Διαμορφώστε το σπίτι σας σύμφωνα με τις αρχές Μοντεσσόρι

Σπίτι προσαρμοσμένο σε παιδικές διαστάσεις, όπου το παιδί νιώθει άνετα και είναι σε θέση να κινείται με ελευθερία και ανεξαρτησία. Αυτό θέλει η θεωρία Μοντεσσόρι. Διαβάστε τις 8 αρχές για να διαμορφώσετε και το δικό σας σπίτι.

Πριν κάνω παιδιά (και πολύ πριν γνωρίσω τη θεωρία Μοντεσσόρι) είχα δει σπίτια γεμάτα από παιχνίδια. Παιχνιδόκουτα, τεράστια καρεκλάκια φαγητού, κουνιστά ζωάκια, πλαστικές κουζίνες και τραπεζάκια ζωγραφικής σε κάθε –κυριολεκτικά κάθε– δωμάτιο. Έφευγα πάντα με την ελπίδα να μην μου συμβεί κάτι τέτοιο. Αντιλαμβάνομαι ότι ένα μωρό –και στη συνέχεια ένα νήπιο– έχει ανάγκες, και συνήθως η παρουσία του στο σπίτι συνοδεύεται από ένα πλήθος αντικειμένων, συχνά δυσανάλογο με το μέγεθός του.

Είναι, όμως, ανάγκη να είναι τόσα πολλά αυτά που προορίζονται για ένα μικρό παιδί; Το αντιμετωπίζουμε ως ισότιμο μέλος της οικογένειας, αν τα πράγματά του βρίσκονται σε όλα τα δωμάτια; Το μικρό παιδί είναι ένας ακόμα συγκάτοικος στο σπίτι. Σκοπός μας είναι να το καλωσορίσουμε και να το κάνουμε να αισθανθεί άνετα. Πώς μπορούμε να το πετύχουμε αυτό;

Έμαθα για τη θεωρία Μοντεσσόρι όταν η κόρη μου ήταν 1,5 έτους. Βασική αρχή της Μοντεσσοριανής φιλοσοφίας είναι η «ελεύθερη επιλογή», η οποία στηρίζεται στο «προετοιμασμένο περιβάλλον». Τι σημαίνει αυτό; Όταν το παιδί έχει στο περιβάλλον του όσα χρειάζεται ανάλογα με την ηλικία του (ιδανικά, λίγα αντικείμενα και από καλά υλικά), μπορεί να επιλέξει ελεύθερα. Για να συμβεί αυτό, πρέπει προηγουμένως ένας ενήλικας να έχει κάνει τις κατάλληλες και ασφαλείς επιλογές.

Shutterstock

Εντυπωσιάστηκα όταν ανακάλυψα ότι η κούνια δεν είναι απαραίτητη (ποτέ δεν χώνεψα αυτά τα κάγκελα που αναγκάζουν το παιδί να περιμένει όρθιο μέχρι να έρθει κάποιος να το βγάλει). Ένα παιδί μπορεί κάλλιστα να κοιμάται σε ένα στρώμα στο πάτωμα (για να μην κινδυνεύει να πέσει από ένα ψηλότερο κρεβάτι), έχοντας έτσι ελευθερία κινήσεων. Συνειδητοποίησα πόσο σημαντικό είναι να έχει πρόσβαση στον νεροχύτη, στον νιπτήρα, στα ράφια. Ένα παιδί που το αντιμετωπίζουμε με σεβασμό ως ισότιμο μέλος της οικογένειας, που νιώθει ότι μπορεί να κινείται ελεύθερα σε όλο το σπίτι, δεν γίνεται επικίνδυνο, δεν κάνει «ζημιές», είναι απλώς ένας… μικρός άνθρωπος!

Όταν άρχισα να υιοθετώ πρακτικές της Μοντεσσοριανής θεωρίας στην καθημερινότητά μου, μάθαινα πράγματα από σεμινάρια ή αναζητούσα πληροφορίες στο internet από ξένα sites. Χάρηκα, λοιπόν, πολύ όταν έμαθα ότι εκδόθηκε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το βιβλίο της Μοντεσσοριανής παιδαγωγού, Simon Davies, με τίτλο: «Μοντεσσόρι στο σπίτι με το μικρό παιδί (1-3 ετών)». Θυμήθηκα όλα όσα με βοήθησαν να αλλάξω ως γονιός, να ξεπεράσω (στο μέγεθος του εφικτού) τον σκόπελο του γεμάτου παιχνίδια σπιτιού και να κάνω μικρές αλλαγές, όχι για να φτιάξω το τέλειο σπίτι (απέχω παρασάγκας από κάτι τέτοιο), αλλά για να συμβιώνουμε όλοι στην οικογένεια όσο πιο αρμονικά γίνεται.

8 συμβουλές για να διαμορφώσετε το σπίτι σας σύμφωνα με τις αρχές Μοντεσσόρι

1. Βρείτε έπιπλα που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα παιδί χωρίς βοήθεια

Ένα τεράστιο καρεκλάκι φαγητού, στο οποίο το παιδί δεν μπορεί να ανέβει μόνο του, παρά μόνο αν το σηκώσουμε εμείς, δεν βοηθάει το παιδί ούτε να νιώσει άνετα, ούτε να ανεξαρτητοποιηθεί. «Αναζητήστε καρέκλες και τραπέζια στο κατάλληλο ύψος ώστε τα πόδια του να φτάνουν να πατήσουν καλά στο πάτωμα», προτρέπει η Simone Davies.

ΣΥΧΝΑ ΘΑΥΜΑΖΟΥΜΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΥΠΕΡΟΧΩΝ ΣΠΙΤΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΟΛΟ ΝΑ ΥΠΑΡΞΟΥΝ ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΓΩΝΙΕΣ ΣΤΟ ΜΕΣΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ. ΜΠΟΡΟΥΝ, ΟΜΩΣ, ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΜΙΚΡΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ.

2. Τοποθετήστε έργα τέχνης χαμηλά

Ποιος είπε ότι τους πίνακες και τα έργα τέχνης τα απολαμβάνουν μόνο οι ενήλικες; Είναι σπουδαίο ένα παιδί να μπορεί να θαυμάσει έναν εντυπωσιακό πίνακα ζωγραφικής ή να χαζέψει ένα όμορφο φυτό, αρκεί και τα δύο να βρίσκονται στο ύψος των ματιών του. Μη διστάσετε, λοιπόν, να τοποθετήσετε κορνίζες με αφίσες ή γλαστράκια με φυτά πάνω από τη χαμηλή ραφιέρα του παιδιού, σε ύψος γύρω στο ένα μέτρο.

Unsplash Paige Cody

3. Φτιάξτε γωνιές που θα δώσουν ανεξαρτησία στο παιδί

Έχω δει (και έχω ζηλέψει) άπειρες φωτογραφίες σπιτιών στο εξωτερικό με γωνιές όπου τα παιδιά έχουν πρόσβαση σε ό,τι τους χρειάζεται. Υπέροχοι μικροί, ξύλινοι πάγκοι με νεροχύτη, ώστε να πλένουν τα παιδιά τα πιάτα, παγκάκια με χώρο για να βάζουν τα παιδιά τα παπούτσια τους και να κρεμάνε σε χαμηλά άγκιστρα τα μπουφάν τους. Όχι, το παραδέχομαι, δεν είναι εύκολο να υπάρξουν αυτές οι γωνιές στο μέσο ελληνικό διαμέρισμα.

Μπορούν, όμως, να γίνουν μικρές παρεμβάσεις. Ένα σκαλοπατάκι στον νιπτήρα του μπάνιου δίνει τη δυνατότητα σε ένα μικρό παιδί να φτάσει τη βρύση χωρίς βοήθεια. Δύο άγκιστρα σε έναν τοίχο της κουζίνας, όπου θα κρέμονται ένα σκουπάκι και ένα φαράσι, είναι εφικτή προσθήκη σε κάθε σπίτι.

Shutterstock

4. Βεβαιωθείτε ότι κάθε πράγμα βρίσκεται στη θέση του

Τα μικρά παιδιά έχουν ανάγκη να υπάρχει η αίσθηση της τάξης γύρω τους (και αυτό τους δημιουργεί και τάξη μέσα τους). Καθορίζοντας μια συγκεκριμένη θέση για καθετί μέσα στο σπίτι, το παιδί μαθαίνει ευκολότερα πού ανήκει κάθε αντικείμενο και μπορεί να το βάλει και πάλι στη θέση του. Μην ξεχνάτε ότι την ίδια λογική όσον αφορά την τακτοποίηση του σπιτιού ακολουθεί στην προσέγγισή της και η γκουρού του μινιμαλισμού και της τάξης, Marie Kondo.

Shutterstock

5. Περιορίστε τον αριθμό παιχνιδιών και δραστηριοτήτων

Όσο λιγότερα είναι τα παιχνίδια στα οποία έχει πρόσβαση ένα παιδί, τόσο ευκολότερα μπορεί να συγκεντρωθεί σε μια δραστηριότητα. Κατά περιόδους τα παιδιά αλλάζουν ενδιαφέροντα ή αποκτούν νέα. Κρατήστε άμεσα διαθέσιμες μόνο εκείνες τις δραστηριότητες, στις οποίες ασκείται το παιδί τη συγκεκριμένη περίοδο.

Shutterstock

6. Δημιουργήστε αποθηκευτικό χώρο

Υπάρχουν δύο λόγοι για να δημιουργήσετε έναν αποθηκευτικό χώρο στον οποίο θα φυλάτε παιχνίδια, βιβλία ή δραστηριότητες του παιδιού και στο οποίο δεν θα έχει πρόσβαση το παιδί. Πρώτον, για να υπάρχουν λίγα αντικείμενα στον χώρο και να κυριαρχεί η τάξη. Δεύτερον, επειδή κάθε φορά που το παιδί θα αναζητά νέες προκλήσεις, θα είστε σε θέση να εναλλάσσετε αντικείμενα και δραστηριότητες.

7. Φτιάξτε μοντεσσοριανές δραστηριότητες

Αφήστε κατά μέρος τα παιχνιδόκουτα και φτιάξτε δραστηριότητες κατάλληλες για την ηλικία του παιδιού, όμορφα τοποθετημένες σε χαμηλά ράφια στα οποία το παιδί έχει πρόσβαση, ιδανικά μέσα σε δίσκους ή σε καλάθια. Μια μοντεσσοριανή δραστηριότητα είναι για παράδειγμα ένας δίσκος που περιέχει ένα μπολάκι με ένα χρώμα νερομπογιάς, ένα πινέλο ακουαρέλας, ένα βαζάκι με νερό, ένα χαρτί ακουαρέλας, ένα σουπλά για την προστασία του τραπεζιού.

iStock

8. Δείτε τον χώρο μέσα από τα μάτια του παιδιού

Καθίστε στο ύψος του παιδιού σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού και παρατηρήστε τι βλέπει το ίδιο. Ίσως να μην είχατε παρατηρήσει ποτέ κάποια ξεχασμένα καλώδια, μερικά παραφορτωμένα ή ακατάστατα ράφια. Ορίστε η ευκαιρία!