ΠΟΙΟ ΕΙΔΟΣ ΛΙΠΟΥΣ ΒΟΗΘΑ ΣΤΗΝ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΕΡΕΥΝΑ

Έρευνα του Cornell δείχνει ότι η ενεργοποίηση ενός τύπου λίπους μπορεί να αντιστρέψει την επιβράδυνση του μεταβολισμού και να βοηθήσει στον έλεγχο βάρους σε κάθε ηλικία.

Δεν είναι μυστικό πως όσο μεγαλώνουμε, δυσκολευόμαστε περισσότερο να ξεφορτωθούμε τα περιττά κιλά και το λίπος. Αυτό έχει να κάνει με πολλούς φυσιολογικούς παράγοντες, που είναι ορμονικοί αλλά και μεταβολικοί.

Από τα 30 και μετά μειώνεται η ποσότητα ενέργειας που καίει ο οργανισμός μας σε κατάσταση ηρεμίας, λόγω της φυσιολογικής μείωσης της μυϊκής μάζας (σαρκοπενία). Συγκεκριμένα, από τα 30 χάνουμε περίπου 3 με 8% μυϊκής μάζας κάθε δεκαετία, οπότε μειώνονται οι θερμιδικές ανάγκες του σώματος.

Παράλληλα, αλλάζει και η σύσταση του λίπους μας, καθώς ελαττώνεται ο τύπος που μας βοηθά να διατηρούμε το βάρος μας, ενώ αυξάνεται ο τύπος λίπους που μας προσθέτει κιλά.

Επιστήμονες του Cornell έχουν βάλει ως στόχο να αλλάξουν αυτά τα δεδομένα. Όπως δείχνει η έρευνά τους, είναι σε πολύ καλό δρόμο.

Τι είναι το μπεζ λίπος

Τα είδη λίπους που γνωρίζαμε αρχικά ήταν δύο:

• Το λευκό, που λειτουργεί ως αποθήκη ενέργειας του σώματος, διατηρώντας σε απόθεμα επιπλέον θερμίδες.
• Το καφέ, που καίει θερμίδες για να παράγει θερμότητα και να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος.

Το 2012, ερευνητές από το Harvard διαπίστωσαν ότι υπάρχει και τρίτος τύπος λιπώδους ιστού, το μπεζ λίπος, που παράγει θερμότητα, βοηθώντας τον οργανισμό να διατηρεί τη θερμοκρασία του και να καίει θερμίδες αντί να τις αποθηκεύει.

Έτσι, ενισχύει τον μεταβολισμό, μειώνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας και διαβήτη, και αυξάνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, βοηθώντας έτσι στην πρόληψη της υποθερμίας.

Το μπεζ λίπος έχει τις ίδιες κυτταρικές πρόδρομες ουσίες με το λευκό λίπος και τις ίδιες θερμογονικές ιδιότητες με το καφέ λίπος. Έτσι, «είναι χρήσιμο για τη μείωση του σακχάρου στο αίμα και τη διάσπαση των λιπαρών οξέων, που συμβάλλουν στη σκλήρυνση των αρτηριών και στις καρδιακές παθήσεις».

iStock

Προέρχεται από τη μετατροπή λευκών λιποκυττάρων σε μπεζ λιποκύτταρα. Αυτή η μετατροπή μπορεί να προκληθεί από διάφορα ερεθίσματα. Ενεργοποιείται από παράγοντες όπως η έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες (9-11°C), η άσκηση και η ορμόνη ιριζίνη, που παράγεται κατά τη μυϊκή δραστηριότητα. Κάτι που παρατηρήθηκε ήταν ότι η διαδικασία γήρανσης μειώνει τον σχηματισμό μπεζ λιποκυττάρων.

Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2023, ερευνητές του Cornell επισήμαναν ότι η παραγωγή του μπεζ λίπους μειώνεται με την ηλικία, κάτι που οδηγεί σε αύξηση του λευκού λίπους, το οποίο με τη σειρά του συνδέεται με την παχυσαρκία και μεταβολικές διαταραχές.

iStock

Οι επιστήμονες πρότειναν πως η διέγερση αυτού του τύπου λίπους μπορεί να αντιστρέψει την επιβράδυνση του μεταβολισμού που έρχεται με το γήρας. Όπως αναφέρεται στη δημοσίευση, αυτό μπορεί να μειώσει και τον κίνδυνο ασθενειών που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και η χρόνια φλεγμονή.

Υπάρχει τρόπος να έχουμε μπεζ λίπος ανεξάρτητα από την ηλικία μας

Το μπεζ λίπος συνήθως ενεργοποιείται όταν το σώμα βιώνει παρατεταμένο κρύο. Τότε, τα βλαστοκύτταρα που ονομάζονται λιπώδη προγονικά κύτταρα μετατρέπονται σε μπεζ λιποκύτταρα, τα οποία καίνε θερμίδες μέσα στις αποθήκες λευκού λίπους. Με την ηλικία, αυτή η απόκριση μειώνεται, αφήνοντας το σώμα να ευνοεί την παραγωγή λευκού λίπους.

Όπως εξηγεί ο Dan Berry, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Επιστημών Διατροφής του Cornell, «υπάρχουν εποχιακές αλλαγές στο μπεζ λίπος σε νεαρούς ανθρώπους, αλλά ένα ηλικιωμένο άτομο θα έπρεπε να σταθεί έξω στο χιόνι με τα εσώρουχά του για να επιτύχει τα ίδια αποτελέσματα».

«Η ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΜΠΕΖ ΛΙΠΟΥΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΑΝΤΙΣΤΡΕΨΕΙ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ».

Ο προσδιορισμός της βιοχημείας πίσω από την επιβράδυνση του μεταβολισμού λόγω ηλικίας «θα μας βοηθήσει να επιτύχουμε αποτελέσματα χωρίς να εκθέτουμε τους ανθρώπους στο κρύο, για παρατεταμένες χρονικές περιόδους», προσθέτει η Abigail Benvie, κύρια συγγραφέας της νέας μελέτης.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ποντίκια για να μελετήσουν την επίδραση της Pdgfrβ (Platelet-Derived Growth Factor Receptor Beta), που καταστέλλει τον σχηματισμό μπεζ λίπους σε ηλικιωμένα ποντίκια και επηρεάζει αρνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα. Με την αναστολή της παρατηρήθηκε αυξημένη παραγωγή μπεζ λίπους, ακόμη και χωρίς παρατεταμένη έκθεση στο κρύο.

«Αυτό υποδηλώνει ότι η επαναφορά της παραγωγής μπεζ λίπους θα μπορούσε να αντιστρέψει τη μείωση του μεταβολισμού που σχετίζεται με την ηλικία».

Οι συγγραφείς της έρευνας σημείωσαν ότι, βάσει του ευρήματός τους, φάρμακα κατά του καρκίνου, όπως η φλουνταραμπίνη και η ιματινίμπη, μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγή μπεζ λίπους, σε συνδυασμό με έκθεση στο κρύο, «προσφέροντας μια πιθανή θεραπευτική προσέγγιση χωρίς την ανάγκη παρατεταμένης έκθεσης σε χαμηλές θερμοκρασίες».