Καρολίνα Δωρίτη

ΤΑ ΠΙΟ ΝΟΣΤΙΜΑ ΨΗΤΑ ΚΑΣΤΑΝΑ, ΜΕ ΑΛΑΤΙ ΚΑΙ ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝO

Ψητά ή βραστά, τα κάστανα είναι αγαπημένο σνακ του χειμώνα. Εδώ τα φτιάχνουμε με αλάτι και δενδρολίβανο και η γεύση τους απογειώνεται.

Τα ψητά κάστανα είναι από τα πιο εμβληματικά χειμερινά σνακ και όχι μόνο στην Ελλάδα. Τα έχω συνδυάσει με τζάκι, κρύο και χιόνια, θαμπωμένα τζάμια και γενικότερα χουχούλιασμα και μάλλινες καρό κουβέρτες!

Αυτήν την εποχή τα βρίσκουμε παντού, σε σούπερ μάρκετ, λαϊκές αγορές και σε μανάβικα. Κάστανα μεγάλα, μικρά, κάστανα που τρώγονται καλύτερα ωμά, κάστανα για βράσιμο ή φούρνο, έτοιμα βρασμένα και καθαρισμένα, σε vacuum.

Την εποχή των γιορτών πρωταγωνιστούν παραδοσιακά σε γεμίσεις, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν μπει με τεράστια επιτυχία σε πολλές συνταγές: σε πρωτότυπες σούπες, όπως η σούπα με παντζάρι και κάστανο, σε ψωμιά, μαγειρεμένα με διάφορα κρέατα, σε vegan συνταγές, σε σαλάτες, σε πουρέδες και φυσικά σε γλυκά. Αξίζει να αναφέρουμε και το αλεύρι κάστανου, που χρησιμοποιείται σε διάφορα αρτοσκευάσματα και δεν περιέχει γλουτένη.

Ας πούμε κάποια σημαντικά στοιχεία για τα κάστανα. Τα κάστανα διαφέρουν αρκετά από τους περισσότερους ξηρούς καρπούς, αφού έχουν αρκετά χαμηλή περιεκτικότητα σε λάδι (άρα και σε λιπαρά αλλά και θερμίδες). Αυτό φαίνεται στην υφή τους, η οποία δεν είναι λαδερή αλλά μαλακή, αμυλούχα και κάπως αφράτη.

Αυτή η υφή οφείλεται στη μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό που έχουν, αντί για λάδι, και στη μεγάλη περιεκτικότητά τους σε υδατάνθρακες. Για τον ίδιο λόγο και παρά την πλούσια υφή και γεύση, τα κάστανα είναι αρκετά χαμηλά σε θερμίδες και λιπαρά. Είναι ιδιαίτερα πλούσια σε ωφέλιμες βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ενώσεις. Η διατροφική τους σύνθεση είναι ανάλογη με αυτή που συναντούμε σε αμυλούχες τροφές όπως οι γλυκοπατάτες. Είναι επίσης ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικά, ακόμα και αφού μαγειρευτούν, σε φυτικές ίνες, βιταμίνες του συμπλέγματος B και C. Επιπλέον είναι καλή πηγή καλίου, ασβεστίου, μαγνησίου και μαγγανίου.

Τα ωμά κάστανα, στα οποία τρέφω μια ιδιαίτερη αδυναμία, είναι πλούσια σε τανίνες και μπορούν να προκαλέσουν δυσπεψία.

Η Ελλάδα είναι ορεινή χώρα και κάστανα υπάρχουν στον τόπο μας άφθονα από την αρχαιότητα. Πάντα προτιμώ να αγοράζω ελληνικές ποικιλίες κάστανων, από το Πήλιο, από τον Βόλο, από την Αρκαδία. Από τις πιο φημισμένες ποικιλίες της Ελλάδας είναι και τα κάστανα Κρήτης. Είναι ιδιαίτερα γλυκά και νόστιμα, μικρότερα σε μέγεθος, ενώ είναι και ιδανικά για ψήσιμο στον φούρνο. Καλά για ψήσιμο στον φούρνο είναι και τα κάστανα από το Πήλιο και τον Βόλο. Είναι μεγαλύτερα σε μέγεθος και ξεφλουδίζονται εύκολα – σημαντική προϋπόθεση, ιδιαίτερα αν τα προορίζουμε για συνταγή.

Τα κάστανα είναι πραγματικά πανεύκολα να ψηθούν στο σπίτι – ακόμα και αν δεν έχουμε τζάκι. Μπορούμε να τα κάνουμε ψητά στον φούρνο, όπως στην παρακάτω συνταγή, είτε να τα ψήσουμε στο μάτι, ειδικά σε μαντεμένιο τηγάνι.

Πριν ψηθούν τα κάστανα πρέπει οπωσδήποτε να χαραχτούν με μαχαίρι, αλλιώς θα τα ακούτε να σκάνε επικίνδυνα! Αφού τα χαράξουμε (πράγμα το οποίο βοηθάει πολύ και στο καθάρισμά τους μετά), μπορούμε είτε να τα ψήσουμε απευθείας είτε να τα βράσουμε πρώτα για λίγα λεπτά. Και οι δύο τρόποι λειτουργούν. Η διαφορά είναι ότι αν τα ψήσουμε απευθείας (ανάλογα και με την ποικιλία τους), θα γίνουν λίγο πιο σκληρά και στεγνά. Αν τα βράσουμε για λίγο πρώτα, βγαίνουν πιο μαλακά και με καλύτερη υφή.

Εδώ τα κάστανα τα κάνουμε με τη μέθοδο του βρασίματος. Αφού τα βράσουμε για λίγο, τα στεγνώνουμε καλά και στη συνέχεια τα ψήνουμε στον φούρνο με αλάτι και δενδρολίβανο, που τα αρωματίζει ευχάριστα και πολύ διακριτικά. Αντίστοιχα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και άλλα μυρωδικά βότανα, όπως φασκόμηλο (ευεργετικό κι αυτό για τον οργανισμό), που τους πάει πολύ, ή θυμάρι.

Συνταγή για κάστανα ψητά με αλάτι και δενδρολίβανο

  • Βαθμός δυσκολίας: Εύκολη
  • Χρόνος προετοιμασίας: 45 λεπτά περίπου
  • Vegan, Gluten-free

Κάστανα με δενδρολίβανο
Καρολίνα Δωρίτη

Υλικά για 2-4 άτομα

  • 500 γρ. κάστανα για φούρνο
  • θαλασσινό αλάτι (ιδανικά ανθός αλατιού)
  • φρέσκο δενδρολίβανο, κομμένο σε φουντίτσες

Εκτέλεση

Πλένουμε τα κάστανα και τα στραγγίζουμε καλά. Τα στεγνώνουμε με πετσέτα. Με ένα μικρό κοφτερό μαχαίρι χαράζουμε έναν σταυρό στη βάση του κάθε κάστανου.

Κάστανα με δενδρολίβανο
Καρολίνα Δωρίτη

Είναι σκληρά οπότε θα πρέπει να επιμείνουμε να χαραχτούν σωστά ώστε να ψηθούν όπως πρέπει αλλά και να γίνει μετά το καθάρισμά τους πολύ-πολύ εύκολο. Όταν τα χαράζουμε στόχος είναι να χαράξουμε μόνο τη φλούδα τους και όχι τον ίδιο τον καρπό.

Βάζουμε νερό σε μια κατσαρόλα. Τοποθετούμε σε μέτρια προς δυνατή φωτιά και μόλις αρχίσει να κοχλάζει προσθέτουμε τα κάστανα, λίγο αλάτι και 2 φουντίτσες δενδρολίβανου (έτσι θα πάρουν μια πρώτη γεύση).

Βράζουμε για 10 λεπτά και σουρώνουμε. Τα κάστανα δεν θα έχουν ακόμα μαλακώσει κανονικά. Τα στραγγίζουμε και τα αφήνουμε 10 λεπτά να στεγνώσουν.

Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 190°C. Βάζουμε τα κάστανα σε ταψάκι, προσθέτουμε από πάνω λίγο αλάτι και ανάμεσά τους 5-6 φουντίτσες δενδρολίβανου.

Κάστανα με δενδρολίβανο
Καρολίνα Δωρίτη

Τα τοποθετούμε στη μεσαία σχάρα του φούρνου και τα ψήνουμε για 30 λεπτά περίπου. Στο ενδιάμεσο τα ανακατεύουμε ώστε να ψηθούν ομοιόμορφα. Όταν είναι έτοιμα θα έχουν πάρει χρώμα και θα μοσχομυρίζουν.

Τα αφήνουμε να κρυώσουν για 5-10 λεπτά ώστε να μπορούμε να τα πιάσουμε με τα χέρια για να τα καθαρίσουμε.