ΜΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟ ΠΩΣ ΘΑ ΓΕΡΑΣΕΙΣ

Μία εντυπωσιακή ανακάλυψη υπόσχεται ότι θα μπορούμε να εντοπίσουμε εγκαίρως ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση μέσα από μία εξέταση στο μάτι.

Ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που αρνούνται πεισματικά να «πιπιλήσουν» την αρχαία «καραμέλα» κατά την οποία «δεινόν τό γῆρας, οὐ γάρ ἔρχεται μόνον». Ναι, η γήρανση είναι αναπόφευκτη. Δεν είναι, όμως, και δεδομένη. Μια ματιά να ρίξετε γύρω σας (ενδεχομένως και εντός της οικίας σας), θα καταλάβετε τι εννοώ.

Προτιμώ, λοιπόν, να σκέφτομαι ότι το γήρας είναι κάτι που θέλω να βιώσω, κάνοντας παράλληλα ό,τι μπορώ από την πλευρά μου προκειμένου να παραμείνω υγιής γερνώντας. Δεν μπορώ να ορίσω το μέλλον, είναι όμως στο χέρι μου 2-3 πράγματα και αυτά κάνω, ώστε να περιορίσω τις δεινότητες που έρχονται με το πέρας των χρόνων.

Παράλληλα, χρησιμοποιώ ό,τι έχει να δώσει η ιατρική, η κοσμητική και η τεχνολογία, για ό,τι δεν μου αρέσει. Βασική προϋπόθεση, βέβαια, είναι να καταφέρνουμε να βρίσκουμε γιατρούς που τιμούν τον όρκο τους και τα χρόνια που αφιέρωσαν στις σπουδές τους, και να ενημερωνόμαστε για τις εξελίξεις.

Μια από τις πιο ευχάριστες εξελίξεις ανήκει σε επιστήμονες του McMaster University και του Ινστιτούτου Έρευνας για την Υγεία του Πληθυσμού (PHRI) του Καναδά. Διαπίστωσαν, λοιπόν, πως τα μικρά αιμοφόρα αγγεία που έχουμε στο μάτι, θα μπορούσαν να αποκαλύψουν σημαντικές ενδείξεις σχετικά με τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων ενός ατόμου και τον ρυθμό με τον οποίο γερνάει το άτομο αυτό βιολογικά.

Το μάτι μπορεί να μας δείξει τον τρόπο που θα γεράσουμε, υποστηρίζουν επιστήμονες. iStock

Πώς τα μάτια μας δείχνουν τι κάνει η γήρανση πάνω μας;

Επί του παρόντος, η αξιολόγηση ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία (π.χ. καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια και άνοια), απαιτεί πολλαπλές εξετάσεις. Σύμφωνα, όμως, με τη δημοσίευση της μελέτης στο Science Advances, οι σαρώσεις αμφιβληστροειδούς μπορεί να γίνουν ένας απλός, μη επεμβατικός τρόπος για την αξιολόγηση της αγγειακής υγείας και της διαδικασίας γήρανσης του σώματος.

ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΑ ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΜΙΚΡΑ ΑΓΓΕΙΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ. ΑΡΑ, ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΤΙ ΝΑ ΑΝΙΧΝΕΥΟΥΜΕ ΕΓΚΑΙΡΩΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ.

«Αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την έγκαιρη ανίχνευση προβλημάτων υγείας και την πιο αποτελεσματική προληπτική φροντίδα», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης, με την επικεφαλής Marie Pigeyre, η οποία είναι και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου McMaster, να εξηγεί στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου πως «συνδέοντας τις σαρώσεις αμφιβληστροειδούς, τη γενετική και τους βιοδείκτες αίματος, αποκαλύψαμε μοριακές οδούς που βοηθούν στην εξήγηση του πώς η γήρανση επηρεάζει το αγγειακό σύστημα. Το μάτι παρέχει μια μοναδική, μη επεμβατική εικόνα του κυκλοφορικού συστήματος του σώματος. Οι αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς συχνά αντικατοπτρίζουν τις αλλαγές που συμβαίνουν σε όλα τα μικρά αγγεία του σώματος».

Σαρώσεις στον αμφιβληστροειδή φαίνεται να μπορούν να εντοπίσουν εγκαίρως ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση. iStock

Για τη διεξαγωγή της μελέτης, οι ερευνητές συνδύασαν σαρώσεις αμφιβληστροειδούς, γενετικά δεδομένα και αναλύσεις δειγμάτων αίματος από περισσότερους από 74.000 συμμετέχοντες, σε τέσσερα μεγάλα ερευνητικά έργα: την Καναδική Διαχρονική Μελέτη για τη Γήρανση (CLSA), τη Μελέτη Ελέγχου και Έρευνας Γενετικής του Διαβήτη Tayside (GoDARTS), τη Βιολογική Τράπεζα του Ηνωμένου Βασιλείου (UKBB) και τη μελέτη PHRI Prospective Urban Rural Epidemiological (PURE).

Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι άτομα με απλούστερα, λιγότερο διακλαδισμένα αιμοφόρα αγγεία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και εμφάνισαν σημάδια βιολογικής γήρανσης, όπως υψηλότερη φλεγμονή και μικρότερη διάρκεια ζωής.

Μια άλλη σημαντική πτυχή της μελέτης προήλθε από την ανασκόπηση βιοδεικτών αίματος και γενετικών δεδομένων. Μέσω αυτής, οι ερευνητές αποκάλυψαν όχι μόνο συσχετίσεις, αλλά και πιθανές βιολογικές αιτίες πίσω από τις αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία του ματιού.

Αυτό τους βοήθησε να εντοπίσουν συγκεκριμένες πρωτεΐνες που μπορεί να οδηγήσουν στη γήρανση και τις ασθένειες και που θα μπορούσαν να είναι πιθανοί στόχοι για μελλοντικά φάρμακα.

«Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν πιθανούς στόχους φαρμάκων για την επιβράδυνση της αγγειακής γήρανσης, τη μείωση του βάρους των καρδιαγγειακών παθήσεων και, τελικά, τη βελτίωση της διάρκειας ζωής», κατέληξε η Pigeyre.