ΛΕΜΟΝΙ VS ΞΙΔΙ: ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΤΙΜΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ

Στη σαλάτα βάζεις λεμόνι ή ξίδι; Η επιλογή δεν είναι μόνο θέμα γεύσης, αφού μπορεί να έχει επιπτώσεις με διάφορους τρόπους στη διατροφή και την υγεία σου. Ο βιοχημικός Θόδωρος Πρεβεδώρος εξηγεί.

Καταφτάνει το μπρόκολο στο τραπέζι. Ολόφρεσκο και αχνιστό, έτοιμο να το απολαύσεις. Με τι το περιχύνεις; Λεμόνι ή ξίδι; Μπορεί να σου αρέσουν και τα δύο, όμως οι καλοφαγάδες διχάζονται, θεωρώντας πως καθένα έχει τα δικά του πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα. Απευθυνθήκαμε, λοιπόν, στον Βιοχημικό Θόδωρο Πρεβεδώρο, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι το θέμα είναι μάλλον ατομικό.

«Καθένα έχει μοναδικά οφέλη και μειονεκτήματα, και η βέλτιστη χρήση τους μπορεί να εξαρτάται από τους ατομικούς στόχους υγείας, τις διατροφικές προτιμήσεις και τις πιθανές ευαισθησίες», απάντησε συγκεκριμένα στο ερώτημα «λεμόνι ή ξίδι» και εξήγησε αναλυτικά.

Λεμόνι ή ξίδι; Ποιο είναι καλύτερο

Σύμφωνα με τον κ. Πρεβεδώρο, «το ξίδι είναι χαμηλό σε θερμίδες και θρεπτικά συστατικά λόγω του κύριου συστατικού του, που είναι το οξικό οξύ. Περιέχει ελάχιστη ποσότητα μικροθρεπτικών συστατικών. Ωστόσο, ορισμένα είδη όπως το μηλόξιδο μπορεί να περιέχουν μικρές ποσότητες αντιοξειδωτικών».

Τα διατροφικά στοιχεία του μηλόξιδου

• Θερμίδες: Πολύ χαμηλές, περίπου 3 θερμίδες ανά κουταλιά της σούπας.
• Οξικό οξύ: Βασική δραστική ένωση, μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους και στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα.
• Αντιοξειδωτικά: Περιέχει πολυφαινόλες που συμβάλλουν στη μείωση του οξειδωτικού στρες.
• Ιχνοτροφικά συστατικά: Ελάχιστα. Ορισμένα ξίδια μπορεί να περιέχουν ίχνη αμινοξέων ή μετάλλων ανάλογα με την πηγή.

iStock

Στη διατροφική αξία νικά το λεμόνι

Εξίσου χαμηλά σε θερμίδες είναι τα λεμόνια και τα λάιμ, «αλλά είναι πλούσια σε βιταμίνη C, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που υποστηρίζει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και την υγεία του δέρματος. Περιέχουν επίσης μικρές ποσότητες μετάλλων όπως κάλιο, φυλλικό οξύ και βιταμίνη Β6».

Τα διατροφικά στοιχεία του λεμονιού

• Θερμίδες: Χαμηλές, περίπου 20 θερμίδες σε ένα ολόκληρο λεμόνι ή λάιμ.
• Βιταμίνη C: Ένα λεμόνι παρέχει περίπου 30,7 mg βιταμίνης C, που είναι περίπου το 34% της ημερήσιας αξίας (DV).
• Κάλιο: Περίπου 80 mg σε ένα μέτριο λεμόνι ή λάιμ, συμβάλλοντας στην καρδιαγγειακή υγεία και στην ισορροπία των ηλεκτρολυτών.
• Φυτικές ίνες: 1,6 γραμμάρια σε ένα λεμόνι, που βοηθούν στην υγεία του πεπτικού συστήματος και τον κορεσμό.
• Φυτοχημικά: Τα φλαβονοειδή στα εσπεριδοειδή έχουν συνδεθεί με οφέλη για την υγεία, όπως μειωμένη φλεγμονή και αντιοξειδωτικά αποτελέσματα.

Στα οφέλη για την υγεία καταγράφεται ισοπαλία

Τόσο το ξίδι όσο και το λεμόνι έχουν οφέλη για την υγεία που υποστηρίζονται από διάφορες επιστημονικές μελέτες και προσφέρονται μέσω διαφορετικών μηχανισμών και ενώσεων.

Πιο συγκεκριμένα, «το οξικό οξύ στο ξίδι μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, βελτιώνοντας την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι η κατανάλωση ξιδιού μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους αυξάνοντας τα αισθήματα πληρότητας, οδηγώντας σε μειωμένη πρόσληψη θερμίδων. Το μηλόξιδο, συγκεκριμένα, συχνά τονίζεται για τα πιθανά οφέλη του για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων των αντιμικροβιακών ιδιοτήτων και της υποστήριξης για την υγεία της καρδιάς».

Από την άλλη, η υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C στο λεμόνι και το λάιμ είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και την υγεία του δέρματος. «Τα εσπεριδοειδή έχουν συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, ορισμένων μορφών καρκίνου και βελτιωμένη υγεία του πεπτικού συστήματος λόγω της περιεκτικότητάς τους σε φυτικές ίνες και φυτοχημικά».

Πίνακας: Θόδωρος Πρεβεδώρος

Λεμόνι vs ξίδι και προβλήματα υγείας

Δεν απευθύνονται, όμως, και τα δύο αυτά όξινα τρόφιμα σε όλους. «Μερικά άτομα μπορεί να διαπιστώσουν ότι το ξίδι, λόγω της οξύτητάς του, μπορεί να επιδεινώσει την παλινδρόμηση οξέος ή την πεπτική δυσφορία. Όσοι έχουν δυσανεξία στην ισταμίνη ή κάποια βαριά μυκητίαση μπορεί επίσης να χρειαστεί να αποφύγουν ορισμένους τύπους ξιδιού», λέει ο κ. Πρεβεδώρος.

«Αντίθετα, το λεμόνι –ή το λάιμ– μπορεί να είναι προτιμότερο για εκείνους που επικεντρώνονται στην αύξηση της πρόσληψης βιταμίνης C ή εκείνους που βρίσκουν την όξινη φύση του ξιδιού πολύ ισχυρή για το πεπτικό τους σύστημα».

iStock

Από τα ξίδια ποιο να προτιμώ;

Σύμφωνα με τον ειδικό, ένα ξίδι που ξεχωρίζει είναι το μηλόξιδο, το οποίο συχνά αναφέρεται για τα οφέλη του για την υγεία. «Το μηλόξιδο θεωρείται ότι διαθέτει πρόσθετες αντιμικροβιακές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες σε σύγκριση με άλλα ξίδια».

Λεμόνι ή λάιμ;

«Διατροφικά, το λεμόνι και το λάιμ μοιάζουν πολύ, καθώς και τα δύο είναι εξαιρετικές πηγές βιταμίνης C. Η επιλογή μεταξύ τους μπορεί να εξαρτάται από την προσωπική προτίμηση γεύσης ή τη διαθεσιμότητα. Μερικοί μπορεί να προτιμούν την ελαφρώς πιο γλυκιά γεύση του λάιμ, ενώ άλλοι μπορεί να ευνοούν την πικάντικη γεύση του λεμονιού», λέει ο κ. Πρεβεδώρος.

iStock

Στη σαλάτα τι ντρέσινγκ να βάζω;

Η επιλογή μεταξύ ξιδιού ή λεμονιού/λάιμ σε ένα ντρέσινγκ σαλάτας είναι προσωπική υπόθεση, λέει ο βιοχημικός, καθώς μπορεί να εξαρτάται από το προσωπικό γούστο, τους στόχους υγείας και τις διατροφικές ανάγκες. «Οι σάλτσες με βάση το ξίδι μπορούν να προσθέσουν γεύση με ελάχιστες θερμίδες, βοηθώντας ενδεχομένως στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Οι σάλτσες με βάση το λεμόνι ή το λάιμ προσφέρουν αρκετή βιταμίνη C και ένα ελαφρώς διαφορετικό, συχνά πιο φρέσκο, γευστικό προφίλ».

Συμπερασματικά, τόσο το ξίδι όσο και το λεμόνι/λάιμ έχουν τα μοναδικά διατροφικά τους προφίλ και τα οφέλη για την υγεία. Η επιλογή μεταξύ τους εξαρτάται από μεμονωμένους στόχους υγείας, διατροφικούς περιορισμούς και γευστικές προτιμήσεις. Για μερικούς, ένας συνδυασμός και των δύο στη διατροφή μπορεί να προσφέρει το καλύτερο και των δύο επιλογών.