ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΚΙ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ, ΑΠΟ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΡΟΣ ΓΥΝΑΙΚΑ

Τι θα έγραφες σε μια γυναίκα που επηρέασε καθοριστικά τη ζωή και τη σκέψη σου; Αυτό το ερώτημα στάθηκε αφορμή για το βιβλίο «Οι Γυναίκες προς την Ανθρωπότητα – Ιστορίες Επιβίωσης και Επιτυχίας», της Ελισάβετ Φιλιππούλη. Με μια προτροπή προς κάθε αναγνώστρια: να διεκδικεί άφοβα τα δικαιώματα και τους στόχους της.

Δυο λόγια για το νέο βιβλίο της Ελισάβετ Φιλιππούλη, με τίτλο «Οι γυναίκες προς την ανθρωπότητα», που μόλις κυκλοφόρησε σε ελληνική έκδοση και μου άρεσε πολύ. Τι υποδηλώνει ο τίτλος του; Οι γυναίκες ανοίγονται στον κόσμο, δεν κρύβονται, δεν διαβιούν μόνο ιδιωτικά, αρνούνται τον ετεροκαθορισμό, μιλούν δυνατά και συνομιλούν ανοιχτά.

Τριανταοκτώ γυναίκες αναγνωρισμένες στον χώρο τους, προερχόμενες από διαφορετικές γενιές, ηπείρους, χώρες, κοινωνικό και επαγγελματικό υπόβαθρο, γράφουν μια επιστολή σε κάποια άλλη γυναίκα που επηρέασε καθοριστικά τη ζωή και τη σκέψη τους.

Πολλές από τις επιστολές γίνονται αφορμή για εκ βαθέων προσωπικές εξομολογήσεις και συγκλονιστικές αυτοαποκαλύψεις. Η Έλεν Λανκούζε Τ. Ουαϊσούα από την Ουγκάντα, εκτελεστική διευθύντρια της MKO Rape Hurts Foundation, δεν φοβάται να περιγράψει λιτά και ευθύβολα, χωρίς ίχνος μελοδραματισμού, την συντριπτική εμπειρία του βιασμού της από ενήλικα άνδρα-προστάτη, σε ηλικία έντεκα ετών. Παρά το ανεξίτηλο τραύμα, εκείνη κατόρθωσε να μετατρέψει το ατομικό βίωμα σε συλλογική δράση, αφιερώνοντας τη ζωή της στην προστασία γυναικών και παιδιών θυμάτων σεξουαλικής βίας.

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΟΙΤΑΖΟΥΝ Η ΜΙΑ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΔΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ.

Η συγγραφέας Άναμπελ Κάρμελ εξομολογείται για το πώς μετά τον αιφνίδιο θάνατο της μόλις δεκατριών εβδομάδων κόρης της παθιάστηκε με τη σωστή διατροφή των παιδιών και έγινε η νούμερο ένα συγγραφέας παιδικής διατροφής στη Βρετανία.

«Οι Γυναίκες προς την Ανθρωπότητα» και το νήμα που τις συνδέει

Το βιογραφικό περιεχόμενο γίνεται γρήγορα οικείο, καθώς όλες καταγράφουν με ειλικρίνεια την ανθρώπινη συνθήκη: προβληματικές σχέσεις με δύσκολες μητέρες, σαρωτικές κοινωνικές αλλαγές, απώλειες, διλήμματα, επιθυμίες, αλλά και εύνοια της τύχης.

Ανεξάρτητα από την καταγωγή ή την προέλευση, έχεις την αίσθηση ότι υπάρχει ένα κοινό νήμα που συνδέει τις ιστορίες τους, όπως όλων των γυναικών που έδωσαν και εξακολουθούν να δίνουν τις μάχες τους απέναντι σε εσωτερικευμένα και πραγματικά εμπόδια διά μέσου των αιώνων. Μαθαίνεις πολλά που δεν ήξερες, συγκινείσαι, γελάς, σκέφτεσαι.

Οι γυναίκες προς την ανθρωπότητα
H Ελισάβετ Φιλιππούλη, με την αγγλική έκδοση του βιβλίου της.

Οι επιστολές λειτουργούν σαν πολλαπλασιαστής αντανακλάσεων. Οι γυναίκες κοιτάζουν η μια την άλλη και αναγνωρίζουν δικές τους αλήθειες. Μου άρεσε πολύ η ιδέα των επιστολών, γιατί υπονοεί τη συσχετική δύναμη της ανθρώπινης ύπαρξης. Αυτό που λένε όλες είναι: Σου απευθύνομαι, σε ευχαριστώ που υπάρχεις για μένα, οι ιστορίες μας συναντιούνται, αναγνωρίζω τον δεσμό μας. Κανείς δεν μπορεί να υπάρξει μόνος του, ούτε υπάρχει παρθενογένεση.

Μέσα στη ροή του αφηγηματικού λόγου υπάρχουν ντοκουμέντα και πληροφορίες για την πραγματικότητα σε καυτές περιοχές του κόσμου, όπως η Αφρική, το Πακιστάν, η Μέση Ανατολή, αλλά αυτό που κυρίως κρατά το ενδιαφέρον από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα είναι η υποκειμενική ματιά των συγγραφέων για τη διαδρομή τους. Το δικό τους βλέμμα, η διαδικασία της μετάβασης τους από αυτό που ήταν σε αυτό που γίνονται ή έγιναν ή κατάφεραν να γίνουν. Οι ιστορίες τους είναι μια κατάφαση στη ζωή.

ΚΑΘΕ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ –ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΥΠΑΡΞΗ– ΑΛΛΑ ΟΛΕΣ ΜΑΖΙ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ ΜΙΑ ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΟΛΟΤΗΤΑ.

Το «Οι γυναίκες προς την ανθρωπότητα» είναι ένα από τα βιβλία που θα ήθελα να διαβάσει αργότερα η κόρη μου και οι φίλες της, όπως και όλες οι νέες γυναίκες, για να καταλάβουν πως όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά, πως ακόμη και μια μάχη που φαίνεται χαμένη μπορεί να είναι κερδισμένη.

Όπως γράφει η Παλαιστίνια ηθοποιός, σκηνοθέτης και δραματουργός Ιμάν Αούν στην κόρη της: «Τώρα περισσότερο από ποτέ, σου λέω να αντιμετωπίζεις τη ζωή σαν να είναι ένα έργο που το γράφεις εσύ, όχι που απλώς παίζεις σε αυτό. Διατήρησε το όραμά σου σαφές, τον εγκέφαλό σου ζωντανό και πάντα να ακούς την καρδιά σου. Η ζωή είναι ένα δώρο που πρέπει να προστατεύουμε». Ασφαλώς δεν απευθύνεται μόνο στην κόρη της, αλλά σε όλες τις κόρες που θέλουν να αφήσουν το ίχνος τους στον κόσμο.

Η εμπνεύστρια του βιβλίου

Κάθε επιστολή είναι αυτοτελής –όπως και κάθε ανθρώπινη ύπαρξη– αλλά όλες μαζί συνιστούν μια νοηματική ολότητα. Αυτό ασφαλώς δεν είναι τυχαίο. Η Ελισάβετ Φιλιππούλη, το γενεσιουργό μυαλό πίσω από το βιβλίο, ένωσε τις φωνές όλων αυτών των γυναικών μαζί με τη δική της. Το 2018 ανακοινώθηκε από την Unesco η πλατφόρμα Athena40, την οποία η Ελισάβετ οραματίστηκε και δημιούργησε με σκοπό να συνεισφέρει αποτελεσματικά στην προώθηση γυναικών σε περισσότερες θέσεις εξουσίας και να εκπαιδεύσει νέες γυναίκες ώστε να μη φοβούνται την ανάληψη νέων απαιτητικών ρόλων στην παγκόσμια σκακιέρα της οικονομίας και της κοινωνίας.

Γνωρίζω από πρώτο χέρι το πάθος και την πίστη της σε αυτό τον σκοπό, την ενσυναίσθηση απέναντι σε γυναίκες και άντρες που μοιράζονται τις ίδιες αξίες, και τη σταθερή επιμονή της σε αυτό το μακρύ –ακόμη– ταξίδι. Όποιος διαβάσει τη δική της επιστολή, που απευθύνεται σε όλες τις γυναίκες, θα το συναισθανθεί.

Θέματα που συγκλονίζουν

Η βραβευμένη (αγαπητή και στην Ελλάδα) Τουρκάλα μυθιστοριογράφος Ελίφ Σαφάκ γράφει στη πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας Τζασίντα Άρντερν για τα στερεότυπα που έσπασε.

Η δημοσιογράφος του BBC Τζουν Σάρπονγκ στη διάσημη σχεδιάστρια μόδας Νταϊάν φον Φίρστενμπεργκ, για τη δύναμη της θηλυκότητας της.

Η ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των προσφύγων Μπάσμα Αλάουι, πρόσφυγας και η ίδια από το Ιράκ στις ΗΠΑ, στην Αντζελίνα Τζολί για την έμπνευση που της έδωσε να κάνει μια νέα αρχή όταν όλα έμοιαζαν να έχουν τελειώσει.

Η Μούνα ΑμπουΣουλεϊμάν, μια από τις πλέον επιδραστικές προσωπικότητες στον Αραβικό κόσμο, γράφει στη Μάργκαρετ Γκάρνερ, την τραγική μαύρη μητέρα που το 1850 στις φυτείες του Κεντάκι προτίμησε να σκοτώσει τη μεγαλύτερη κόρη της προκειμένου να γλιτώσει από τη μαρτυρική μοίρα της σκλαβιάς.

Η τσελίστρια Σύλβια Κιέζα ευχαριστεί την σπουδαία ομότεχνή της Ζακλίν Ντι Πρε (1945-1987) που άνοιξε τον δρόμο για να λάμψουν οι γυναίκες στο σύμπαν της κλασικής μουσικής όσο και οι άντρες μουσικοί και συνθέτες.

Η Μίριαμ Γκονθάλεθ Ντουράντεθ, δικηγόρος, ακούραστη, δημόσια υποστηρίκτρια των δικαιωμάτων των γυναικών και της εκπαίδευσης των κοριτσιών, αποτίει φόρο τιμής στη δολοφονημένη Υπουργό Εξωτερικών της Σουηδίας Άννα Λιντ, μια γυναίκα πολιτικό που ξεχώρισε στη γενιά της για την παρρησία και την ευθύτητά της στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η Βίλμα Παπασάββα είναι Ψυχοθεραπεύτρια, MSc.

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.