ΓΙΑΤΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΔΥΣΚΟΛΕΥΟΝΤΑΙ ΤΟΣΟ ΠΟΛΥ ΝΑ ΠΑΡΟΥΝ ΒΑΡΟΣ;
Την ώρα που οι περισσότεροι προσπαθούν να χάσουν κιλά, υπάρχουν άνθρωποι που πραγματικά θα ήθελαν να πάρουν βάρος και δεν τα καταφέρνουν. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Υπάρχουν εκεί έξω άνθρωποι που τρώνε πολύ, πραγματικά πολύ, αλλά δεν παχαίνουν με τίποτα, κάνοντας τους υπόλοιπους –ειδικά αυτούς που παίρνουν βάρος με το παραμικρό– να αναρωτιούνται γιατί. Κι όμως, πολλοί από αυτούς τους φαινομενικά τυχερούς, που οι θερμίδες τους προσπερνούν με γυρισμένη την πλάτη, πραγματικά θα ήθελαν να μπορούν να αυξήσουν τον όγκο και τη μυϊκή τους μάζα.
Παρόλο που η παχυσαρκία είναι ασθένεια και αποτελεί προτεραιότητα της επιστημονικής κοινότητας να την αντιμετωπίσει, σε ορισμένες περιπτώσεις προβληματισμό μπορεί να δημιουργήσει και το να είναι κανείς λιποβαρής, ειδικά αν είναι αποτέλεσμα υποθρεψίας και όχι ένα γενετικό χαρακτηριστικό.
Γιατί, λοιπόν, κάποιοι άνθρωποι δυσκολεύονται τόσο πολύ να πάρουν βάρος και τι ευθύνεται γι’ αυτό; Απευθύνθηκα στην διατροφολόγο Δέσποινα Παπαδοπούλου για να μου δώσει τις απαντήσεις.
Γιατί δεν παίρνεις βάρος;
Σύμφωνα με την ειδικό, η αδυναμία κάποιου να πάρει κιλά μπορεί να είναι ζήτημα γονιδίων και μπορεί απλά να υποδεικνύει έναν λεπτεπίλεπτο σωματότυπο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, η κατάσταση αυτή μπορεί να υποκρύπτει κάποιο ζήτημα υγείας, το οποίο θα πρέπει να διερευνηθεί ιατρικά. Η κ. Παπαδοπούλου λέει πως, όταν κάποιος δυσκολεύεται να πάρει βάρος, συνήθως ευθύνονται οι εξής λόγοι:
– Έχει υψηλό βασικό μεταβολισμό
Ορισμένοι άνθρωποι, ειδικά τα άτομα με μεγάλη μυϊκή μάζα, έχουν υψηλό βασικό μεταβολισμό, δηλαδή καίνε περισσότερες θερμίδες από άλλα άτομα με μέσο ή χαμηλό βασικό μεταβολισμό, ακόμα και σε κατάσταση ηρεμίας, δηλαδή όταν δεν κάνουν απολύτως τίποτα. Το να έχει κανείς από τη φύση του υψηλό βασικό μεταβολισμό είναι προνόμιο, καθώς επιτρέπει στο σώμα να διατηρεί ένα υγιές βάρος πιο εύκολα. Υπάρχουν διάφορες εξισώσεις που βοηθούν κάποιον να υπολογίσει τον βασικό μεταβολισμό του, ωστόσο ένας διαιτολόγος-διατροφολόγος θα βοηθήσει να γίνουν οι μετρήσεις σωστά.
– Είναι ζήτημα κληρονομικότητας
Είναι, δηλαδή, ζήτημα γονιδιακό που έχεις κληρονομήσει από κάποιο μέλος της οικογένειάς σου. Τα γονίδια μπορεί να επηρεάζουν την αύξηση ή μείωση του βάρους, τον μεταβολικό ρυθμό, την αποθήκευση λίπους, τη ρύθμιση της όρεξης και τον τρόπο με τον οποίο το σώμα ανταποκρίνεται στη διατροφή. Όπως υπάρχουν άτομα που αποθηκεύουν λίπος πιο εύκολα ή που έχουν λιγότερο αποτελεσματική ενεργειακή ρύθμιση λόγω κληρονομικότητας, έτσι μπορεί να ισχύει και το αντίστροφο.
– Μικρή όρεξη ή επιλεκτικότητα σε γεύσεις
Υπάρχουν άτομα για τα οποία το φαγητό αποτελεί μια ανάγκη που μπαίνει δεύτερη μοίρα. Τα άτομα αυτά ανέκαθεν είχαν μικρή όρεξη ή παρουσίαζαν επιλεκτικότητα σε γεύσεις, με αποτέλεσμα να περιορίζονται σε λίγα φαγητά. Αν αυτό είναι κάτι που συνέβαινε στη ζωή τους ανέκαθεν, ίσως να μην εγείρει λόγους ανησυχίας. Όμως, αν πρόκειται για μια κατάσταση που ξεκίνησε ξαφνικά, π.χ. αν άρχισε κάποιος να νιώθει γρήγορα κορεσμό, είναι απαραίτητο να συζητηθεί με γιατρό, καθώς μπορεί να συνδέεται με κάποια παθογένεια.
– Έντονη φυσική δραστηριότητα
Αν καίεις πολλές θερμίδες μέσα στη μέρα, λόγω συνεχούς κίνησης, άσκησης ή χειρωνακτικής εργασίας, το ισοζύγιο είναι αρνητικό, δηλαδή καταναλώνεις περισσότερες θερμίδες από αυτές που λαμβάνεις μέσω της τροφής. Ένα τέτοιο άτομο μπορεί να αρχίσει να παίρνει βάρος αν περάσει ένα μεγάλο διάστημα καθιστικής εργασίας.
– Παράλειψη γευμάτων
Αν, είτε σκόπιμα είτε από αμέλεια, παραλείπει κανείς γεύματα μέσα στην ημέρα, η υποθρεψία λόγω μειωμένων θερμίδων είναι φυσικό επακόλουθο. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται έντονα στους ηλικιωμένους, οι οποίοι πολλές φορές ξεχνούν να φάνε λόγω άνοιας, και είναι κάτι που χρειάζεται προσοχή γιατί μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα υγείας.
– Ορμονικές μεταβολές/διαταραχές
Αν ένα άτομο υποφέρει από υπερθυρεοειδισμό ή ενδοκρινικές ανισορροπίες, αυτό μπορεί να μειώσει επικίνδυνα το βάρος του. Τα άτομα με υπερθυρεοειδισμό μπορεί να έχουν κι άλλα συμπτώματα, όπως ταχυπαλμίες, αυξημένη αφίδρωση, αίσθημα αδυναμίας. Αν αυτή η κατάσταση ξεκίνησε ξαφνικά στη ζωή κάποιου, είναι σημαντικό να έρθει σε επαφή με ενδοκρινολόγο.
– Στρες ή ψυχολογικοί παράγοντες
Το άγχος και η ανησυχία συχνά επηρεάζουν την όρεξη κάποιων ανθρώπων, καθώς και την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, με τον ίδιο τρόπο που σε άλλα άτομα προκαλούν αύξηση βάρους. Τα αυτά άτομα σε περιόδους ηρεμίας πρέπει να εμφανίζουν κανονικό βάρος. Σε κάθε περίπτωση, αν η απώλεια κιλών είναι ξαφνική και ξεπερνά το 5% του συνολικού σωματικού βάρους, θα πρέπει το άτομο να συζητήσει την αλλαγή με τον θεράποντα ιατρό του.