Η ΓΡΑΦΟΛΟΓΟΣ ΠΟΥ «ΔΙΑΒΑΖΕΙ» ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΣΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΡΑΦΙΚΟ ΣΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ

Η γραφολόγος Ιωάννα Κουρκούλη ήρθε στο OW και μας αποκάλυψε ότι τα γράμματά μας μαρτυρούν για τον χαρακτήρα μας όσα δεν φαντάζεσαι.

Την Ιωάννα Κουρκούλη την περιμέναμε στα γραφεία μας σαν το μέντιουμ που θα ερχόταν να μας αποκαλύψει απόκρυφα μυστικά για τις πιο δυσδιάκριτες πτυχές του χαρακτήρα μας. Το έκανε, αλλά με έναν τρόπο απόλυτα τεκμηριωμένο επιστημονικά, με βάση τις γνώσεις από τις πολυετείς σπουδές της στη γραφολογία. Όσα μας είπε για τη μελέτη και την ανάλυση του γραφικού χαρακτήρα μάς άφησαν με το στόμα ανοικτό.

Θεωρώ βέβαιο ότι το ίδιο θα συμβεί και σε σένα, όταν διαπιστώσεις πόσο χρήσιμη μπορεί να είναι αυτή η επιστήμη, που αποκαλύπτει όχι μόνο τον χαρακτήρα, αλλά και τα βαθύτερα ένστικτα, τις κλίσεις, ακόμα και τυχόν προβλήματα υγείας του γράφοντα, με πολλές πρακτικές εφαρμογές στην καθημερινή ζωή.

Τι είναι η γραφολογία

«Η γραφολογία είναι μια σχετικά σύγχρονη επιστήμη, δηλαδή άρχισε να χαρτογραφείται μετά το 1800», λέει η Ιωάννα Κουρκούλη. «Χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: τη δικαστική και την αναλυτική. Εμείς σήμερα θα μιλήσουμε κυρίως για την αναλυτική. Αυτή έχει πρακτική εφαρμογή σε πολλά πεδία της καθημερινής ζωής και ασχολείται με το ποιος είναι ο χαρακτήρας, τα βαθύτερα ένστικτα και οι κλίσεις του γράφοντα, δηλαδή του αναλυόμενου. Είναι μια επιστήμη που στοχεύει στο υποσυνείδητο, διότι η γραφή είναι μια νευρολογική διαδικασία που για να φτάσει στην κίνηση, έχει περάσει από την ψυχή και το υποσυνείδητό μας. Επομένως, είναι πάρα πολύ δύσκολο κάποιος να κρυφτεί από τον γραπτό λόγο και αυτό, κατά την άποψή μου, καθιστά τη  γραφολογία εξαιρετικά σημαντική».

Τη ρωτώ πώς γίνεται κανείς γραφολόγος. «Συνιστάται το άτομο που θα μελετήσει αυτή την επιστήμη να έχει βασικές γνώσεις στις ανθρωπιστικές, νομικές ή σε εφάμιλλές επιστήμες. Και αυτό γιατί είναι  είναι σημαντικό να υπάρχει αυτού του είδους το υπόβαθρο, προκειμένου να μπορέσει κανείς να κατανοήσει και να εξελίξει τις επιπλέον γνώσεις που παίρνει έπειτα από  τη γραφολογία» εξηγεί.

Η ίδια σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο και έπειτα βρέθηκε για ένα 6μηνο στη Νομική Αθηνών, όπου παρακολούθησε σεμινάριο Δικαστικής Γραφολογίας. «Έκτοτε κόλλησα», μου λέει. Καθώς στην Ελλάδα εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχε κάποιος επίσημος φορέας για να πάρει κάποιο δίπλωμα, έκανε μετεκπαίδευση στο Ελληνικό Ινστιτούτο Γραφολογίας και στη συνέχεια σπούδασε στη βρετανική Ακαδημία Γραφολογίας. Πλέον συνεργάζεται με το Ελληνικό Ινστιτούτο Γραφολογίας, έχοντας περάσει παράλληλα και από το πρόγραμμα της συμβουλευτικής και επαγγελματικόύ προσανατολισμού εφήβων και ενηλίκων του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου.

 

«Η ΓΡΑΦΗ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΗ, ΟΠΩΣ ΚΙ ΕΜΕΙΣ. ΧΑΡΗ ΣΕ ΑΥΤΗΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ ΚΑΠΟΙΟΥ».

Η κ. Κουρκούλη συνοψίζει τις πρακτικές εφαρμογές της επιστήμης της ως εξής:

• Μπορεί να ξεκινήσει από τη μελέτη της ιχνογραφίας σε παιδιά νηπιακής και σχολικής ηλικίας.
• Σε παιδιά Δημοτικού μπορούμε πρώιμα να δούμε αν υπάρχει κάποια τάση δυσγραφίας, δηλαδή αν η γραφική ηλικία «κουμπώνει» με τη βιολογική, και να προτείνουμε γραφοθεραπεία, δηλαδή επανεκπαίδευση της γραφής, ώστε να διευκολυνθεί το παιδί. Το βασικό όφελος της γραφολογίας σε αυτές τις ηλικίες έχει να κάνει με τη δυσγραφία, την οποία συναντάμε ολοένα και περισσότερο. Μπορούμε, επίσης, να δούμε ποια είναι η ιπποκρατική ιδιοσυγκρασία του παιδιού, όπως αυτή προκύπτει από την γραφή, και να βοηθήσουμε γονείς και εκπαιδευτικούς να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο έχει ανάγκη το παιδί να του συμπεριφέρονται, ώστε να εξελίξει τα όμορφα στοιχεία της προσωπικότητάς του.
• Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ανάλυση της εφηβικής γραφής, καθώς μέσω αυτής μπορούμε να πάρουμε κάποια στοιχεία για ζητήματα που τυχόν απασχολούν τον έφηβο τη δεδομένη περίοδο. Δεν μπορούμε, όμως, να κάνουμε ακόμα ανάλυση του συνολικού πορτρέτου του παιδιού γιατί η γραφή του δεν έχει φτάσει ακόμα σε σημείο ωρίμανσης – αυτό είναι κάτι που θα έρθει οδεύοντας προς την ενήλικη ζωή. Μπορούμε, όμως, να είμαστε ιδιαίτερα χρήσιμοι στον σχολικό επαγγελματικό προσανατολισμό, και με εργαλείο και την κατ’ ιδίαν συνέντευξη, να διαπιστώσουμε αν η ιδιοσυγκρασία του ταιριάζει με το αντικείμενο που το ενδιαφέρει να σπουδάσει, καθώς και να το κατευθύνουμε εάν είναι μπερδεμένο και να προτείνουμε πληθώρα επιλογών και εναλλακτικών.

«Η γραφή μας είναι μοναδική – όπως είμαστε κι εμείς», μου λέει η γραφολόγος. «Χάρη σε αυτήν μπορούμε να δούμε τι συμβαίνει στην ψυχούλα του παιδιού».

Η περιέργειά μου έχει ξυπνήσει για τα καλά, οπότε τη ρωτώ τι προσέχει συγκεκριμένα στη γραφή των παιδιών: «Πολλά πράγματα: Αν το παιδί γράφει αχνά ή πιέζει το μολύβι αφήνοντας πίσω από το χαρτί ίχνος – αυτό μπορεί π.χ. να φανερώνει ίσως μια ένταση. Μήπως κάτι το ενοχλεί; Αν κάνει πολύ στρογγυλά γράμματα, με πολύ απλωμένη βάση – αυτό μπορεί να δείχνει έντονο συναίσθημα. Φυσικά, θα δούμε και άλλα στοιχεία στο γραπτό του, που μπορεί να αλλάξουν την εικόνα μας γι’ αυτό – εδώ παραθέτω απλά κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα».

Η γραφολογία πέφτει 100% μέσα στην ανάλυση προσωπικότητας

Στην ενήλικη ζωή η γραφολογία πέφτει 100% μέσα στην ανάλυση προσωπικότητας. Αν κάποιος θέλει να δει τι συμβαίνει βαθιά μέσα του, ο γραφολόγος έχει τη μεθοδολογία για να του φτιάξει το πορτρέτο.

Αυτό πέρα από προσωπική χρήση είναι εξαιρετικά βοηθητικό για έναν εργοδότη που ψάχνει προσωπικό με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, αλλά και για έναν εργαζόμενο που θέλει να δει αν θα ταιριάξει με την προτεινόμενη θέση – αν θα κουμπώσει π.χ. σε μια άλλη θέση, πιο συμβατή με την προσωπικότητά του, στην οποία θα είναι ευτυχέστερος και άρα παραγωγικότερος. Αυτό, όπως με ενημερώνει η κ. Κουρκούλη, είναι κάτι που στο εξωτερικό γίνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια με τρομερή επιτυχία και για τα δύο μέρη.

Η ίδια μου περιγράφει off-the-record πώς πρόσφατα γνώρισε ένα ζευγάρι Γάλλων που ασχολούνται με τη βιομηχανία και όταν ανέλυσε τη γραφή του άντρα του είπε ότι έχει κάτι καλλιτεχνικό ο γραφικός του χαρακτήρας και ίσως θα πρέπει να ασχοληθεί με τη τέχνη. Εκείνος γέλασε, γιατί η προηγούμενη ασχολία του ήταν ακριβώς αυτή: Ήταν καθηγητής λογοτεχνίας!

Αναφερόμενη ακροθιγώς στο δικαστικό κομμάτι, η κ. Κουρκούλη εξηγεί πως η γραφολογία εκεί ασχολείται με την πιστοποίηση της γνησιότητας εγγράφων, υπογραφών κ.λπ. Έτσι, έχει πρακτική εφαρμογή σε διαθήκες, σε συμβόλαια, σε επιταγές κ.ά. «Κυρίως όμως σε διαθήκες, γιατί μέχρι προσφάτως, επι το πλείστον, ήταν και χειρόγραφες».

Πόσο σίγουρη μπορεί να είναι ότι τα συμπεράσματά της θα είναι ασφαλή; «Η μεθοδολογία πίσω από τη γραφολογία “πατάει” σε μαθηματική σκέψη, οπότε είναι σχεδόν αδύνατον να είναι λανθασμένη», μου λέει.

Πολύ συνοπτικά –για να μη βαρεθούμε, λέει γελώντας– αναφέρει τους 4 πυλώνες προσωπικότητας πάνω στους οποίους βασίζεται η γραφολογία για να προκύψει το πορτρέτο ενός ανθρώπου:

1. Η προσαρμοστικότητα.
2. Η κοινωνικότητα.
3. Το επίπεδο ευφυΐας, μόρφωσης ή καλλιέργειάς του.
4. Η δραστηριότητά του (όχι μόνο ως προς τη σωματική κίνηση, αλλά και ως προς τη νοητική δραστηριότητα).

Αυτοί οι 4 πυλώνες διανθίζονται από πολλά ακόμα χαρακτηριστικά που θα καταλάβαινε καλά ένας ψυχολόγος. «Πάντως, το πρώτο που κοιτάμε εμείς είναι η γενική εντύπωση, ένα γενικό στιλ όπως καταγράφεται πάνω στο χαρτί. Έπειτα περνάμε σε ένα πιο ειδικό επίπεδο, που έχει να κάνει με το πόσο οργανωμένη είναι η γραφή, αν είναι αρμονική, αν έχει μουτζούρες κ.λπ. Στη συνέχεια πάμε σε πιο βασικά χαρακτηριστικά της γραφής: διάταξη, πίεση, κατεύθυνση γραμμάτων, μορφή, ταχύτητα γραφής… Και κάπως έτσι αρχίζουμε να βγάζουμε συμπεράσματα. Το τελευταίο στάδιο είναι η σύνθεση όλων αυτών των συμπερασμάτων προκειμένου να δημιουργηθεί το πορτρέτο».

Τη ρωτώ αν γράφουμε πάντα με τον ίδιο τρόπο. Δεν αλλάζει το προφίλ μας όταν γράφουμε π.χ. τη λίστα του σούπερ μάρκετ ή μια κάρτα γενεθλίων για ένα αγαπημένο πρόσωπο; Στα μάτια του γραφολόγου, μου λέει, η διαφορά είναι μικρή: «Σίγουρα βοηθά να έχω περισσότερα από ένα δείγματα γραφής, ωστόσο τα χαρακτηριστικά στον τρόπο γραφής παραμένουν είτε γράφει κανείς πρόχειρα είτε προσεγμένα. Ένας φοβερά καλλιγράφος δεν θα γίνει φοβερά τυπογράφος. Κάποιος με πολύ πιεσμένη γραφή δύσκολα θα γράψει ελαφριά, κάποιος που γράφει πυκνά θα γράφει σε κάθε περίσταση πυκνά – είτε στη λίστα σούπερ μάρκετ, είτε στην κάρτα».

Υπάρχουν περιορισμοί στην ανάλυση μιας γραφής;

«Υπάρχει μια περίπτωση γραφής που είναι σχεδόν αδύνατον να αναλυθεί: Κατά τον Carl Jung λέγεται persona. Πρόκειται για μια γραφή απόλυτα στημένη και προέρχεται από ανθρώπους που μπορεί να φέρονται κανονικά, αλλά έχουν “ντυθεί” κάτι άλλο, επομένως δεν θέλουν με τίποτα να φανερωθεί ο ψυχισμός τους», λέει η κ. Κουρκούλη. Μου εξηγεί ότι ένα κομμάτι της γραφής persona είναι η απόλυτα τυπογραφική γραφή που μπορεί να κρύβει άλλα θέματα, π.χ. έναν πάρα πολύ κλειστό χαρακτήρα, που δεν επικοινωνεί εύκολα το συναίσθημά του επ 'αφορμής πολλών παραγόντων, οπότε αναγκάστηκε να χτίσει έναν τοίχο γύρω από αυτό».

«Επίσης, δεν συνηθίζεται να αναλύουμε κεφαλαία γράμματα, για το ίδιο λόγο. Ο άνθρωπος που γράφει με κεφαλαία συνήθως δεν θέλει να αναλυθεί».

Τι δείχνει η γραφή σου για την… υγεία σου;

Τι άλλο μπορεί να δείξει η γραφή σου; «Κάποιου είδους πρόβλημα υγείας: Νευρολογικό, καρδιολογικό, αιματολογικό… Και μάλιστα όχι δύσκολα. Η γραφή μας δείχνει αν είμαστε εντάξει, αν είμαστε πεσμένοι ψυχολογικά (οπότε τα γράμματα ενδεχομένως να έχουν κατερχόμενη κλίση ή να είναι σμικρυνόμενα), αν είμαστε πολύ αισιόδοξοι, οπότε η γραφή είναι μεγάλη, χαρούμενη, με χρώμα και πιο ζωντανή, ίσως και ανερχόμενη. Δείχνει σίγουρα το στρες, αλλά και το δημιουργικό άγχος σε μεγάλο εύρος ηλικίας. Πάντως, σε γενικές γραμμές, η γραφή μας είναι σταθερή. Αν, όμως, η γραφή παρουσιάζει π.χ. τρέμουλο αυτό κάτι σημαίνει – κάτι δείχνει για τους νευρώνες του ή για την κίνησή του», απαντά η κ. Κουρκούλη.

Η σημασία της γραφής στον ψηφιακό κόσμο της οθόνης αφής

Μιλάμε τόση ώρα για γραφή, όμως ο γραπτός λόγος στις μέρες μας –ειδικά στη ζωή εκτός σχολικού περιβάλλοντος– αποτυπώνεται κυρίως με κουμπάκια. «Η γραφή έχει αλλάξει πολύ ανά τους αιώνες, σε όλες τις κοινωνίες. Αλλάζει ως προς τη μορφή της ανάλογα με την εξέλιξη της κοινωνίας, τα ήθη και τα έθιμα των ανθρώπων, τον τρόπο που τοποθετούνται, πόσο “ανοιχτοί” ή συντηρητικοί είναι», περιγράφει η κ. Κουρκούλη, ενώ μου δείχνει δείγματα γραφών από το 1840 έως το 1920.

Μου εξηγεί ότι κάποιες γραφές παλιά ήταν πολύ «στημένες» γιατί υπήρχε ένα «στημένο» κοινωνικό μοντέλο: Η γυναίκα ήταν μέσα στο σπίτι, ο άντρας έπρεπε να δουλεύει και να παρέχει. Οι άνθρωποι δεν αναζητούσαν τι λαχταρά η ψυχή τους, αλλά τι πρέπει να κάνουν. Αργότερα, όταν η γυναίκα μορφώνεται και αρχίζει να γράφει κι εκείνη, οι γραφές αλλάζουν – μαλακώνουν οι αιχμές. Έπειτα περνάμε στην αστικοποίηση, αργότερα στην παγκοσμιοποίηση, μπαίνουν νέα στοιχεία στη γραφή…

Σε κάθε περίπτωση, η γραφή μας «πατά» στον τρόπο που τη διδαχτήκαμε από το σχολείο, όμως σταδιακά αποκτά το προσωπικό της στιλ, ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία μας, το κλίμα, τις συνθήκες… Στο σημείο αυτό, η γραφολόγος μου εξηγεί τον λόγο που παλιά ο περισσότερος κόσμος –πλην των φαρμακοποιών– δεν καταλάβαινε τις γραφές των γιατρών: «Καθώς παλαιόθεν οι γιατροί ήταν εξέχοντα μέλη της κοινωνίας, ήταν αυτοί που όριζαν το σώμα μας, δεν έπρεπε να έρχονται σε επαφή με τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, έπρεπε να κρατούν μια ωραία απόσταση, δεν χρειαζόταν να  γίνονται πολύ κατανοητοί. Η δυσνόητη γραφή, λοιπόν, ήταν μια δική τους “γλώσσα” που είχε αναπτυχθεί στο επαγγελματικό τους DNA για να βάζουν τα πράγματα στη θέση τους».

Η ΓΡΑΦΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΣΥΝΑΨΕΙΣ ΣΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ ΠΟΥ ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΤΟΥΣ.

Φτάνουμε, λοιπόν, στο σήμερα και στο γεγονός ότι δεν γράφουμε πια. «Αυτό πρέπει να αλλάξει», μου λέει η κ. Κουρκούλη. «Δεν μπορώ να υποτιμήσω την τεχνολογία, όμως η γραφή κάνει σπουδαία πράγματα στον εγκέφαλό μας, δημιουργεί συνάψεις που –ειδικά για τα παιδιά μας, τα οποία δεν γράφουν τόσο πλέον– είναι εξαιρετικά σημαντικές για την επιβίωση. Δεν πρέπει να αφήσουμε π.χ. να βγει η γραφή από τα σχολεία και να μπουν τα τάμπλετ. Ξέρεις πόσα παιδάκια βλέπω με δυσγραφικά στοιχεία; Αν δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά η κινητικότητα του χεριού, πώς θα λειτουργήσει το σώμα; Πώς θα σκαρφαλώσει το παιδί; Πώς θα κάνει τη γυμναστική του; Και αντίστροφα βεβαίως! Η ίδια η σκέψη μας εξελίσσεται μέσω της κινητικότητας του χεριού με τη γραφή».

Θες να μάθεις και τα off-the-record;

Όπως ίσως φαντάζεσαι, στο τέλος της συνέντευξης αρχίσαμε να δίνουμε γραπτά κείμενά μας στην κ. Κουρκούλη παρακαλώντας την για μια μίνι-ανάλυση, την οποία αρχικά αρνήθηκε να κάνει, χαρακτηρίζοντάς την «μπακαλίστικη» και εξηγώντας ότι αυτό κανονικά απαιτεί δουλειά πολλών ωρών. Τελικά, δεν μας χάλασε το χατίρι και –χωρίς να μας γνωρίζει προσωπικά– ανέφερε για τον καθέναν μας στοιχεία χαρακτήρα που ένας ψυχαναλυτής ίσως ήθελε μήνες για να διαπιστώσει.

Συμπέρασμα; Από την γραφολογία δεν μπορείς να κρυφτείς.