Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΟΣ ΝΑ ΑΝΤΙΣΤΕΚΕΤΑΙ ΣΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΜΕ

Ανάμεσα σε εμάς και τις επιθυμίες μας βρίσκεται ο εγκέφαλός μας, που λειτουργεί αρκετές φορές ως εμπόδιο. Γιατί συμβαίνει αυτό και πώς μπορούμε τελικά να πετύχουμε αυτό που θέλουμε και να νιώσουμε λίγη ευτυχία, χωρίς να ζητάμε και κάτι ακόμη;

Την πρώτη φορά που άκουσα ότι μπορεί να αντιστεκόμαστε σε αυτό που αγαπάμε, ήμουν στη φάση που αναζητούσα τα προβληματικά σημεία των σχέσεων. Είχα διαβάσει τότε πως «τον έρωτα της ζωής σου μπορεί να τον φοβηθείς και να τον διώξεις». Μου είχε φανεί υπερβολή.

Σήμερα όμως πέφτει στα χέρια μου ένα καινούργιο βιβλίο που, διαβάζοντάς το, μαθαίνω ότι αυτό όχι μόνο ισχύει, αλλά έχει να κάνει με τον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλός μας και αφορά οποιαδήποτε επιθυμία και οποιονδήποτε στόχο θέλουμε να κατακτήσουμε.

Εγκέφαλος και επιθυμίες: Γιατί βάζουμε εμπόδια στον εαυτό μας;

Στο βιβλίο της Brianna Wiest Το βουνό είσαι εσύ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος, υπάρχει ένα ολόκληρο κεφάλαιο αφιερωμένο ακριβώς σε αυτή την πολύπλοκη διαδικασία. Η συγγραφέας, στην προσπάθειά της να εντοπίσει όλα τα εμπόδια που βάζουμε εμείς οι ίδιοι στον εαυτό μας, ηθελημένα και αθέλητα, για την πραγματοποίηση των στόχων μας, εστιάζει και σε αυτή την αυτοϋπονομευτική συμπεριφορά που στέκεται εμπόδιο στα όνειρά μας.

Όταν φανταζόμαστε αυτό που θέλουμε να πετύχουμε, το κάνουμε με την πεποίθηση ότι εκεί που θα φτάσουμε, θα μπορέσουμε να απολαύσουμε τους καρπούς των προσπάθειών μας, θα καταφέρουμε λίγο να ηρεμήσουμε και να ξεκουραστούμε και - επιτέλους - να περάσουμε ωραία.

Εγκέφαλος_επιθυμίες
Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Στην πραγματικότητα όμως αυτό δεν συμβαίνει. Σύμφωνα με τις Νευροεπιστήμες, όταν παίρνουμε αυτό που θέλουμε, απλώς αρχίζουμε να θέλουμε περισσότερα. Η ντοπαμίνη, όπως αποδεικνύεται, δεν είναι η χημική ουσία που μας προσφέρει ευχαρίστηση, είναι η χημική ουσία που μας προσφέρει την ευχαρίστηση να θέλουμε περισσότερα.

Τι συμβαίνει όταν κατακτάμε τον στόχο μας;

Άρα, αυτό που θα συμβεί όταν φτάσουμε τον στόχο μας είναι ότι θα εμφανιστεί άλλος ένας στόχος, άλλο ένα «βουνό» το οποίο θα πρέπει να ανεβούμε. Aυτός είναι ένας από τους λόγους για τον οποίο σαμποτάρουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε. Διότι γνωρίζουμε ενστικτωδώς ότι τελικά δεν θα ηρεμήσουμε, ούτε θα απολαύσουμε τη γαλήνη και την ηρεμία που οραματιζόμασταν.

Έτσι, ενώ βρισκόμαστε καθ' οδόν για την επίτευξη των στόχων μας ενεργοποιείται ένα τοξικό κοκτέιλ νευρολογικών προκαταλήψεων και αρχίζουμε να αγανακτούμε, να κατακρίνουμε, ακόμη και να διαβάλλουμε το αντικείμενο της επιθυμίας μας. Στην πραγματικότητα, φοβόμαστε ότι δεν θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε την επιτυχία του στόχου μας, κι αυτό ο εγκέφαλός μας το διαβάζει ως αποτυχία, μας γεμίζει άγχος και μας κάνει να ακυρώνουμε την προσπάθεια.

Όταν για μεγάλο διάστημα δεν έχουμε αυτό που επιθυμούμε, το συσχετίζουμε υποσυνείδητα με κάτι κακό. Όταν το αποκτήσουμε, φοβόμαστε τόσο πολύ μήπως το χάσουμε που το απωθούμε, για να μην χρειαστεί να υποστούμε τον πόνο της απώλειας. Σε αυτή την τελευταία περίπτωση έγκειται και η απόρριψη των ερωτικών συντρόφων που μας ελκύουν υπερβολικά.

Εγκέφαλος και επιθυμίες
Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Μπορούμε να περάσουμε στη «λειτουργία της ευτυχίας»;

Τι συμβαίνει όμως όταν τελικά επιτρέψουμε στον εαυτό μας να κατακτήσει αυτό που θέλει; Τώρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια άλλη πρόκληση. Πώς θα περάσουμε από τη «λειτουργία της επιβίωσης» στη «λειτουργία της ευτυχίας».

Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει ότι όταν είμαστε βαθιά μπλεγμένοι στο αίσθημα του «θέλω», είναι εξαιρετικά δύσκολο να περάσουμε στην εμπειρία του «έχω». Αυτό συμβαίνει γιατί οποιαδήποτε αλλαγή, όσο επιθυμητή κι αν είναι, στην πραγματικότητα είναι δυσάρεστη μέχρι να γίνει οικεία.

Δεν είναι εύκολο να αναγνωρίζουμε σε όλα τα στάδια τους τρόπους με τους οποίους τείνουμε να αυτοεπικυρωνόμαστε, οπότε καταλήγουμε να γινόμαστε εμείς οι ίδιοι εμπόδιο στον δρόμο μας από περηφάνια. Είναι ακόμη πιο δύσκολο να παραδεχτούμε ότι τα πράγματα που ζηλεύουμε στους άλλους είναι κομμάτια των βαθύτερων επιθυμιών μας, εκείνων που δεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να έχει.

Ο εγκέφαλός μας έχει την τάση να θέλει όλο και περισσότερα, όλο και μεγαλύτερα επιτεύγματα. Εάν όμως κατανοήσουμε τις διαδικασίες με τις οποίες δουλεύει, μπορούμε να παρακάμψουμε τον προγραμματισμό του και να αρχίσουμε να ορίζουμε τη ζωή μας.

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.