ΠΩΣ ΕΥΝΟΟΥΝ ΔΙΑΔΕΔΟΜΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ

Καθώς τα περιστατικά καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνονται όλο και περισσότερο σε νεότερους ηλικιακά ανθρώπους, οι ερευνητές αναζητούν τις πιθανές αιτίες. Μία νέα έρευνα ρίχνει φως στη σχέση του καρκίνου με τα αντιβιοτικά.

Ο καρκίνος του (παχέος) εντέρου αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο. Ενώ παραδοσιακά ήταν μια νόσος που απασχολούσε τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα τελευταία 25 χρόνια εμφανίζεται όλο και συχνότερα σε άτομα κάτω των 50 ετών.

Εύλογα λοιπόν οι επιστήμονες αναζητούν τα αίτια του φαινομένου, ώστε να μπορέσει η ιατρική κοινότητα να στοχεύσει και στην πρόληψη παράλληλα με τις αυξανόμενες θεραπευτικές δυνατότητες. Σε αυτό το πλαίσιο, ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο διεξήγαγαν πρόσφατα μια μεγάλη μελέτη που περιλάμβανε δεδομένα από σχεδόν 40.000 άτομα.

Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση British Journal of Cancer και εντοπίζουν μια συσχέτιση μεταξύ της χρήσης αντιβιοτικών και του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου πριν από την ηλικία των 50 ετών.

Πώς σχετίζονται τα αντιβιοτικά με τον καρκίνο;

Συνολικά, η χρήση αντιβιοτικών συσχετίστηκε με εκτιμώμενο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου:

• κατά 49% υψηλότερο σε άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών,
• κατά 9% υψηλότερο σε άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω.

«Υπήρξε σημαντική αύξηση της κατανάλωσης αντιβιοτικών από παιδιά σε όλο τον κόσμο και είναι πιθανό ότι αυτός είναι ένας παράγοντας για την αυξημένη και δυστυχώς αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου τόσο του παχέος εντέρου όσο και του ορθού στους νέους», ανέφερε ο επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας Δρ Leslie Samuel, από το Πανεπιστήμιο του Aberdeen.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Οι συγγραφείς της μελέτης υποστηρίζουν ότι είναι πιθανό οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου που σχετίζονται με τα αντιβιοτικά να διαταράσσουν την ισορροπία των βακτηρίων τα οποία κατοικούν στον γαστρεντερικό σωλήνα και συνήθως ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα.

Τι είναι το μικροβίωμα και πώς μας προστατεύει

Να θυμίσουμε ότι μικροβίωμα ονομάζουμε το σύνολο των μικροοργανισμών που ζουν στον γαστρεντερικό σωλήνα και έχει πολύπλοκη σχέση με την υγεία μας. Αυτοί οι μικροοργανισμοί βοηθούν στην πέψη των τροφίμων, διασπούν τοξικές χημικές ουσίες και απελευθερώνουν σημαντικές ουσίες που βοηθούν στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πολλές ασθένειες συνδέονται με τη διατάραξη της υγιούς ισορροπίας αυτών των οργανισμών.

Τα αντιβιοτικά μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία του μικροβιώματος του εντέρου, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υπερπαραγωγή ή υποπαραγωγή ορισμένων χημικών ουσιών οι οποίες σύμφωνα με τους ειδικούς είναι σημαντικές για τη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Αυτή η διαταραχή μπορεί να ενθαρρύνει τα παθογόνα ή τα βακτήρια που προκαλούν ασθένειες να εισέλθουν ξανά. Η επαναποικιοποίηση, εξηγούν οι συγγραφείς, είναι πιθανό να είναι καρκινογόνος. Με άλλα λόγια, δεν είναι τα αντιβιοτικά που είναι καρκινογόνα, αλλά οι αλλαγές στη χλωρίδα του εντέρου που συμβαίνουν μετά τη χρήση τους.

Άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνιση καρκίνου

Τα αντιβιοτικά δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που φαίνεται να συνδέεται με τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Οι ερευνητές δηλώνουν ότι πολλοί παράγοντες είναι πιθανό να οδηγήσουν στην αύξηση της πρώιμης έναρξης της νόσου, χωρίς και πάλι να είναι εντελώς σίγουροι. Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν διατροφικές συνήθειες (υπερ-επεξεργασμένες τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη), παχυσαρκία, άγχος και μειωμένη σωματική δραστηριότητα.

Η Alice Davies, εκπρόσωπος Τύπου στο Cancer Research UK, είπε: «Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να πούμε εάν τα αντιβιοτικά αυξάνουν σίγουρα τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, αλλά η έρευνα αυτή δίνει άλλο ένα κομμάτι του παζλ. Απαιτείται συνεχής έρευνα – πρέπει ακόμα να κατανοήσουμε ποια αντιβιοτικά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο, πώς συμβαίνει αυτό και πόσο αυξάνουν τον κίνδυνο».

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να παίρνουμε αντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για την καταπολέμηση κοινών ασθενειών. Πρέπει όμως να αποφεύγουμε την υπερβολική χρήση τους και να συμμορφωνόμαστε με τις υποδείξεις των γιατρών.

Τα αποτελέσματα της έρευνας μπορεί να φανούν χρήσιμα στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικών υγείας, ώστε να ενημερώνουν αρμοδίως τους γιατρούς σχετικά με τη συνταγογράφηση των αντιβιοτικών, να προωθούν τη σωματική δραστηριότητα και την αποφυγή συγκεκριμένων τροφών και αλκοόλ ως βασικά μέτρα πρόληψης.