ΓΙΑΤΙ ΜΑΣ ΑΡΕΣΕΙ ΝΑ ΑΝΑΠΟΛΟΥΜΕ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ

Πιάνεις τον εαυτό σου να αναπολεί στιγμές του παρελθόντος με μια γλυκόπικρη αίσθηση; Καταφεύγεις με το μυαλό σου σε ευτυχισμένες στιγμές άλλων εποχών για να αποδράσεις για λίγο από την τωρινή σου κατάσταση; Η νοσταλγία μπορεί να σου δώσει μια ανάσα αλλά και να σε βοηθήσει να βελτιώσεις το παρόν σου.

Πριν από μερικές εβδομάδες, η Google φρόντισε να μου θυμίσει πού βρισκόμουν και τι έκανα 4 χρόνια πριν. Αυτομάτως στο μυαλό μου ήρθαν νοσταλγικά εικόνες από τη ζωή που έκανα τότε και η οποία ήταν αρκετά –αλλά όχι ριζικά– διαφορετική από τη σημερινή. Αν έπρεπε να χρησιμοποιήσω μία λέξη για να περιγράψω το συναίσθημα που με κατέκλυσε, αυτή θα ήταν το «natsukashii», όρος που χρησιμοποιούν οι Ιάπωνες όταν κάτι τους ξυπνάει μια όμορφη ανάμνηση από το παρελθόν – χωρίς όμως επιθυμία επιστροφής σε αυτό.

Το «ταξίδι» στο παρελθόν μπορεί να μην είναι πάντα ευχάριστο, όμως όλοι έχουμε στιγμές τις οποίες θυμόμαστε νιώθοντας ευγνωμοσύνη που τις ζήσαμε. Αν και στη δική μου περίπτωση το έναυσμα ήταν τα social media, πολλές φορές ένα τραγούδι ή μια ταινία αρκεί για να θυμηθούμε στιγμές απ' τα παλιά. Αυτή η νοσταλγία συνοδεύεται συνήθως από ένα γλυκόπικρο συναίσθημα που αν έπρεπε να αποτυπωθεί σε λέξεις αυτές θα ήταν ότι «δεν κλαις επειδή κάτι τελείωσε αλλά χαμογελάς επειδή συνέβη».

Η νοσταλγία ως απάντηση στις δύσκολες στιγμές

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι συχνά νοσταλγούν στιγμές του παρελθόντος όταν νιώθουν αρνητικά συναισθήματα ή όταν είναι μόνοι στο παρόν. «Η νοσταλγία σε επανασυνδέει με αυτό που είσαι και αυτό μοιάζει σαν να επιστρέφεις σε ένα ασφαλές μέρος», εξηγεί στην ιστοσελίδα Wondermind ο θεραπευτής John Tsilimparis, MFT. Αυτή η ψευδαίσθηση ασφάλειας μπορεί στην πραγματικότητα να μας επιτρέψει να κάνουμε ένα τάιμ άουτ από συναισθήματα όπως το άγχος, η θλίψη, η μοναξιά ή η πλήξη, ακόμα κι αν αυτό διαρκέσει όσο και η ανάμνηση.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Η νοσταλγία μπορεί, ακόμη, να σε κάνει να νιώσεις ότι η τωρινή ζωή σου έχει σημασία. «Τα πολιτιστικά σημεία επαφής που ξυπνούν αναμνήσεις με φίλους και οικείους χρησιμεύουν επίσης ως υπενθύμιση ότι οι άνθρωποι σάς αγαπούν, ότι μπορείτε να είστε ευτυχισμένοι και ότι η τρέχουσα κατάστασή σας είναι απλώς μια στιγμή», εξηγεί στο ίδιο μέσο ο ψυχολόγος Clay Routledge, PhD, ο οποίος είναι και συγγραφέας του σχετικού με το θέμα βιβλίου «How Nostalgia Can Help You Live a More Meaningful Life».

Εκτός από αυτό, η νοσταλγία μπορεί να φέρει τους ανθρώπους κοντά. Όπως εξηγεί ο ειδικός, πράγματα όπως η ταινία της Barbie, για παράδειγμα, μάς δίνουν έναν τρόπο να συνδεθούμε με κάτι από το συλλογικό μας παρελθόν. Και αυτό μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε όμορφα.

Αξιοποίησε το παρελθόν προς όφελός σου

Καμιά φορά πρέπει να παλέψεις για να βγεις από την «τρύπα» της νοσταλγίας ή να αξιοποιήσεις τα συναισθήματα που σου προκαλούν οι αναμνήσεις του παρελθόντος για να βελτιώσεις το παρόν σου.

Ο Δρ Routledge συμβουλεύει το εξής: αντί να αναμασάμε το πόσο άσχημη είναι η τωρινή μας ζωή, καλό θα ήταν να σκεφτούμε τι ήταν εκείνο που αγαπούσαμε σε προηγούμενες φάσεις της ζωής μας, έτσι ώστε να μπορέσουμε να αλλάξουμε προς το καλύτερο την τωρινή μας κατάσταση. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο ειδικός, «δείτε πώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη νοσταλγία ως έναν τρόπο για να αντιμετωπίσετε το τρέχον πρόβλημά σας και να οικοδομήσετε ένα καλύτερο μέλλον».