ΣΕ ΖΟΡΙΖΕΙ Η ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ; ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ – ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΤΟ ΑΛΛΑΞΕΙΣ

Δυσκολεύεσαι να αγαπήσεις τη γυμναστική; Ίσως δεν βρήκες ακόμα αυτό που σου ταιριάζει. Νέα έρευνα δείχνει ότι η προσωπικότητά μας μπορεί να κρύβει το κλειδί για να βρούμε την προπόνηση που θα αγαπήσουμε και θα καταφέρουμε να ενσωματώσουμε σταθερά στην καθημερινότητά μας.

Είναι δύσκολο να κάνεις την αρχή με τη γυμναστική, κι ίσως λιγάκι δυσκολότερο να την αγαπήσεις και να την εντάξεις στη ρουτίνα σου. Πιθανώς γι’ αυτό λιγότερο από το ένα τέταρτο των ανθρώπων καταφέρνει να φτάσει τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας που συστήνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Μήπως απλώς δεν βρίσκουν μια προπόνηση που να ταιριάζει στην προσωπικότητά τους;

Κάτι τέτοιο σκέφτηκαν ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο, που αναζήτησαν στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας πιθανές λύσεις για το πρόβλημα της αυξανόμενης παγκοσμίως καθιστικής ζωής. «Ακούμε συχνά για ανθρώπους που προσπαθούν να γίνουν πιο δραστήριοι, αλλά δεν καταφέρνουν να διατηρήσουν την αλλαγή», σχολίασε η επικεφαλής ερευνήτρια Δρ Flaminia Ronca, από το Τμήμα Χειρουργικής και Επεμβατικής Επιστήμης και το Ινστιτούτο Αθλητισμού, Άσκησης και Υγείας του University College London.

Οι ερευνητές εξέτασαν τα πέντε βασικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας (Big 5) με το ακρωνύμιο OCEAN –πνευματική διαθεσιμότητα (Openness), ευσυνειδησία (Conscientiousness), εξωστρέφεια (Extraversion), συνεργατικότητα/καλή προαίρεση (Agreeableness) και νευρωτισμός (Neuroticism)– με στόχο ένα πλαίσιο για τη δημιουργία προγραμμάτων άσκησης συμβατών με κάθε τύπο και ικανών να κερδίσουν μια μόνιμη θέση στην καθημερινότητά τους.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο Frontiers in Psychology και, αν αναζητάς κι εσύ τρόπους να γίνει η γυμναστική ευχάριστη, διάβασε παρακάτω.

Pexels Artem Podrez

Η σωστή άσκηση για τον σωστό άνθρωπο

Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η πρώτη ακολούθησε ένα πρόγραμμα ποδηλασίας και ασκήσεων ενδυνάμωσης στο σπίτι για οκτώ εβδομάδες, ενώ η δεύτερη συνέχισε την καθημερινότητά της χωρίς αλλαγές. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, όλοι οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτηματολόγια για το πόσο απόλαυσαν τις προπονήσεις τους, με τις απαντήσεις τους να διαμορφώνουν την παρακάτω εικόνα:

• Οι εξωστρεφείς λατρεύουν την υψηλή ένταση και την ενέργεια της ομάδας. Ανθίζουν σε περιβάλλοντα γεμάτα κίνηση και φασαρία, όπως οι προπονήσεις HIIT, τα ομαδικά μαθήματα γυμναστικής ή ακόμη και η μέτρηση της αερόβιας ικανότητας ή αλλιώς της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου (VO2max) στο ποδήλατο, και βρίσκουν την κοινωνική διάσταση της άσκησης εξίσου σημαντική με την ίδια την προπόνηση.
• Όσοι έχουν υψηλά επίπεδα νευρωτισμού ανταποκρίνονται καλά σε προγράμματα άσκησης, αλλά προτιμούν εκρήξεις έντασης παρά την καταπόνηση παρατεταμένης διάρκειας. Θέλουν σύντομα διαλείμματα και δεν τους αρέσει να νιώθουν ότι τους παρακολουθούν, π.χ. με wearables για τη μέτρηση του καρδιακού ρυθμού. Εκτιμούν την αυτονομία και την ιδιωτικότητα στην προπόνησή τους.
• Οι πιο ενσυνείδητοι έχουν γενικά υψηλά επίπεδα φυσικής κατάστασης –έναν συνδυασμό καλής αερόβιας ικανότητας και δύναμης κορμού– και είναι πιο δραστήριοι στην καθημερινή τους ζωή. Δεν απολαμβάνουν απαραιτήτως ένα συγκεκριμένο είδος άσκησης, αλλά συνεχίζουν γιατί ξέρουν ότι «τους κάνει καλό». Η δέσμευσή τους προέρχεται κυρίως από το αίσθημα καθήκοντος και την πειθαρχία.
• Οι δεκτικοί σε νέες εμπειρίες παρακινούνται από την περιέργεια και τη διάθεση να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό. Τους αρέσει να περνούν από το ένα είδος άσκησης στο άλλο, από yoga και αναρρίχηση μέχρι SUP και χορό. Η ποικιλία είναι το κλειδί για να παραμείνουν αφοσιωμένοι.
• Οι καλοπροαίρετοι και πιο συνεργατικοί δεν αναλύθηκαν εκτενώς στην έρευνα. Παρότι δεν προέκυψαν έντονες συσχετίσεις με την απόλαυση, είναι πιθανό να προτιμούν δραστηριότητες που προάγουν το συνεργατικό πνεύμα και τη θετική ατμόσφαιρα.

Σύμφωνα με τη Δρ. Ronca, όπως η συμπεριφορά μας και ο τρόπος που αλληλεπιδρούμε με το περιβάλλον καθορίζονται από τον μοναδικό τρόπο που λειτουργούν οι εγκέφαλοί μας, έτσι και η προσωπικότητα επηρεάζει την απόκρισή μας σε διαφορετικές εντάσεις σωματικής άσκησης.

Pexels Victor Freitas

Γυμναστική για λιγότερο άγχος

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα ήταν η σχέση ανάμεσα στην προσωπικότητα, τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης και το στρες. Πριν την έναρξη του προγράμματος, τα επίπεδα άγχους ήταν παρόμοια σε όλες τις ομάδες. Ωστόσο, μετά την ολοκλήρωσή του παρατηρήθηκε μείωση του στρες, κατά βάση στα άτομα με έντονο το χαρακτηριστικό του νευρωτισμού.

Οι ερευνητές καταλήγουν ότι το πιο σημαντικό είναι να βρούμε κάτι που μας αρέσει. Δεν χρειάζεται να επιμένουμε σε ασκήσεις που δεν μας ταιριάζουν και μας ζορίζουν. Όπως λέει ο Burgess: «Στην τελική, κανείς δε χρειάζεται να παρακαλέσει τον σκύλο του για να βγει βόλτα. Φαίνεται πως το να μένεις τόσο αδρανής σωματικά, σε σημείο να καταλήγεις να αισθάνεσαι χάλια, είναι αποκλειστικότητα του ανθρώπου. Στην ουσία, το ίδιο μας το σώμα μάς “τιμωρεί” κάνοντάς μας να νιώθουμε άσχημα. Κι όμως, για κάποιο λόγο, πολλοί από εμάς δεν είμαστε καλοί στο να πιάνουμε τα μηνύματα που μας στέλνει ο εγκέφαλός μας».