MARIA-CHRISTINA HARPER: ΟΤΑΝ Η ΕΝΣΥΝΕΙΔΗΤΟΤΗΤΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ

Το ταξίδι της Maria-Christina Harper στην ενσυνειδητότητα αποκρυσταλλώνεται στις νότες ενός νέου μουσικού άλμπουμ, που παντρεύει το mindfulness με τη spiritual jazz.

Όταν πρωτάκουσα το όνομα της Maria-Christina Harper, ομολογώ ότι δεν γνώριζα τις ελληνικές καταβολές της. Ούτε κατάλαβα αμέσως ότι το αγγλόφωνο αυτό επώνυμο εκφράζει ουσιαστικά την ιδιότητά της: αρπίστρια. «Είναι όνομα από συνειδητή επιλογή», μου λέει όταν τη ρωτάω σχετικά. «Αντιπροσωπεύει τη μουσική ταυτότητα που προέκυψε μέσα από την καλλιτεχνική μου εξέλιξη».

Για να τη συστήσω πιο ολοκληρωμένα σε όποιον μπορεί να μην τη γνωρίζει, η Maria-Christina Harper είναι ηλεκτρική τζαζ αρπίστρια και συνθέτρια. Μαζί με τον ντράμερ Evan Jenkins και τη σαξοφωνίστρια Josephine Davies απαρτίζουν το Harper Trio.

Η ίδια υπογράφει τις συνθέσεις στο νέο τους, δεύτερο κατά σειρά άλμπουμ, που έχει τίτλο «Dialogue of Thoughts». Το περιγράφει ως το ημερολόγιο της ενσυνειδητότητάς της, «το ανήσυχο ηχοτοπίο του αντικατοπτρίζει την προσπάθεια να βρω την ηρεμία μέσω του διαλογισμού». Κάπως έτσι το mindfulness συναντά τη spiritual jazz – και η Maria-Christina Harper είναι η πλέον αρμόδια να μας ξεναγήσει στο ταξίδι της δημιουργίας του και στην προσωπική διαδρομή που την οδήγησε στη σημερινή της βάση, το Λονδίνο.

H Maria-Christina Harper. © Alexandros Adam

– Τι σε οδήγησε να μετατρέψεις μια εσωτερική διαδικασία όπως η ενσυνειδητότητα σε μουσικό έργο;

Ό,τι έχω κάνει, ειδικά ό,τι έχω ηχογραφήσει και έχει πάρει τη μορφή άλμπουμ, πάντα βασιζόταν στο τι ένιωθα και σε ποια ψυχολογική κατάσταση βρισκόμουν την εκάστοτε περίοδο. Η διαφορά είναι ότι, με το πέρασμα των χρόνων, είναι πλέον πολύ πιο συνειδητή και καθημερινή η ενασχόληση με την προσωπική μου εξέλιξη μέσω διαλογισμού, περισυλλογής και αναπνοών. Αναπόφευκτα, αυτά μεταφέρθηκαν και στους ήχους.

– Πότε ξεκίνησε η δική σου διαδρομή προς την ενσυνειδητότητα; Υπήρξε κάποιο γεγονός που σε ώθησε να στραφείς προς τον διαλογισμό;

Από πάντα, μάλλον. Χάρη στους γονείς μου και την ευρύτερη οικογένειά μου, η φιλοσοφία, η προσωπική εξέλιξη, ο σεβασμός, η αγάπη και η υπομονή ήταν έννοιες που υπήρχαν στην καθημερινότητά μου και σίγουρα εντυπώθηκαν πάνω μου.

ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ ΜΕ ΒΟΗΘΑΕΙ ΝΑ ΜΕΝΩ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΜΕ ΒΟΗΘΑΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΩ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ, ΕΙΤΕ ΕΠΕΙΔΗ ΠΕΡΝΑΩ ΩΡΑΙΑ, ΕΙΤΕ ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΜΟΥ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΩ ΔΕΥΤΕΡΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ.

Η πιο σοβαρή μου στροφή προς την ενσυνειδητότητα έγινε όταν έκανα το μεταπτυχιακό μου στη μουσικοθεραπεία. Εκεί συνυπήρχαν τα μαθήματα ψυχολογίας, ψυχιατρικής και ελεύθερου αυτοσχεδιασμού, ενώ παράλληλα ξεκίνησα ομαδική και προσωπική θεραπεία. Εκείνα τα δύο χρόνια υπήρξαν καταλυτικά και σιγά-σιγά φτάνω στο σήμερα.

Από αριστερά: Josephine Davies, Maria-Christina Harper και Evan Jenkins. © Konstantinos Arvanitakis

– Στο κομμάτι «Madness while Trying to Meditate» καταγράφεις την εσωτερική μάχη του μυαλού κατά τον διαλογισμό. Ποια είναι η δική σου προσωπική δυσκολία σε αυτή τη διαδικασία;

Περιγράφω τις στιγμές που νιώθω ότι θέλω να ηρεμήσω το μυαλό μου και να κάνω το σώμα μου να ανταποκριθεί θετικά στην ακινησία, αλλά δεν τα καταφέρνω. Γενικότερα, υπάρχει μία υποσυνείδητη άρνηση –σε επίπεδο κυτταρικής μνήμης– να βγω από τη ζώνη άνεσης. Χρειάζεται δύναμη και αυτοπειθαρχία, όπως σε οτιδήποτε θέλεις να γίνει μέρος της καθημερινότητάς σου και να γίνεσαι όλο και καλύτερος, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για τον καθένα.

– Μέσα σε ένα δημιουργικό πρόγραμμα που φαντάζομαι ότι θα είναι απαιτητικό, τι σε βοηθά περισσότερο να επιστρέφεις στο παρόν;

Το παρόν και μόνο σαν έννοια είναι πολύ ενδιαφέρον. Οτιδήποτε με βοηθάει να μένω συγκεντρωμένη με βοηθάει να επιστρέψω στο παρόν, είτε επειδή περνάω ωραία, είτε επειδή μου εξασκεί τον εγκέφαλο και δεν μου επιτρέπει να κάνω δεύτερες σκέψεις. Αυτά είναι ο καθοδηγούμενος διαλογισμός, το διάβασμα, η εκμάθηση ξένης γλώσσας και τα επιτραπέζια παιχνίδια.

Η Maria-Christina Harper σπούδασε κλασική ορχηστρική άρπα σε μεταπτυχιακό επίπεδο στη Βασιλική Ακαδημία του Λονδίνου. © Steven Cropper

– Στο άλμπουμ ακούμε για πρώτη φορά φωνές και mantras από αρχαία ελληνικά κείμενα. Τι σε γοητεύει σε αυτά και πώς συνδέονται με τη δική σου καθημερινή πρακτική;

Έχουμε στα χέρια μας κείμενα –αρχαία και σύγχρονα– από ανθρώπους που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους προκειμένου να βρουν απαντήσεις σε υπαρξιακά ζητήματα. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν δημιουργήσει μεθόδους μέσω των οποίων μπορεί κανείς να πορευτεί πιο συνειδητά στη ζωή και ίσως να βρει κάτι που ψάχνει στην αναζήτησή του.

Μέσα από τη δική μου πορεία αναζήτησης, έχω νιώσει τη δύναμη των mantras και της επανάληψης των θετικών σκέψεων και φράσεων. Υπάρχει μια δύναμη στα αρχαία μνημεία και στα αρχαία αυτά κείμενα, και ήθελα να δοκιμάσω σημεία από τους Ορφικούς Ύμνους και τα Δελφικά Παραγγέλματα στη μουσική μου.

– Υπάρχει κάποιο mantra που λειτουργεί για σένα ως σταθερός οδηγός;

Εστιάζω σε κάποια πιο σταθερά και κάθε τόσο προσθέτω κάτι στο οποίο θέλω να εστιάσω περισσότερο για κάποιο διάστημα. Παρατηρώ τον τελευταίο καιρό ότι προσπαθώ να εστιάσω στο τώρα.

ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΜΕ ΚΕΡΔΙΣΑΝ ΤΑ ΞΕΚΑΘΑΡΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΟΡΙΑ, Η ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ, Η ΕΥΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ Ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ, ΤΟ ΥΨΗΛΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΣΕ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ.

– Η ηλεκτρική τζαζ άρπα είναι ένα όργανο που δεν γνωρίζουν πολλοί. Τι ήταν αυτό που σε τράβηξε αρχικά και τι σε κάνει να συνεχίζεις να το εξερευνάς;

Ο λόγος που με τράβηξε αρχικά η άρπα είναι ο ήχος της και ο απόηχος που αφήνει. Δεν έχει ήχο επιθετικό κατά βάση, αλλά έναν ήχο που απλώνεται και διατηρείται. Μου αρέσει και οπτικά, κυρίως επειδή είναι διαμπερής και μπορείς να δεις ανάμεσα από τις χορδές. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια συνεχίζει να με ενδιαφέρει, γιατί έχει ακόμα πολύ «χώρο» προς αναζήτηση. Ελάχιστοι πειραματίζονται με αυτό το μουσικό όργανο.

Το Harper Trio επί το έργον. © Steven Cropper

– Ως δημιουργός με ελληνικές και αιγυπτιώτικες ρίζες που ζει στο Λονδίνο, ποια στοιχεία της ταυτότητάς σου νιώθεις ότι έχουν διαμορφώσει περισσότερο τον μουσικό σου κόσμο;

Έχοντας μεγαλώσει με ήχους, μυρωδιές, ιστορίες και παραδόσεις και από την Ανατολή και από τη Δύση, θα έλεγα ότι αυτή η έκθεση δημιουργεί ένα άνοιγμα στον τρόπο σκέψης και κατανόησης της ζωής. Αυτό πιστεύω ότι συμβάλλει στον τρόπο που προσεγγίζω τη μουσική με πιο συνθετικό τρόπο, φαινομενικά ενώνοντας κόσμους που για εμένα όμως είναι ένας: ο δικός μου κόσμος.

– Πώς βρέθηκες στο Λονδίνο;

Είχα μια υποτροφία από τη Βασιλική Ακαδημία του Λονδίνου για να σπουδάσω κλασική ορχηστρική άρπα σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Με κέρδισε και μου ταίριαξε στην πόλη αυτή η ευγένεια των ανθρώπων, τα ξεκάθαρα επαγγελματικά και προσωπικά όρια, η πολυπολιτισμικότητα, ο σεβασμός στους ανθρώπους από όλα τα μέρη του πλανήτη και το υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο που μεταφράζεται και σε επάγγελμα.

Η ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΜΟΥ ΕΔΩΣΕ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΩ ΤΙ ΘΕΛΩ ΝΑ ΕΠΙΤΡΕΨΩ ΣΤΟΝ ΚΑΘΕ ΤΟΠΟ ΝΑ ΑΦΗΣΕΙ ΩΣ ΣΗΜΑΔΙ ΠΑΝΩ ΜΟΥ.

– Τι σου δίνει αυτή η πόλη και τι σου ζητά;

Με ξεκουράζει ο τρόπος που έχουν στήσει κοινωνικά κάποια πράγματα, ενώ σε επαγγελματικό επίπεδο μου δίνει συνεχώς ευκαιρίες να εμπνέομαι και να προχωράω. Ταυτόχρονα, επειδή είναι μια τεράστια πόλη, είναι απαραίτητο για εμένα να αναζητώ το χώμα, τη φύση και την ηρεμία προκειμένου να ζω ισορροπημένα.

Το εξώφυλλο του άλμπουμ «Dialogue of Thoughts». © Konstantinos Arvanitakis

– Πώς βιώνεις την απόσταση από την Ελλάδα; Σε επηρεάζει συναισθηματικά ή δημιουργικά;

Θεωρώ ότι παρά την όποια δυσκολία μπορεί να προκαλέσει η απόσταση, ταυτόχρονα είναι εξαιρετική πηγή εσωτερικού συλλογισμού και αναπροσδιορισμού προτεραιοτήτων. Παρατηρώ ότι όσο περνάει ο καιρός, μου λείπουν περισσότερο οι άνθρωποι, όχι τόσο το μέρος. Μέσα από αυτή την εσωτερική αντίθεση (μου αρέσει η κίνηση, αλλά και ο συνεχόμενος χρόνος σε έναν τόπο) βρίσκομαι συχνά σε φορτισμένο συναισθηματικά επίπεδο, το οποίο το παρατηρώ και το μετατρέπω σε μουσική, λέξεις και εικόνες.

– Υπάρχει κάτι που έμαθες στο εξωτερικό, αλλά ίσως δεν θα είχες ανακαλύψει αν είχες μείνει στην Ελλάδα;

Καταρχήν, έμαθα να είμαι ευγνώμων για όλα και επίσης να είμαι καλύτερη οδηγός. Η απόσταση μου έδωσε τη δυνατότητα να αποφασίσω τι θέλω να επιτρέψω στον κάθε τόπο να αφήσει ως σημάδι πάνω μου, είτε είναι η Αγγλία είτε η Ελλάδα.

Το πρώτο άλμπουμ της Maria-Christina Harper με το τρίο της κυκλοφόρησε το 2023, με τίτλο «Passing By». © Tatiana Gorilowski

– Το κομμάτι «Quiet Mind» αποτυπώνει ηχητικά την πολυπόθητη ηρεμία του νου. Θυμάσαι μια χαρακτηριστική φάση στη ζωή σου που να ένιωσες πραγματικά αυτή την ηρεμία του μυαλού;

Υπάρχουν στιγμές στη ζωή μου που είχα αυτή την αίσθηση, ειδικά ως παιδί. Ως ενήλικας, θα έλεγα ότι μέσω του διαλογισμού, της μουσικής, της φύσης –ειδικά αν έχει το στοιχείο του νερού– και του διαβάσματος συγκεκριμένων βιβλίων έχω κάποιες στιγμές μία παρόμοια αίσθηση.

– Ποια ήταν η τελευταία στιγμή στην καθημερινότητά σου που σου θύμισε γιατί αγαπάς αυτό που κάνεις;

Με συγκινεί όταν παίζω ένα κομμάτι, επικοινωνώ την ιστορία πίσω από τη σύνθεση και μετά γνωρίζω ανθρώπους από το κοινό και συζητάμε για την παρόμοια εμπειρία που μπορεί να έχουμε. Υπάρχει ένας κοινός τόπος που σε κάνει να αντιλαμβάνεσαι πόσο κοντά είμαστε ο ένας με τον άλλον και πόσο έχουμε τις ίδιες βασικές ανάγκες, απλώς ο καθένας το εκφράζει ενδεχομένως διαφορετικά ανάλογα με τα βιώματα και την αντίληψή του.