ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΙΑΙΤΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΜΕΙΩΣΟΥΝ ΤΗ ΦΛΕΓΜΟΝΗ;

Ποιες δίαιτες μπορούμε να αποκαλούμε αντιφλεγμονώδεις και ποιος ο ρόλος του εντέρου και των μικροοργανισμών στην υγεία μας;

Εδώ και λίγα χρόνια, οι λεγόμενες αντιφλεγμονώδεις δίαιτες βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ειδικών και απλών καταναλωτών, καθώς η χρόνια φλεγμονή έχει συνδεθεί με την αύξηση κινδύνου εμφάνισης μιας πληθώρας προβλημάτων υγείας.

Οι επιστήμονες εστιάζουν επίσης στο μικροβίωμα του εντέρου και στο πώς συγκεκριμένες τροφές ενεργοποιούν ή καταστέλλουν φλεγμονώδεις αντιδράσεις.

Ποιες δίαιτες θεωρούνται «αντιφλεγμονώδεις»

Η σωστή διατροφή ήταν πάντα θεμέλιο της υγείας. Αυτό το γνωρίζουμε ήδη από την αρχαιότητα. Δεν ανακαλύψαμε τον τροχό. Στις μέρες μας, όμως, η φλεγμονή έχει γίνει ο νέος στόχος της διατροφικής επιστήμης. Έτσι, πολλές μελέτες συνδέουν την παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή (όχι αυτή που θα βρεις στις σύγχρονες ταβέρνες) με μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιοπαθειών, διαβήτη τύπου 2, ακόμα και ψυχικών ασθενειών. Παραλλαγές της μεσογειακής διατροφής, όπως η δίαιτα DASH (για την υπέρταση) ή η δίαιτα MIND (για υγεία του εγκεφάλου), δείχνουν επίσης θετικά αποτελέσματα.

Χρειάζεται, ωστόσο, περαιτέρω έρευνα ώστε να εκτιμηθεί το πραγματικό μέγεθος των οφελών αυτών των διατροφικών μοντέλων, καθώς το συγκεκριμένο πεδίο μελέτης είναι περίπλοκο και συχνά οι άνθρωποι που ακολουθούν πιο υγιεινή διατροφή υιοθετούν και άλλες υγιεινές συνήθειες.

iStock

Δεν υπάρχουν υπερτροφές

Σε γενικές γραμμές, η αλληλεπίδραση τροφίμων και θρεπτικών συστατικών είναι αυτή που πιθανότατα επηρεάζει την υγεία περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη μεμονωμένη υπερτροφή ή μπαχαρικό, τονίζει ο Fred Tabung, ερευνητής καρκίνου στο Κολέγιο Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Οχάιο. Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε τον ρόλο που παίζει ο τρόπος που επεξεργαζόμαστε ή προετοιμάζουμε την τροφή που καταναλώνουμε. Δεν είναι το ίδιο οι ψητές πατάτες με τις τηγανητές. Τα πιάτα αυτά επηρεάζουν διαφορετικά το ανοσοποιητικό μας. «Η πηγή του θρεπτικού συστατικού είναι πιο σημαντική από το ίδιο το συστατικό», συμπληρώνει ο ειδικός.

Αντίθετα, δίαιτες πλούσιες σε επεξεργασμένα τρόφιμα, κόκκινο κρέας και κορεσμένα λιπαρά αυξάνουν τη φλεγμονή. Ανασκόπηση μελετών με στοιχεία από 4 εκατομμύρια ανθρώπους από όλο τον κόσμο, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMJ, βρήκε ότι όσοι κατανάλωναν περισσότερα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιοπάθειες, καρκίνο, κατάθλιψη και πρόωρο θάνατο.

iStock

«Καλοί» και «κακοί» μικροοργανισμοί

Το μικροβίωμα του εντέρου όχι μόνο βοηθά στην πέψη, αλλά κατά τη διαδικασία αυτή παράγει μόρια που επικοινωνούν με το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτά τα μηνύματα, με τη σειρά τους, επηρεάζουν τα επίπεδα φλεγμονής του οργανισμού. Η διατροφή μας μεταβάλλει τη σύνθεση των μικροβιακών ειδών και οι βακτηριακές κοινότητες έχουν συνδεθεί με την πιθανότητα εμφάνισης διαφόρων παθήσεων. Όσο περισσότερα «καλά» είδη υπάρχουν, τόσο καλύτερα μπορεί να ρυθμιστεί η φλεγμονή. Όταν η ισορροπία διαταραχθεί, ορισμένα είδη μπορεί να αρχίσουν να κυριαρχούν, καθιστώντας το ανοσοποιητικό λιγότερο ικανό να αντιδρά επαρκώς ή να καταπολεμά τους εχθρούς του.

Μελέτες δείχνουν ότι οι φυτικές ίνες παίζουν σημαντικό ρόλο. Η Jennifer Wargo (Καθηγήτρια Χειρουργικής Ογκολογίας και Γονιδιωματικής Ιατρικής) και οι συνεργάτες της απέδειξαν ότι σε ποντίκια η χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών κατέστειλε την αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας για τον καρκίνο. Στους ανθρώπους, κάθε αύξηση 5 γρ. φυτικών ινών τη μέρα συνδέθηκε με 30% μικρότερο κίνδυνο επιδείνωσης ή θανάτου από μελάνωμα.

Συμπέρασμα; Μπορεί ο όρος αντιφλεγμονώδεις δίαιτες να έγινε τώρα της μόδας, όμως περιλαμβάνει παλιές συμβουλές σχετικά με το τι πρέπει να τρώτε και τι όχι. Οι συμβουλές αυτές δεν λένε κάτι άλλο πέρα από το να επιλέγουμε μια διατροφή πλούσια σε φυτικές τροφές και να διώχνουμε από το πιάτο μας τα επεξεργασμένα τρόφιμα.