ΠΩΣ ΝΑ ΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΑΠΛΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΣΧΑ

Τι μπορούμε να πούμε στα μικρά παιδιά για το Πάσχα, ώστε να καταλάβουν το μήνυμά του πριν από την ηλικία των 7 ετών; Μία ψυχολόγος απαντάει στο ερώτημα, προσεγγίζοντάς το από τη σκοπιά της δικής της επιστήμης και εστιάζοντας στους συμβολισμούς της γιορτής.

Το Πάσχα και τα έθιμα που ακολουθούμε, τόσο κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα όσο και το βράδυ της Ανάστασης και την Κυριακή του Πάσχα, δεν είναι μια γιορτή που μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Αν και τα μικρά παιδιά την έχουν συνδέσει με τη νονά και τον νονό, τις λαμπάδες, τα πασχαλινά γλυκά και τα δώρα, σίγουρα παρατηρούν και τα υπόλοιπα που συμβαίνουν γύρω τους.

Ακόμη κι αν μία οικογένεια δεν επισκέπτεται την εκκλησία και δεν υιοθετεί κατά γράμμα τις θρησκευτικές συνήθειες, ένα παιδί θα εισπράξει τη διαφορετικότητα των ημερών: από τη νηστεία και το πένθιμο κλίμα της Μεγάλης Εβδομάδας, μέχρι το εκκωφαντικά γιορτινό κλίμα της Ανάστασης και του Πάσχα. Εύλογα, λοιπόν, θα αναρωτηθεί. Τι μπορούμε να του πούμε εμείς, όταν βρίσκεται στην ηλικία των 5-7 ετών και δεν μπορεί να κατανοήσει τη θρησκεία;

Η θρησκευτική πίστη είναι υπόθεση προσωπική

Καταρχάς θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι το Πάσχα είναι μια θρησκευτική γιορτή και ως τέτοια ανάγεται στη θρησκευτική πίστη. Μαζί με την πίστη σε κάθε οικογένεια υπάρχει και το προσωπικό βίωμα των γονιών. Βάσει αυτών οι γονείς εξηγούν συνήθως το Πάσχα στα μικρότερα παιδιά, πράγμα που είναι απολύτως κατανοητό και σεβαστό.

iStock

Το κείμενο αυτό δεν γράφτηκε λοιπόν για να συμβουλεύσει τους γονείς πώς να μιλήσουν στα παιδιά τους για όσα πιστεύουν. Απευθύνεται σε όσους δεν ξέρουν πώς να χειριστούν τις ερωτήσεις των παιδιών προσχολικής ηλικίας και αναζητούν έναν απλό τρόπο να τους μιλήσουν, χωρίς απαραίτητα να αναφερθούν στον Θεό, την Ανάσταση και τα Θεία Πάθη, όπως θα το έκανε για παράδειγμα ο δάσκαλος στο μάθημα των Θρησκευτικών.

«Η θρησκευτική πίστη είναι πολύ προσωπική υπόθεση και ο καθένας έχει το δικαίωμα να μπορεί να την εκφράσει όπως θέλει στην οικογένειά του» αναφέρει η ψυχολόγος Ναταλία Κουτρούλη.

Αφήνουμε το παιδί να μας καθοδηγήσει

Ένα άλλο σημείο που πρέπει να τονιστεί είναι πως σε αυτές τις ηλικίες, αφήνουμε το παιδί να μας δείξει τον δρόμο των απαντήσεων με τις ερωτήσεις του. Δεν είναι δηλαδή ανάγκη να ξεκινήσουμε εμείς ένα αφήγημα αν δεν μας έχει ζητηθεί με κανέναν τρόπο. Συνήθως τα παιδιά ρωτάνε όσα είναι έτοιμα να μάθουν.

Αυτό είναι κάτι που έχει να κάνει με την ανάπτυξη και την ηλικία κάθε παιδιού. Φανταστείτε ότι μετά τα 7 χρόνια ολοκληρώνεται η γνωστική ανάπτυξη, οπότε τότε είναι μια καλή ηλικία για περισσότερη ανάλυση. Πριν από τα 7, ο κανόνας είναι: «Ακολουθούμε την ανάγκη του κάθε παιδιού, βοηθώντας το, αν χρειαστεί, να εκφράσει τα δικά του ερωτήματα».

Μια απλή (ψυχολογική) εξήγηση για το Πάσχα

«Αν θέλουμε λοιπόν να δώσουμε μια απλή εξήγηση στα παιδιά, βασισμένη περισσότερο σε μια ψυχολογική και όχι θρησκευτική σκοπιά, μπορούμε να μιλήσουμε για την έννοια της ελπίδας και της πίστης. Μπορούμε να εστιάσουμε στους συμβολισμούς της γιορτής και να πούμε ότι το Πάσχα μάς δείχνει ότι τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν στη ζωή μας, ακόμη κι εκεί που δεν το περιμένουμε. Ότι πρέπει να διατηρούμε πάντα την ελπίδα μας ζωντανή και να πιστεύουμε στο καλό που μπορεί να έρθει», αναφέρει η κ. Κουτρούλη.

iStock

Πιο γενικά μιλώντας, μπορούμε να αναφερθούμε στο θαύμα της Ανάστασης και να πούμε ότι και η ίδια η ζωή είναι ένα θαύμα. Το Πάσχα έχει πολύ σημαντικά μηνύματα, όπως επίσης την αναγέννηση ενός ανθρώπου που έχει προσπαθήσει πολύ.

«Μπορούμε δηλαδή να πούμε στα παιδιά ότι μερικές φορές πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ, να αντέξουμε την όποια δυσφορία, διότι αυτό θα μας κάνει να εξελιχθούμε. Να επιμένουμε με δύναμη και υπομονή, αλλά και την ελπίδα ότι τα πράγματα θα πάνε καλά», λέει η ειδικός.

Πάσχα και παιδιά: γιατί είναι σημαντικά τα έθιμα

Ένας ακόμη πιο απλός τρόπος να δείξουμε την έννοια του Πάσχα σε αυτές τις ηλικίες είναι το κοινό βίωμα. Το να ζούμε μαζί με τα παιδιά τα μικρά έθιμα των ημερών είναι πολλές φορές πιο σημαντικό και από τα ίδια τα μηνύματα και τους συμβολισμούς.

Τα έθιμα, οι άγραφοι κανόνες και οι απλές καθημερινές στιγμές, που όμως διαφέρουν από των άλλων ημερών, είναι σημαντικό να διατηρούνται, διότι φέρνουν την οικογένεια πιο κοντά, συμβάλλουν στο αίσθημα οικειότητας και θαλπωρής και δημιουργούν στα παιδιά αναμνήσεις.