7 ΙΑΠΩΝΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

Η Ιαπωνία μας εμπνέει να ζούμε πιο συνειδητά. Από το komorebi μέχρι το tsundoku, γνωρίστε λέξεις που γίνονται τρόπος ζωής και φροντίδας.

Αφού αγαπήσαμε λέξεις και καθημερινές πρακτικές των Σκανδιναβών, είπαμε να ταξιδέψουμε λίγο πιο μακριά, στην Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου. Τα τελευταία χρόνια συνήθειες αιώνων των κατοίκων της Ιαπωνίας έχουν κατακτήσει τη Δύση και εμείς έχουμε βάλει στο λεξιλόγιό μας έννοιες που ηχούν γαλήνια, περιγράφουν αισθήματα ηρεμίας και προσπαθούν να μας μάθουν να επιβραδύνουμε, να απολαμβάνουμε τις μικρές χαρές και να βρίσκουμε ομορφιά ακόμα και στις ατέλειες.

Ας αφεθούμε για λίγο σε αυτές τις έννοιες που, πέρα από ποιητικές, έχουν και επιστημονικό υπόβαθρο. Έρευνες δείχνουν ότι πολλές από αυτές τις παραδόσεις συνδέονται με καλύτερη ψυχική και σωματική υγεία, αποδεικνύοντας πως η κουλτούρα μπορεί να εμπνεύσει πρακτικές ευεξίας.

Nekojita: Η «γλώσσα της γάτας»

Ο όρος nekojita περιγράφει με τρυφερότητα όσους δεν αντέχουν τα πολύ ζεστά φαγητά και ποτά και περιμένουν να κρυώσουν πριν τα απολαύσουν. Πρόκειται για μια φαινομενικά ασήμαντη συνήθεια, που όμως κρύβει μια μικρή πράξη αυτοφροντίδας: το να ακούμε το σώμα μας και να επιλέγουμε την άνεση αντί για τη βιασύνη.

Μάλιστα, η επιστήμη συγχαίρει τη συνήθεια αυτή των Ιαπώνων, καθώς μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση πολύ ζεστών ροφημάτων αυξάνει τον κίνδυνο πλακώδους καρκινώματος του οισοφάγου. Έτσι, το nekojita γίνεται μια πράξη προσοχής και σεβασμού προς τον εαυτό μας.

iStock

Momijigari: Το «κυνήγι» των φθινοπωρινών φύλλων

Το momijigari είναι η βόλτα στη φύση για να απολαύσουμε τα φθινοπωρινά φύλλα πριν τον χειμώνα. Πρόκειται για μια ήσυχη τελετουργία, που τιμά την εφήμερη ομορφιά της εποχής. Αν και δεν έχουμε αυτή την παράδοση, μπορούμε να υιοθετήσουμε το πνεύμα της: μια βόλτα στο πάρκο ή ένα απόγευμα στη φύση μπορεί να μειώσει το στρες, να τονώσει το μυαλό και να ενισχύσει την άμυνά μας.

Αν και οι μελέτες σχετικά με το momijigari είναι περιορισμένες, η πρακτική συνδέεται με τα οφέλη του shinrin-yoku (forest bathing), που έρευνες δείχνουν ότι βοηθά στη βελτίωση της διάθεσης, προσφέρει ανανέωση και ισορροπία.

iStock

Betsubara: Το «δεύτερο στομάχι» για τα γλυκά

Το betsubara είναι η χαριτωμένη ιδέα ότι πάντα υπάρχει χώρος για γλυκό, όσο χορτάτοι κι αν είμαστε. Αν κάτι μας θυμίζει η έννοια αυτή, είναι ότι η απόλαυση έχει τη δική της θέση στην ευεξία, αρκεί να μην γίνεται υπερβολή.

Σύμφωνα με έρευνα του Max Planck Institute, υπάρχουν νευρώνες που μειώνουν την αίσθηση κορεσμού ειδικά για τη ζάχαρη, κάτι που εξηγεί γιατί πάντα θες γλυκό μετά το γεύμα. Η γνώση αυτή δεν χρειάζεται να μας γεμίζει ενοχές, αλλά μπορεί να μας βοηθήσει να απολαμβάνουμε με μέτρο και συνείδηση.

iStock

Komorebi: Το φως που φιλτράρεται μέσα από τα φύλλα

Το komorebi είναι ίσως μια από τις πιο όμορφες λέξεις που διαθέτουν στην Ιαπωνία. Περιγράφει το φως που περνά ανάμεσα από τα φύλλα των δέντρων, δημιουργώντας εκείνη τη μαγική, ήρεμη ατμόσφαιρα που μας κάνει να θέλουμε απλώς να σταθούμε και να αναπνεύσουμε.

Yπάρχει και για αυτό επιστημονική βάση. Η επαφή με το φυσικό φως και τα πράσινα περιβάλλοντα μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης (της γνωστής ορμόνης του στρες) και αυξάνει τη σεροτονίνη, βελτιώνοντας τη διάθεση και τη συγκέντρωση.

iStock

Kintsugi: H «χρυσή ένωση»

Το kintsugi είναι η τέχνη της επισκευής σπασμένων κεραμικών με χρυσό ή ασήμι, που αναδεικνύει τις ρωγμές αντί να τις κρύβει. Πρόκειται για μια φιλοσοφία που μας καλεί να αγκαλιάζουμε τις ατέλειες και τις πληγές μας ως μέρος της ιστορίας μας.

Το «kintsugi mind» έχει συνδεθεί με την ψυχική ανθεκτικότητα. Μελέτες σε επαγγελματίες υγείας κατά την πανδημία έδειξαν ότι η αποδοχή και η μεταμόρφωση των τραυμάτων σε εμπειρία μάθησης μειώνουν τα συμπτώματα PTSD και ενισχύουν την ανάρρωση.

Kuchisabishii:  Όταν το στόμα «νιώθει μοναξιά»

Το kuchisabishii περιγράφει τη στιγμή που τρώμε όχι επειδή πεινάμε, αλλά επειδή νιώθουμε μοναξιά ή ανία. Είναι κάτι που πολλοί από εμάς (αν όχι όλοι) έχουμε κάνει, και που, αν το δούμε με επίγνωση, μπορεί να γίνει αφορμή για φροντίδα και κατανόηση του εαυτού μας.

Έρευνες για το συναισθηματικό φαγητό δείχνουν ότι η μοναξιά και το στρες ενεργοποιούν αυτή τη συμπεριφορά. Αν θέλουμε να τη διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, η εξάσκηση στην ενσυνειδητότητα θα μας βοηθήσει να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα πίσω από την όρεξη και να επιλέγουμε πιο υγιείς τρόπους παρηγοριάς.

pexels Hakannural

Tsundoku: Η στοίβα με τα αδιάβαστα βιβλία

Στην Ιαπωνία έχουν ακόμα και λέξη που περιγράφει τη συνήθειά τους να αγοράζουν βιβλία που τελικά δεν προλαβαίνουν να διαβάσουν. Μπορεί να μοιάζει με ενοχή της σύγχρονης εποχής, στην πραγματικότητα όμως κρύβει μια βαθιά αγάπη για τη γνώση και περιέργεια.

Έρευνες δείχνουν ότι η σχέση μας με τα βιβλία, ακόμη κι αν μείνουν για λίγο αδιάβαστα, συνδέεται με υψηλότερη ενσυναίσθηση, καλύτερη μνήμη και μειωμένο στρες. Η ουσία δεν είναι να τα διαβάσουμε όλα, αλλά να διατηρούμε τη φλόγα της μάθησης αναμμένη.