλέψεις ότι ο/η πρώην θα ερχόταν στη ζωή σου, έτσι δεν έχεις ιδέα και για την αντικατάστασή του/της. Το μόνο για το οποίο μπορείς να νιώθεις σιγουριά είναι ότι δεν έχεις την παραμικρή ιδέα. Η υπέρμετρη απελπισία σου, λοιπόν, είναι εξίσου αδικαιολόγητη με την απεριόριστη ελπίδα σου. «Η μόνη λογική προοπτική είναι ένα ήσυχο, μετριοπαθές στωικό δέος μπροστά στο μυστήριο των πάντων», καταλήγει γλαφυρά ο Ντε Μποτόν.