ΤΡΟΦΙΚΕΣ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ: ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΝΑ ΖΟΥΜΕ ΜΑΖΙ ΤΟΥΣ

Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερος κόσμος, αρχίζει να εξοικειώνεται με το θέμα των τροφικών αλλεργιών, τι πρέπει να προσέχει αν πάσχει είτε αυτός είτε κάποιο αγαπημένο του πρόσωπο αλλά και τι προβλέπει η σχετική νομοθεσία για την προστασία του.

Άλλωστε, σύμφωνα με τα αριθμητικά δεδομένα, πάνω από 4,5 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη, αντιμετωπίζουν πλέον κάποια τροφική αλλεργία ή δυσανεξία και ο αριθμός θα αυξηθεί. Για τον λόγο αυτό, η συνεχής ενημέρωση κι η ευαισθητοποίηση στα θέματα των αλλεργιών και των δυσανεξιών είναι καθοριστική.

Τι ακριβώς όμως είναι η τροφική αλλεργία και τι η δυσανεξία;

Η τροφική αλλεργία εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού αντιδρά σε συγκεκριμένα τρόφιμα. Μια πολύ μικρή ποσότητα ενός τροφίμου μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση στο άτομο που έχει υπερευαισθησία σε αυτό. Τις περισσότερες φορές, τα συμπτώματα είναι ήπια, κάποιο εξάνθημα ή κνησμός, όμως κάποιες φορές μπορεί να εμφανιστούν σοβαρότερα συμπτώματα, όπως έμετος, διάρροια, αναπνευστικός συριγμός και σπανιότερα αναφυλαξία (αναφυλακτικό σοκ), που είναι πολύ σοβαρή για την ζωή του ανθρώπου.

Η δυσανεξία στα τρόφιμα εμφανίζεται όταν έχουμε προβλήματα στην πέψη ορισμένων ουσιών, όπως η γλουτένη ή η λακτόζη, και προκαλεί τυμπανισμό, κράμπες στο στομάχι και διάρροια. Οι σοβαρότερες περιπτώσεις της δυσανεξίας στην γλουτένη αποτελούν το αυτοάνοσο νόσημα που ονομάζεται κοιλιοκάκη.

Πολλά άτομα δε γνωρίζουν ότι έχουν αλλεργία σε κάποιο τρόφιμο ή μπορεί να αντιδράσουν με αλλεργία ή δυσανεξία σε τρόφιμα που προηγουμένως κατανάλωναν χωρίς πρόβλημα.
Ο μόνος τρόπος για να διαχειριστούμε την κατάσταση είναι να αποφεύγουμε τα τρόφιμα που μας κάνουν να νοσούμε, ελέγχοντας τα συστατικά στις ετικέτες των προσυσκευασμένων τροφίμων. Σύμφωνα με την νομοθεσία της ΕΕ, υπάρχουν 14 ουσίες που μπορεί να προκαλέσουν αλλεργία ή δυσανεξία, οι οποίες πρέπει να αναγράφονται στον κατάλογο συστατικών των τροφίμων με ειδικό τρόπο (π.χ. έντονα γράμματα, διαφορετική γραμματοσειρά), ακόμη κι αν δεν αποτελούν βασικά συστατικά, αλλά υπάρχει και η παραμικρή υποψία παρουσίας τους (ίχνη) λόγω διασταυρούμενης επιμόλυνσης (ένδειξη ετικέτας: ενδέχεται να περιέχει). Η επιστημονική έρευνα πάνω στα αλλεργιογόνα συνεχίζει να εξελίσσεται, γεγονός που σημαίνει ότι ο κατάλογος μπορεί να ενημερώνεται ή να εμπλουτίζεται.

Στα μη προσυσκευασμένα τρόφιμα, σε χώρους μαζικής εστίασης ή όταν είναι να παραγγείλουμε φαγητό απ΄ έξω, οι υπεύθυνοι πρέπει να είναι σε θέση να μας παρέχουν τις απαραίτητες πληροφορίες είτε μέσω του μενού, είτε μέσω πινακίδων, είτε και προφορικά εφόσον υπάρχει γραπτή ενημέρωση (σε μενού, σε καταλόγους ή σε πινακίδες) για την ύπαρξη αλλεργιογόνων στα τρόφιμα.

Είναι πολύ σημαντικό να ενημερώνουμε τους υπεύθυνους των καταστημάτων αλλά και τους φίλους μας, την παρέα μας για τις τροφικές μας αλλεργίες. Κάποιες φορές βοηθά να δίνουμε παραδείγματα τροφών που μπορεί να μας προκαλέσουν αντίδραση για να καταλάβουν οι άλλοι την τροφική μας αλλεργία. Ακόμη, δεν υποθέτουμε ποτέ ότι ένα γεύμα είναι ασφαλές επειδή το είχαμε παραγγείλει στο παρελθόν γιατί η συνταγή, τα υλικά, ο μάγειρας ή το προσωπικό της κουζίνας μπορεί να έχουν αλλάξει. Τέλος, αν παρουσιαστεί οποιαδήποτε αλλεργική αντίδραση ή δυσάρεστη παρενέργεια μετά την κατανάλωση κάποιου τροφίμου, δε χάνουμε χρόνο και ζητάμε άμεσα ιατρική βοήθεια. Η γρήγορη ανταπόκριση μπορεί να είναι καθοριστική για την υγεία και την ασφάλειά μας.

Στην ιστοσελίδα της ευρωπαϊκής επικοινωνιακής εκστρατείας Safe2EatEU, που πραγματοποιείται από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), και στην Ελλάδα σε συνεργασία με τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ), μπορούμε να βρούμε περισσότερες πληροφορίες καθώς και πρακτικές οδηγίες για τα αλλεργιογόνα και την ασφάλεια των τροφίμων στην καθημερινότητά μας. Με τη σωστή επιστημονική ενημέρωση και λίγη προσοχή από την πλευρά μας, μπορούμε να απολαμβάνουμε και να χαιρόμαστε τα γεύματά μας με ασφάλεια, χωρίς αποκλεισμούς, όποιες κι αν είναι οι ανάγκες μας.