iStock

ΠΩΣ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΣΕ ΚΑΘΕ ΗΛΙΚΙΑ

Πώς να μιλήσεις σε ένα νήπιο; Και πώς θα κουβεντιάσεις με έναν έφηβο κλεισμένο στο καβούκι του; Η Rebecca Rolland έχει τις απαντήσεις, κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των γονιών που προσπαθούν ανεπιτυχώς να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους.

Φυλλομετρώ το πρόσφατο βιβλίο της  Rebecca Rolland. Είναι μία λογοθεραπεύτρια, που μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στους μικρούς ασθενείς της στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο της Βοστώνης και στους φοιτητές της στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Όπως όλες οι εργαζόμενες μητέρες, έτσι κι εκείνη συμπιέζει τον χρόνο προκειμένου να κρατήσει ζωντανή την επικοινωνία με τα δύο της παιδιά. Αυτό που προσπαθούμε όλοι οι γονείς να πετύχουμε.

Να σου πω κάτι, παιδί μου;

Πόσες φορές μου έχει τύχει, σας έχει τύχει, έχει συμβεί σε όλους μας: Μιλάμε σε τοίχο. Ή, ακόμη χειρότερα, έχουμε μπροστά μας ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί. Τις στάχτες του τις μυρίζουμε ήδη στον αέρα.

Ο «τοίχος», το «ηφαίστειο», ένα «καζάνι που βράζει», είναι εικόνες που μου έρχονται στον νου, όταν θυμάμαι τον γιο μου ή την κόρη μου σε εκείνες τις οργισμένες στιγμές τους στην ιδιότυπη «εφηβεία» των δύο ετών ή στην τυπική εφηβεία των δεκαέξι. Τότε που δεν σήκωναν κουβέντα, που δεν με άκουγαν καν όταν τους μιλούσα, τότε που κι εγώ έμοιαζα να χάνω τη μιλιά μου μην ξέροντας τι να τους πω.

μητέρα και γιος
iStock

Και τελικά νικούσε το θυμικό: η οργή μού έβαζε λόγια στο στόμα και οδηγούμουν δίχως φρένα σε μετωπική σύγκρουση με μία σχέση ζωής. Αυτής που έχουμε με τα παιδιά μας. Και πολλές φορές έβαζα τελεία στην επικοινωνία μας. Μία στίξη που δύσκολα αναιρείται.

Τι λέει για όλα αυτά η Rebecca;

Στο βιβλίο της «Η τέχνη του να μιλάμε με τα παιδιά μας», η συγγραφέας δίνει κάποια εργαλεία επικοινωνίας και εξηγεί μέσα από πολλά παραδείγματα ανθρώπων και οικογενειών που γνώρισε μέσα και από την ειδικότητά της, πώς μπορεί ένας γονιός να εμφυσήσει στα παιδιά του την καλοσύνη, τη δημιουργικότητα και την αυτοπεποίθηση.

Τα παιδιά, λέει σε κάποιο σημείο του βιβλίου της, «δεν έχουν πάντα την κατάλληλη υποστήριξη ώστε να εκφράσουν βαθύτερες σκέψεις. Παρά τις διαδικτυακές επαφές τους είναι ολότελα και πιο απομονωμένα, φοβισμένα ή στενοχωρημένα…».

μητέρα και κόρη
iStock

Η συγγραφέας τονίζει την έλλειψη βαθύτερων συζητήσεων στην εποχή μας, που θα αποφόρτιζαν τα παιδιά μας, αλλά που σπάνια γίνονται στις σημερινές οικογένειες, όπου οι γονείς πιέζουμε τα παιδιά να επιταγχύνουν για να κάνουν περισσότερα πράγματα πιο γρήγορα. Ενώ αυτό που χρειάζεται είναι «να ρίξουμε τους ρυθμούς μας και να προσέξουμε πώς μιλάμε».

Επίσης, μας λέει για την βαθιά συζήτηση, που είναι και το ζητούμενο εργαλείο για καλή επικοινωνία: «...αρχίζει από τον κατάλληλο χώρο και χρόνο και από τον εντοπισμό των ιδιαιτεροτήτων στη συμπεριφορά ενός παιδιού». Δεν φερόμαστε πάντα με τον ίδιο τρόπο. Είμαστε ευέλικτοι. Δεν υπάρχει πασπαρτού για την επικοινωνία. Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και κάθε στιγμή του χρόνου επίσης κατάλληλη ή ακατάλληλη για ουσιαστικές ή «πλούσιες», όπως τις χαρακτηρίζει η Rolland, συζητήσεις.

Τι θα συζητήσω με το παιδί μου;

Στις 500 περίπου σελίδες του βιβλίου η συγγραφέας ανοίγει συζητήσεις για τη μάθηση, την ενσυναίσθηση, την αυτοπεποίθηση και την ανεξαρτησία, για το χτίσιμο των σχέσεων, ακόμη για το παιγνίδι και τη δημιουργικότητα, για την ανατροφή ενός πολίτη του κόσμου, για την ιδιοσυγκρασία και για το πώς να φέρει ο γονιός στην επιφάνεια τα καλύτερα στοιχεία του παιδιού του.

Από το κεφάλαιο που αφορά στην ιδιοσυγκρασία κρατάω το σημείο που μου θυμίζει τα δικά μου γονεϊκά λάθη: «Αν λάβετε υπόψη σας την ιδιοσυγκρασία ενός παιδιού θα βελτιώσετε τις αλληλεπιδράσεις σας. Το πιθανότερο είναι ότι μπορείτε να βρείτε παραδείγματα στη δική σας ζωή… Μπορεί να είστε πολύ πιο ενεργητικοί από το παιδί σας, το οποίο συνήθως χρειάζεται χαλάρωση. Τα πρωινά του Σαββάτου εσείς είστε έτοιμοι να ξεκινήσετε νωρίς κι εκείνο θέλει να αράξει στο σπίτι. Είναι εύκολο να υποθέτουμε ότι ο δικός μας τρόπος είναι ο φυσικός τρόπος…»

Όσο για τα ευαίσθητα παιδιά, τα παιδιά-«ορχιδέες», όπως τα χαρακτηρίζει, δανειζόμενη την περιγραφή από τον τίτλο του βιβλίου του καθηγητή παιδιατρικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Thomas Boyce, The Orchid and the Dandelion, η συγγραφέας τονίζει τη σημασία ενός ήρεμου περιβάλλοντος προκειμένου να αναδυθούν βαθύτερες σκέψεις και συναισθήματα του παιδιού. Και μας θυμίζει ότι συχνά είμαστε απασχολημένοι, γονείς και παιδιά με χαοτικά προγράμματα. Οπότε τελικά δεν βρίσκουμε τον ποιοτικό χρόνο, αυτόν που δεν μπλέκει στα γρανάζια του στο χάος των υποχρεώσεων και δίνει την ευκαιρία για γαλήνια συνύπαρξη έστω και λίγων λεπτών. Γιατί πολλές φορές μία σπουδαία βαθιά συζήτηση μπορεί να διαρκέσει λίγα λεπτά, μέσα στα οποία όμως λέγονται τα σημαντικά.

συζήτηση με παιδί

Από τη θεωρία στην πράξη

Υποδείγματα και πρακτικές συμβουλές συγκεντρώνονται στο τέλος του βιβλίου στο «Παράρτημα», όπου για κάθε κεφάλαιο παρέχονται ιδέες για καλύτερη επικοινωνία ανάλογα με την ηλικία του παιδιού. Για παράδειγμα, η συγγραφέας συμβουλεύει γονείς παιδιών δημοτικού πώς να συζητήσουν για την αυτοπεποίθηση και την ανεξαρτησία:

Τονίστε πόσο σπουδαίο είναι να επιμένουμε μετά από μία αποτυχία. Ρωτήστε:

  • Τι θα κάνεις αν το πρώτο σου σχέδιο δεν δουλέψει; Τι άλλο θα μπορούσες να δοκιμάσεις;
  • Πώς θα καταλάβεις αν κάτι είναι πολύ δύσκολο ή αν είναι ένας στόχος που μπορείς να τον πετύχεις με εξάσκηση;
  • Ποιο στοιχείο στην επίτευξη αυτού του στόχου σε ενθουσιάζει περισσότερο;

Και τέλος μία ερώτηση-κλειδί, που η συγγραφέας προτείνει για εφήβους και που κάθε γονιός μπορεί να κάνει στο παιδί του. Αφορά στην αποδοχή της ιδιοσυγκρασίας του καθενός μας: Για ποια στοιχεία του εαυτού σου είσαι πιο περήφανος ή σου αρέσουν περισσότερο; Ποια στοιχεία σε δυσκολεύουν ή σε κάνουν να ντρέπεσαι;

Νιώθετε ήδη πιο κοντά με τα παιδιά σας;

SLOW MONDAY NEWSLETTER

Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.