Η ΧΡΥΣΟΣΚΟΝΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΑΘΩΑ ΟΣΟ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ

Χαρίζει λάμψη στις γιορτινές μας μέρες και νύχτες και παραπέμπει σε παραμύθια και μαγικές ιστορίες. Ωστόσο, η χρυσόσκονη δεν είναι τόσο αθώα όσο θα θέλαμε να πιστεύουμε.

Τα μαγαζιά έχουν στολίσει τις βιτρίνες τους και στον δρόμο τα σπίτια «φορούν» πολύχρωμα λαμπάκια στα μπαλκόνια. Οι γιορτές πλησιάζουν και οι λίστες με τα ψώνια αρχίζουν να διαμορφώνονται στο μυαλό μας. Ανάμεσα σε όσα αγοράζουμε την περίοδο αυτή, αλλά και σε άλλες εορταστικές περιστάσεις, είναι το glitter, η χρυσόσκονη σε νιφάδες (κυκλοφορεί και σε άλλα χρώματα). Τα πάντα, από γιορτινά στολίδια μέχρι ευχετήριες κάρτες, είναι συνήθως γεμάτα από δαύτο.

Όμως, όσο μαγευτικό κι αν μας φαίνεται, το glitter είναι επίσης εκνευριστικό, γιατί κολλάει στα μαλλιά, το δέρμα, τα ρούχα, τα χαλιά και απαιτεί πολλή προσπάθεια (και υπομονή) για να το αφαιρέσουμε. Για μήνες μετά την όποια γιορτή, εξακολουθεί να εμφανίζεται παντού.

Το μεγάλο πρόβλημα, ωστόσο, με τη χρυσόσκονη δεν έχει να κάνει με το ότι δύσκολα την ξεφορτώνεσαι, αλλά με το ότι καταλήγει στο περιβάλλον. Όσο κι αν δεν μας αρέσει η ιδέα των γιορτών χωρίς την αστραφτερή της λάμψη, ίσως είναι καιρός να ξανασκεφτούμε τη χρήση της και να βάλουμε το καλό του πλανήτη και της υγείας μας πάνω από ένα στολίδι.

Unsplash Gabriel Mihalcea

Μιλάμε για τα μικροπλαστικά

Η χρυσόσκονη είναι συνήθως κατασκευασμένη από PET, το οποίο είναι επικαλυμμένο με αλουμίνιο για να δημιουργήσει μια ανακλαστική επιφάνεια. Μπορεί, επίσης, να είναι κατασκευασμένη από PVC.

Ανήκει, μάλιστα, σε μια μεγαλύτερη κατηγορίας ρύπων, που οι επιστήμονες ακόμα προσπαθούν να κατανοήσουν. Ναι, μιλάμε για τα μικροπλαστικά. Σύμφωνα, δε, με δημοσίευση στο περιοδικό Marine Pollution Bulletin (Σεπτέμβριος 2019), το glitter μπορεί να αποτελεί σημαντική πηγή μικροπλαστικού στο περιβάλλον, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν διάφοροι οργανισμοί.

Ολοένα και περισσότερα στοιχεία έρχονται στο φως της δημοσιότητας σχετικά με τις συνέπειες που έχει στην υγεία μας η υψηλή και μακροχρόνια έκθεση σε μικροπλαστικά. Πέρα όμως από αυτές, ας μην ξεχνάμε και τον αντίκτυπο που έχουν τα χημικά τους πρόσθετα, τόσο σε εμάς όσο και στο περιβάλλον. Αυτά τα πρόσθετα μολύνουν το έδαφος, τον αέρα, το νερό και τα τρόφιμα. Από εκεί και πέρα, τα μικροπλαστικά λειτουργούν κι ως μαγνήτες και φορείς περιβαλλοντικών ρύπων.

iStock

Εναλλακτική χρυσόσκονη

Δεδομένου του περιβαλλοντικού αντίκτυπου που μπορεί να έχει η χρυσόσκονη (και τα μικροπλαστικά γενικότερα), πολλές εταιρείες έχουν στραφεί σε βιοδιασπώμενα glitter. Όμως, ούτε οι εναλλακτικές αυτές είναι εντελώς φιλικές προς το περιβάλλον. Μελέτη του 2020, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Hazardous Materials διαπίστωσε ότι τόσο το συμβατικό όσο και το βιοδιασπώμενο glitter μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τα υδάτινα οικοσυστήματα.

Το ελάχιστο δυνατόν

Η αλήθεια είναι ότι το glitter δεν είναι το μεγαλύτερό μας πρόβλημα (ούτε καν ένα από τα μεγάλα). Αποτελεί λιγότερο από το 1% των μικροπλαστικών που μολύνουν το περιβάλλον, αναφέρει ο Ρόμπερτ Χέιλ, καθηγητής στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Επιστήμης της Βιρτζίνια στο Κολέγιο William & Mary.

Ωστόσο, το να επικαλύπτουμε τα υπόλοιπα σκουπίδια μας με χρυσόσκονη είναι σαν να… στρίβουμε το μαχαίρι λίγο πιο βαθιά στην πληγή που έχουμε ήδη ανοίξει στον πλανήτη. Επιπλέον, ανακυκλώσιμα προϊόντα, όπως το χαρτί περιτυλίγματος, δεν μπορούν να ανακυκλωθούν αν περιέχουν glitter. Το να εγκαταλείψουμε, λοιπόν, τη λαμπυρίζουσα σκόνη μάλλον είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για εμάς και τον πλανήτη.