ΠΟΣΟ ΝΕΟΣ ΝΙΩΘΕΙΣ;

Η υποκειμενική ηλικία, δηλαδή το πόσο νέος νιώθεις ανεξάρτητα από τα κεράκια στην τούρτα σου, μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης σωματικής αναπηρίας και να συμβάλλει στην προστασία της υγείας σου.

Θυμάστε αυτήν την ταινία με τον Λάμπρο Κωνσταντάρα, στην οποία αν και 50άρης ζούσε κάθε μέρα σαν να ήταν 20 χρόνια νεότερος; Έ, ίσως ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να τον κρίνουμε και να τον μιμηθούμε. Οι γνωστές φράσεις «η ηλικία είναι κάτι σχετικό» και «είμαι όσο αισθάνομαι» αποκτούν άλλη σημασία διαβάζοντας όσα ακολουθούν.

Οι άνθρωποι που αισθάνονται νεότεροι από τη χρονολογική τους ηλικία έχουν μεγαλύτερη αίσθηση ευεξίας, καλύτερη γνωστική λειτουργία, χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονής στον οργανισμό, μικρότερο κίνδυνο νοσηλείας και ζουν περισσότερο από τους συνομηλίκους τους που δεν αισθάνονται το ίδιο, σύμφωνα με Γερμανούς επιστήμονες. Ως πιθανή ερμηνεία οι ερευνητές αναφέρουν ότι το να νιώθουμε νεότεροι, δηλαδή η υποκειμενική ηλικία, μπορεί να βοηθήσει τους μεσήλικες και τους ηλικιωμένους απέναντι στις καταστροφικές συνέπειες του στρες.

Υποκειμενική ηλικία και ανάρρωση

Θα μπορούσε, όμως, η υποκειμενική ηλικία να συνδέεται και με την ανάρρωση από σωματικές αναπηρίες; Όπως αναφέρουν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Bar-Ilan στο Ισραήλ, το να νιώθει κάποιος νέος μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες επιτυχούς αποκατάστασης από ιατρικές παθήσεις, ακόμη και σε μεγάλη ηλικία.

Η μελέτη τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Gerontology, παρακολούθησε 194 ενήλικες ασθενείς, ηλικίας 73-84 ετών, που υποβάλλονταν σε αποκατάσταση από οστεοπορωτικά κατάγματα ή εγκεφαλικό. Τα κατάγματα (κυρίως λόγω πτώσης) και το εγκεφαλικό ευθύνονται συχνά για την απώλεια της λειτουργικής ανεξαρτησίας ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας.

Illustration: Χριστίνα Αβδίκου

Οι ασθενείς ερωτήθηκαν πολλές φορές καθ’ όλη τη διάρκεια της αποκατάστασής τους για την υποκειμενική τους ηλικία, τα συναισθήματα και τις εμπειρίες τους, ενώ η λειτουργική τους ανεξαρτησία αξιολογήθηκε από νοσηλευτικό προσωπικό.

Εκείνοι που ένιωθαν νεότεροι κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο είχαν καλύτερα αποτελέσματα κατά την έξοδό τους, περίπου ένα μήνα αργότερα. Επίσης, τα πήγαν καλύτερα επειδή ήταν πιο αισιόδοξοι για τις πιθανότητές τους να ανακτήσουν τις λειτουργικές τους ικανότητες.

Ας της δώσουμε σημασία

«Η υποκειμενική ηλικία είναι ένα σημαντικό ψυχολογικό κατασκεύασμα που συμβάλλει σε μια πιο επιτυχημένη αποκατάσταση», αναφέρουν οι ερευνητές. Παραδόξως, φαίνεται να αποτελεί ισχυρότερο προγνωστικό παράγοντα της έκβασης της αποκατάστασης από τη χρονολογική ηλικία των ασθενών και την πολυνοσηρότητα (ύπαρξη πολλαπλών παθήσεων σε έναν ασθενή).

Από την πλευρά τους, οι Γερμανοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι παρεμβάσεις που στοχεύουν στο να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αισθάνονται νεότεροι θα μπορούσαν να μειώσουν τη βλάβη που προκαλείται από το στρες και να βελτιώσουν την υγεία των ηλικιωμένων. Προτείνουν, για παράδειγμα, καμπάνιες ενάντια στο ageism και τα αρνητικά στερεότυπα για τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας.