ΤΙ ΛΕΝΕ Ο BARTENDER ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΤΟ ΠΟΥ ΠΙΝΕΙΣ

Αν έχεις νιώσει έστω και μία φορά ότι ο bartender σε κρίνει από το ποτό που παρήγγειλες, μάλλον δεν κάνεις λάθος. Για εκείνον –και όχι μόνο– η επιλογή σου είναι κάτι σαν μίνι ψυχογράφημα. Πώς τη μεταφράζουν οι άνθρωποι πίσω από την μπάρα, αλλά και οι επιστήμονες;  

Σε περίπτωση που έχεις αναρωτηθεί έστω και μία φορά αν ο bartender σε «κόβει» από το ποτό που παρήγγειλες, η απάντηση είναι ξεκάθαρα «ναι». Το ίδιο κάνει και ο barista. Δεν μιλάμε για προκατάληψη αλλά για πραγματικά γεγονότα, που γνωρίζει καλά όποιος έχει περάσει από την εστίαση.

Στα νιάτα μου, ταυτόχρονα με τους καφέδες έφτιαχνα στο κεφάλι μου και το πιθανό προφίλ των πελατών. Γύρω στα 20, είχα κριθεί και ως πελάτης για το τότε αγαπημένο μου ποτό, το πασίγνωστο λικέρ με γεύση καφέ από το Μεξικό, με χυμό λεμόνι. «Ρε φίλε, συγγνώμη» είχε πει ο σερβιτόρος, «αλλά ο barman ρωτά αν έχεις κόψιμο και το παρήγγειλες».

Ανενημέρωτος ο μπάρμαν, ανενημέρωτος τότε κι εγώ. Το γιατροσόφι «καφές-λεμόνι» για τη διάρροια είναι μύθος, ωστόσο είναι αλήθεια πως το τι πίνεις μπορεί να σε χαρακτηρίσει. Θα πει κάτι για σένα, εύστοχο ή και όχι. Για τους ανθρώπους πίσω από την μπάρα, η παραγγελία σου είναι ένα μίνι ψυχογράφημα. Όμως και για τους ερευνητές ψυχολογίας, κάτι υποδηλώνει για την προσωπικότητά σου.

Τι σκέφτεται για σένα ο bartender

Βρίσκω στο ίντερνετ διάφορα άρθρα όπου bartenders με χρόνια εμπειρίας περιγράφουν (με χιουμοριστική διάθεση) πώς η παραγγελία είναι η πρώτη ένδειξη για το τι άνθρωπο έχουν απέναντί τους, αν θέλει να περάσει χαλαρά ή έχει μεγάλα κέφια, αν είναι λάτρης ή ειδήμων του αλκοόλ, ή αν ακολουθεί απλώς τις τάσεις.

Για τους ανθρώπους πίσω από την μπάρα, η παραγγελία σου είναι ένα μίνι ψυχογράφημα. Pexels Antoni Shkraba

Διαβάζω κάπου ότι ένα Old Fashioned ή Negroni δείχνει πως το άτομο «ξέρει τι του αρέσει» και εκτιμά τα κλασικά· είναι τύπος που θέλει ισορροπία και δεν ψάχνει εντυπωσιασμούς. Αντιθέτως, οι παραγγελίες πιο ευφάνταστων, πολύχρωμων cocktails (τύπου signature ή της μόδας) δείχνουν άνθρωπο ανοιχτό σε νέες εμπειρίες, πρόθυμο να δοκιμάσει κάτι καινούργιο και, φυσικά, να το ποστάρει στα social media.

Ενδιαφέρον έχει η επιλογή ενός ποτηριού κρασί σε cocktail bar, που ίσως μαρτυρά αυτοπεποίθηση, ένα «ξέρω τι θέλω κι ας είναι εκτός concept». Και φυσικά το «τι μου προτείνεις;» δείχνει άνθρωπο τελείως αναποφάσιστο ή τολμηρό, που θέλει να εξερευνά το άγνωστο.

Πώς βλέπουν 7 συνήθεις επιλογές

Έπεσα σε δύο άρθρα στα The Takeout και Food Republic και ξεδιάλεξα επτά ποτά που ξέρω (ή έμαθα) ότι τα θέλει ο κόσμος, όχι απαραιτήτως και ο άνθρωπος που τα ετοιμάζει.

Cosmopolitan

Το Cosmopolitan είναι coctail με υπόσταση. «Όταν κάποιος το παραγγέλνει, ξέρω ότι θέλει αυτόν τον συνδυασμό του sexy, του σίγουρου και του fun», λέει η bartender Amby Estevez. «Είναι κομψό, στιλάτο και πάντα αφήνει να αιωρείται μια σύνδεση με το Sex and the City». Για άλλους «φωνάζει» κοινωνικότητα, είναι δυνατό, παιχνιδιάρικο και δείχνει άνθρωπο αποφασισμένο για τρελή βραδιά.

To Cosmopolitan είναι κομψό, στιλάτο και πάντα αφήνει να αιωρείται μια σύνδεση με το Sex and the City. iStock

Mojito

Οι πελάτες το λατρεύουν, οι bartender το μισούν. Δημοφιλές ήδη από τον 19ο αιώνα, όταν οι ταξιδιώτες το ανακάλυπταν στην Κούβα, το mojito παραμένει σταθερή προτίμηση μέχρι σήμερα, όσο και διαχρονικό βάσανο για την πολύπλοκη παρασκευή του. «Ένα-δύο mojitos δεν είναι θέμα. Αλλά μόλις το δουν οι άλλοι, γίνεσαι μηχάνημα παραγωγής mojito, και μπορεί να κρατήσει ώρες». Δεν είναι τυχαίο ότι κάποιοι bartenders λένε ψέματα πως τελείωσε η φρέσκια μέντα.

Old Fashioned και Negroni

Τα κλασικά, δυνατά κοκτέιλ έχουν φανατικούς πιστούς. «Όποιος παραγγέλνει Negroni ξέρει τι θέλει και δεν κοιτάζει τον κατάλογο δεύτερη φορά», λέει η Estevez, εξηγώντας πως το πικρό και έντονο ποτό είναι για ανθρώπους αποφασιστικούς. Το ίδιο και με το Old Fashioned, μια επιλογή για όσους και όσες ξέρουν ότι τα κλασικά δεν θα σε απογοητεύσουν ποτέ.

Old Fashioned και Negroni είναι επιλογές για όσους και όσες ξέρουν ότι τα κλασικά δεν θα σε απογοητεύσουν ποτέ. Unsplash Drew Beamer

Espresso Martini και Aperol Spritz

Ήξερα ότι τα Spritz τα αγαπάμε, τα πίνουμε παντού και τα έχουμε ποστάρει στα προφίλ μας. Για το Espresso Martini, με διαβεβαίωσε φίλη πως, ναι, είναι κι αυτό τάση. Κάποιοι bartender είναι καχύποπτοι με επιλογές βασισμένες στις τάσεις, μπορεί να σκεφτούν «ένας ακόμη που ακολουθεί τη μάζα». Άλλοι το βρίσκουν ένδειξη μιας καθολικής συμφωνίας στο τι μας αρέσει.

Το Espresso Martini συνδυάζει τη χαλαρότητα του αλκοόλ με το μπουστάρισμα του καφέ. iStock

Ξηρό ροζέ

Ένα ποτήρι ροζέ δείχνει προτίμηση για ευκολία και καλή διάθεση χωρίς πολλή σκέψη. Σύμφωνα με κάποιους bartenders, όσοι το επιλέγουν είναι κοινωνικοί και χαλαροί, θέλουν να περάσουν καλά και όχι να αναλύσουν τι βρίσκεται στο ποτήρι τους. Και κάποιες φορές, είναι ό,τι ακριβώς χρειάζεται μια έξοδος.

Τι λέει η επιστήμη για το ποτό σου

Δεν είναι μόνο οι bartenders που βγάζουν συμπεράσματα από το ποτό σου και τη σχέση σου με το αλκοόλ. Τα τελευταία χρόνια, αρκετές ψυχολογικές έρευνες έχουν προσπαθήσει να ανακαλύψουν συσχετίσεις ανάμεσα στην προσωπικότητα και τις επιλογές στο αλκοόλ.

Μελέτες βασισμένες στο μοντέλο της Μεγάλης Πεντάδας των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας (Big Five) έχουν δείξει ότι άτομα με έντονη εξωστρέφεια και χαμηλή ευσυνειδησία γίνονται ευκολότερα βαριά ποτήρια. Αντιθέτως, υψηλή συνεργατικότητα/καλή προαίρεση και χαμηλότερη δεκτικότητα σε νέες εμπειρίες φαίνεται να λειτουργούν ανασταλτικά στην κατανάλωση αλκοόλ. Μια νορβηγική έρευνα βρήκε ότι το κρασί συνδέεται με την ευσυνειδησία, εξηγώντας εν μέρει γιατί όσοι το επιλέγουν εμφανίζονται στατιστικά πιο υγιείς, σε σχέση με καταναλωτές άλλων τύπων αλκοόλ.

Έρευνες συνδέουν το κρασί με το χαρακτηριστικό της ευσυνειδησίας. Pexels Polina Kovaleva

Αντίστοιχα, έρευνα του ψυχολόγου Peter K. Jonason, σε δείγμα 1.232 ατόμων, έδειξε ότι η επιλογή ποτού αλλά και ο χώρος κατανάλωσης, στο σπίτι, σε μπαρ ή άλλη έξοδο, σχετίζονται με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Οι λάτρεις της μπίρας και του κρασιού εμφάνισαν υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή, ενώ όσοι προτιμούν δυνατά ποτά σε μπαρ έχουν υψηλότερα σκορ στην εξωστρέφεια.

Τέλος, η έρευνα δείχνει πως πρόκειται για φαινόμενο πολυπαραγοντικό. Η ευαισθησία στη γεύση, η παρορμητικότητα, η ανάγκη για έντονες εμπειρίες και η σύνδεση που νιώθουμε ως καταναλωτές με ένα προϊόν επηρεάζουν όχι μόνο το τι, αλλά και το πού και πώς πίνουμε. Κοντολογίς, το ποτό δεν είναι ούτε τεστ προσωπικότητας, ούτε και εντελώς τυχαία επιλογή. Αν μη τι άλλο, δίνει στον bartender (ή και στους διπλανούς στην μπάρα) υλικό για αυθαίρετα συμπεράσματα.